Chapter 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 Cross References Footnotes

Hinisis

Ka Bunsuranan

¹³Si Ihiptu ka kaapuan te me matig-Ludim, me matig-Anamim, me matig-Lihabim, me matig-Naptuhim, ¹⁴me matig-Patrusim, me matig-Kasluhim, wey me matig-Kapturim (ne inligkatan te me Pilistihanen.)

¹⁵Ka panganey ne anak ni Kanaan iyan si Sidun, ne kaapuan te me Sidunihanen wey te me Hitihanen, ¹⁶me Hibusihanen, me Amurihanen, me Girgasihanen, ¹⁷me Hibihanen, me Arkihanen, me Sinihanen, ¹⁸me Arbadihanen, me Simarihanen, wey te me Hamatihanen. Nataman, natalagtag e ka me tribu ne kabuhalan ni Kanaan, ¹⁹wey nekeempet e sikandan nangugpe puun te Sidun peendiye te Girara taman te Gasa, peendiye man-e te Suduma, Gumura, Adma wey Sibuwim taman te Lasa. ²⁰Sikandan langun ka me kabuhalan ni Ham. Ne nalein-lein ne me inged ka nangugpaan dan wey nalein-lein degma ka me tribu wey linalahan dan.

²¹Ne ka kakey ni Hapit ne si Sim, iyan migligkatan te langun ne Hibruwanen. ²²Seini ka me lukes ne anak ni Sim—si Ilam, si Asur, si Arpaksad, si Lud, wey si Aram. ²³Seini degma ka me lukes ne anak ni Aram—si Us, si Hul, si Gitir, wey si Mas. ²⁴Ne si Arpaksad ka amey ni Sila, wey si Sila ka amey ni Ibir. ²⁵Ne si Ibir due daruwa ne anak ne me lukes. Si Pilig ka ngaran te sabeka su te timpu rin, nabaad ka keet-etawan te kalibutan. Ne si Huktan ka ngaran te suled din. ²⁶Ne si Huktan ka amey ni Almudad, ni Silip, ni Asarmabit, ni Hira, ²⁷ni Aduram, ni Usal, ni Dikla, ²⁸ni Ubal, ni Abimail, ni Siyiba, ²⁹ni Upir, ni Habila, wey ni Hubab. Sikandan langun ka me anak ni Huktan. ³⁰Diye sikandan nangugpe te inged ligkat te Misa taman te Sipar ne diye te me bubungan ne dapit te igsile. ³¹Sikandan langun ka me kabuhalan ni Sim. Ne nalein-lein ne me inged ka nangugpaan dan wey nalein-lein e degma ka me tribu wey linalahan dan.

³²Sikandan langun ka me kabuhalan te me anak ni Nuwi ne neyimu ne nalein-lein ne me nasud sumale te me kaap-apuan dan. Te napenge e ka pegsipuk te weyig, natalagtag e sikandan minsan hendei.

Ka titikangi ne baley diye te Babil

11¹An-anayan, sabeka re ka linalahan te me etew kayi te ampew te tane. ²Te nangalin e ka me etew ne egpuun diye te igsile, nekeuma sikandan diye te maluag ne napu ne egngaranan te Sinar wey diyad e sikandan nangugpe. ^3-4Ne migpalalahey sikandan ne miggenendue, “Eggimu ki te siyudad ne due titikangi ne baley ne egpekeuma diye te langit eyew egmabantug ka ngaran ta, wey eyew kene ki egpekegsuwey-suwey kayi te ampew te tane. Egpangimu ki te tisa ne egdalapen ta te hapuy eyew egmakehal.” Sikan naa ka migpangimu e sikandan te me tisa wey migkuwa te piket eyew egpegdeketen dan ka me tisa.

⁵Ne migpamaneug ka Magbebaye ne Manama eyew egleuy te siyudad wey te baley ne titikangi ne eggimuwen te me etew. ⁶Ne migkahi ka Magbebaye ne Manama, “Pitew kew! Nasabeka ka seini ne me etew wey sabeka re ka linalahan dan. Ne seini se inggimu ran bunsuranan pad te egpangimuwen dan. Kene egkaluhey, egpekeyimu e sikandan te langun ne igkeupii ran. ⁷Na,” kahi te Magbebaye ne Manama, “egpamaneug ki eyew egpegsewuhen ta ka linalahan dan eyew kene egpekegsabutey sikandan.” ⁸Sikan naa ka impegsuwey-suwey e sikandan te Magbebaye ne Manama kayi te intiru ne kalibutan wey ware dan e nakabulus ka eggimu te siyudad. ⁹Purisu Babil^[fn] ka ngaran te siyudad su diye libeha te Magbebaye ne Manama ka langun ne linalahan, wey diye migligkat ne impegsuwey-suwey rin sikandan kayi te intiru ne kalibutan.

Ka me kabuhalan ni Sim

(1 Kru 1:24‑27)

¹⁰Ne seini ka me kabuhalan ni Sim. Te miglihad e ka daruwa ne leg-un te pegsipuk te weyig, mahatus (100) e ka idad ni Sim wey nakaanak e sikandin te lukes ne si Arpaksad. ¹¹Nataman, neuyag pad si Sim seled te lalimma pad ne gatus (500) ne leg-un, wey nakaanak pad man-e sikandin te me lukes wey me malitan.

¹²Te tatelu e ne pulu wey lalimma (35) ka idad ni Arpaksad, nakaanak sikandin te lukes ne si Sila. ¹³Nataman, neuyag pad si Arpaksad seled te 403 ne leg-un, wey nakaanak pad man-e sikandin te me lukes wey me malitan.

¹⁴Te tatelu e ne pulu (30) ka idad ni Sila, nakaanak sikandin te lukes ne si Ibir. ¹⁵Nataman, neuyag pad si Sila seled te 403 ne leg-un, wey nakaanak pad man-e sikandin te me lukes wey me malitan.

¹⁶Te tatelu e ne pulu wey lalimma (35) ka idad ni Ibir, nakaanak sikandin te lukes ne si Pilig. ¹⁷Nataman, neuyag pad si Ibir seled te 430 ne leg-un, wey nakaanak pad man-e sikandin te me lukes wey me malitan.

¹⁸Te tatelu e ne pulu (30) ka idad ni Pilig, nakaanak sikandin te lukes ne si Riyu. ¹⁹Nataman, neuyag pad si Pilig seled te 209 ne leg-un, wey nakaanak pad man-e sikandin te me lukes wey me malitan.

²⁰Te tatelu e ne pulu wey daruwa (32) ka idad ni Riyu, nakaanak sikandin te lukes ne si Sirug. ²¹Nataman, neuyag pad si Riyu seled te 207 ne leg-un, wey nakaanak pad man-e sikandin te me lukes wey me malitan.

²²Te tatelu e ne pulu (30) ka idad ni Sirug, nakaanak sikandin te lukes ne si Nahur. ²³Nataman, neuyag pad si Sirug seled te daruwa ne gatus (200) ne leg-un, wey nakaanak pad man-e sikandin te me lukes wey me malitan.

²⁴Te daruwe e ne pulu wey siyam (29) ka idad ni Nahur, nakaanak sikandin te lukes ne si Tira. ²⁵Nataman, neuyag pad si Nahur seled te 119 ne leg-un, wey nakaanak pad man-e sikandin te me lukes wey me malitan.

²⁶Te pitu e ne pulu (70) ka idad ni Tira, nakaanak sikandin te tatelu ne lukes ne ensi Abram, si Nahur, wey si Haran.

Ka me kabuhalan ni Tira

²⁷Ne seini ka pangguhuren meyitenged te me kabuhalan ni Tira. Si Tira ka amey enni Abram, Nahur wey ni Haran. Si Haran ka amey ni Lut, ²⁸wey diye migpatey si Haran te siyudad ne miglesutan din ne egngaranan te Ur ne sakup te me Kaldiya. Te pegpatey rin, neuyag pad mule ka amey rin ne si Tira. ²⁹Ne nakaasawe e si Abram ki Saray wey nakaasawe e si Nahur ki Milka ne anak ni Haran. Si Haran ka amey degma ni Iska. ³⁰Ne si Saray, ware mig-anak su kene egpakaanak sikandin.

³¹Mig-awe si Tira diye te siyudad te Ur ne sakup te me Kaldiya wey induma rin ka anak din ne si Abram wey ka ambey rin ne si Saray, wey ka apu din ne si Lut ne anak ni Haran. Eggendiye perem sikandan te inged ne Kanaan, piru te pegginguma ran diye te siyudad te Haran, diyad e sikandan mig-ugpe. ³²Ne diye namatey si Tira te Haran te 205 ka idad din.

Ka peg-umew te Manama ki Abram

12¹^[xr]Ne migkahi ka Magbebaye ne Manama ki Abram, “Engkeri nu ka inged nu, ka me karumaan nu, wey ka pamilya te amey nu, wey hendiye ka te inged ne igpakita ku keykew. ²Egbehayan ku sikeykew te masalig ne me kabuhalan eyew egkeyimu sikandan ne dakel ne nasud. Egpanalanginan ku sikeykew wey egmabantug ka ngaran nu eyew egkeyimu ka ne panalangin te langun. ³^[xr]Egpanalanginan ku ka etew ne egbulig keykew, piru ka etew ne egdilus keykew, igdilus ku degma. Pinaahi keykew, egpanalanginan ku ka langun ne nasud kayi te ampew te tane.”

⁴Sikan naa ka mig-awe e si Abram diye te Haran sumale te insuhu te Magbebaye ne Manama kandin wey migduma kandin si Lut. Te seeye ne timpu, pitu e ne pulu wey lalimma (75) ka idad ni Abram. ⁵Induma ni Abram si Saray ne asawa rin, wey si Lut ne anaken din, wey in-uyan din ka langun ne karatuan dan wey me uripen ne nakuwa ran diye te Haran. Ne migligkat e sikandan ka eggendiye te inged te Kanaan.

Te nekeuma ran e diye te Kanaan,⁶migleus pad man-e ensi Abram diye te matulus ne kayu ne diye te Muri, marani te inged te Sikim. (Diye pad nangugpe ka me Kanaanen te seeye ne timpu.) ⁷^[xr]Ne nataman, migpakita ka Magbebaye ne Manama ki Abram ne migkahi, “Seini ne tane ka igbehey ku te me kabuhalan nu.” Ne diye miggimu si Abram te altar ne eg-unturan te egtutungen ne igbehey te Magbebaye ne Manama. ⁸Nataman, miggalin e man-e sikandan diye te bubungan ne diye dapit te igsile ligkat te Bitil. Ne diye sikandan migtagtaheed mig-ugpe te eletanan te inged ne Bitil wey Ay. Ka Bitil dapit te iglineb wey ka Ay dapit te igsile. Ne miggimu e man-e diye si Abram te altar te Magbebaye ne Manama, wey diye sikandin mig-ampu. ⁹Ne migpabulus pad man-e ensi Abram ka eggalin-halin peendiye te inged ne Nigib.

Si Abram diye te Ihiptu

¹⁰Te seeye ne timpu, due masumpit ne bitil diye te Kanaan. Sikan naa ka nakaleus pad man-e ensi Abram diye te Ihiptu eyew diye pad egtagtaheed eg-ugpe. ¹¹Te hapit e sikandin egpekeuma diye te inged te Ihiptu, migkahiyan din ka asawa rin ne si Saray, “Amana ka ne tetelesi ne malitan. ¹²Ke egpakakita ka me matig-Ihiptu keykew, egkahi sikandan, ‘Asawa seini ni Abram.’ Ne eggimatayan ad nikandan, piru kene ka mule eggimatayan nikandan. ¹³^[xr]Sikan naa, kahii nu sikandan te talaari ki eyew kena a nikandan eggimatayan, wey eyew eg-ay-ayaran a nikandan te egsagsahipe tenged keykew.” ¹⁴Te nekeume e si Abram diye te Ihiptu, nakita iya te me matig-Ihiptu ne mateles amana ka asawa rin. ¹⁵Te nakakita kandin ka me upisyal te Paraun ne Hari te Ihiptu, ingkahiyan dan e ka Paraun ne Hari te mateles iya sikandin. Puun due, in-uyan e si Saray diye te palasyu te Paraun ne Hari te Ihiptu. ¹⁶Tenged ki Saray, insagsahipe ay-ayari te Hari te Ihiptu si Abram wey impamehayan te me karniru, me kambing, me baka, me asnu, me kamil, wey me uripen.

¹⁷Piru puun su impeuyan te Hari te Ihiptu si Saray ne asawa ni Abram, impeyingumaan te Magbebaye ne Manama te subla ne makaaldek-haldek ne dalu ka Hari wey ka me sakup din diye te palasyu. ¹⁸Ne nataman, impeumew e te Hari te Ihiptu si Abram wey mig-insaan, “Nekey-a seini se inggimu nu keddiey? Mania te wara a nikeykew kahii ne asawa nu bes sikandin? ¹⁹Mania te migkahi ka ne talaari kew? Tenged due, impakuwa ku sikandin eyew eg-asaween ku. Na, seini red ka asawa nu, kua nud sikandin wey pangawe kew e!” ²⁰Migsuhu ka Hari te Ihiptu te me etew rin ne igparelrel e ensi Abram duma ka asawa rin wey ka langun ne kandin. Sikan naa ka impanulud dan e sikandan diye te lihawangan te Ihiptu.

Ka pegpasuwayey ni Abram ki Lut

13¹Sikan naa ka miglibed e man-e ensi Abram diye te inged te Nigib duma ka asawa rin wey si Lut wey ka langun ne kandin. ²Meyaman ne subla si Abram. Masalig e ka me karniru rin, me kambing, me baka, me seleppi, wey me bulawan. ³Puun te Nigib, miggalin-halin e man-e sikandan ka eg-ugpe taman te nekeuma sikandan diye te intagtaheeran dan dengan te eg-ugpe ne elat-elat te Bitil wey Ay. ⁴Seeye ka inged ne miggimuwan dengan ni Abram te altar. Diye man-e sikandin mig-ampu te Magbebaye ne Manama.

⁵Ne si Lut, ka migduma ki Abram, duen e degma pamilya rin wey me uripen din. Due degma me karniru rin, me kambing, wey me baka. ⁶Tenged te suble e ne masalig ka me ayam ni Abram ki Lut, kenad eg-eleg ka me ayam dan te palayuranan ke egpekegdani sikandan ka eg-ugpe. ⁷Sikan naa ka migpeehetey ka me talagtameng te me ayam ni Abram wey ka me talagtameng te me ayam ni Lut. Kenad ne eleg ka palayuranan te me ayam dan, su te seeye ne timpu diye pad degma nangugpe ka me Kanaanen wey me Pirisihanen.

⁸Purisu, migkahiyan ni Abram si Lut, “Kene ne meupiya ne egpeeg-ehetey ka me etew nu wey ka me etew ku tenged su anaken ku sikeykew. ⁹Meupiya pad ke egpasuwayey ki su maluag mem pad seini se tane ne egkaayun ne eg-ugpaan. Na, alam ka te inged ne igkeupii nu te eg-ugpe, ke igkahibang naa wey ke igkakawanan. Ke eggendiye ka te igkakawanan, eggendiya a degma te igkahibang.” ¹⁰^[xr]Sikan naa ka migpamantew si Lut wey nakita rin ne masalig ka me weyig diye te napu te Hurdan taman te Suar, ne nekeiling te pinamulaan te Idin wey nekeiling degma te inged ne Ihiptu. (Te seeye ne timpu, ware pad dereeti te Magbebaye ne Manama ka Suduma wey Gumura). ¹¹Purisu in-alam ni Lut ka langun ne napu te Hurdan wey miggipanew e sikandin peendiye te igsile. Iling due ne paahi ne nekegsuwey si Lut ki Abram. ¹²Si Abram, diye mig-ugpe te inged te Kanaan, wey diye mig-ugpe si Lut te marani te Suduma ne diye te me siyudad diye te napu. ¹³Ne ka me etew ne nangugpe diye te Suduma, amana ne maddeet wey makasesale diye te Magbebaye ne Manama.

Ka peggalin ni Abram diye te Hibrun

¹⁴Te nakaligkat e si Lut, migkahiyan te Magbebaye ne Manama si Abram, “Pamantawa nu ay-ayari ka langun ne inged. ¹⁵^[xr]Ka langun ne tane ne egkeumaan nu te egtengteng, igbehey kud keykew wey te me kabuhalan nu wey kaniyud e te ware egtamanan. ¹⁶Egpamasalihen ku ka kabuhalan nu iling kasalig te alinepung kayi te ampew te tane ne kene egkaseel. ¹⁷Ne hipanew kad, panleuya nu ka langun ne tane su igbehey kud keykew seini se langun.” ¹⁸Nataman, miggalin e man-e si Abram wey diyad mig-ugpe marani te matulus ne me kayu ni Mamri diye te inged te Hibrun. Ne miggimu e man-e sikandin te altar ne eg-unturan te egtutungen ne igbehey diye te Magbebaye ne Manama.

Ka pegpangabang ni Abram ki Lut

14¹Te seeye ne timpu, due hep-at ne Hari ne migpakig-ehet te lalimma ne Hari. Seini ka hep-at ne Hari—si Amrapil ka Hari ne diye te Sinar, si Aryuk ka Hari te Ilasar, si Kadurlahumur ka Hari te Ilam, wey si Tidal ka Hari te Guyim. ²Seini ka lalimma ne Hari ne migpakig-ehet kandan—si Bara ne Hari te Suduma, si Birsa ne Hari te Gumura, si Sinab ne Hari te Adma, si Simibir ne Hari te Sibuwim, wey ka Hari degma te Bila (wey ke Suar). ³Ne migsabeka te keseg dan ka lalimma ne Hari diye te bangalug ne egngaranan te Sidim (ne egngaranan e kuntee te Namatey ne Dahat). ⁴Su seled te sapulu wey daruwa (12) ne leg-un, nasakup pad sikandan ni Hari Kadurlahumur. Piru nataman, te igkasapulu e wey tatelu (13) ne leg-un, migsukul e sikandan kandin.

⁵Te seup ne leg-un, miggingume e ensi Kadurlahumur, ka duma rin ne me Hari wey ka me sundalu ran eyew egpakig-ehet kandan. Piru te an-anayan, migpakig-ehet pad ensi Kadurlahumur te lein ne me tribu wey migpanalu sikandan. Seini ka lein ne me tribu ne natalu ran—ka Ripayhanen ne diye te Astarut Karnaim, ka me Susihanen ne diye te Ham, ka me Imihanen ne diye te napu te Kiriataim, ⁶wey ka me Hurihanen ne diye te me bubungan te Siir. Ne diyad e nataman ensi Kadurlahumur ka migpanlupug kandan te Ilparan ne diye te ilis te disirtu. ⁷Nataman, miglibed e ka hep-at ne Hari wey nekeendiyad te inged ne Kadis ne egngaranan dengan te Inmispat. Naahew ran ka langun ne inged te me Amalikanen wey natalu ran ka me Amurihanen ne diye mig-ugpe te Hasasun Tamar.

⁸Ne impalibulung te me Hari te Suduma, Gumura, Adma, Sibuwim, wey Bila ka me sundalu ran diye te bangalug ne egngaranan te Sidim. Ne migpakig-ehet e sikandan ⁹ki Kadurlahumur ne Hari te Ilam wey te duma rin ne me Hari te Guyim, Sinar, wey Ilasar. Lalimma ne Hari ka migpakig-ehet te hep-at ne Hari. ¹⁰Ne diye te bangalug ne egngaranan te Sidim, due sesalihi ne me bitu ne napenu te ispaltu. Te egpamallahuy e ka me Hari te Suduma wey Gumura wey ka me sundalu ran, due neneulug te me bitu wey due duma ne nakapallahuy diye te me bubungan. ¹¹Ne impanguwa te hep-at ne Hari ka langun ne diye te siyudad te Suduma wey Gumura, minsan ka langun ne egkakeen, wey nangipanew e sikandan. ¹²Ne in-uyan dan degma ka anaken ni Abram ne si Lut ne diye mig-ugpe te Suduma, wey impanguyan dan ka langun ne karatuan din.

¹³Ne due nakapallahuy ne Hibruwanen ne migpanugtul ki Abram te indakep si Lut. Te seeye ne timpu, diye mig-ugpe si Abram te marani te matulus ne me kayu ni Mamri ne Amurihanen ne suled ni Iskul wey Anir. Egpepangpangabangey sikandan ki Abram. ¹⁴Te nakarineg si Abram te indakep ka anaken din, inlibulung din e ka 138 ne talagbubunu din wey inlupug dan e ka hep-at ne Hari taman diye te inged ne Dan. ¹⁵Hengkayi te marusilem e, imbaad-baad e ni Abram ka me etew rin wey inlusuran dan e ka me kuntere dan wey natalu ran sikandan. Ne inlupug e enni Abram ka nakapallahuy taman diye te Huba ne diye te igkahibang ne balabahan te Damasku. ¹⁶Ne nataman, naawi dan ded ka langun ne karatuan ne naahew te me kuntere, wey naawi dan ded degma si Lut wey ka me karatuan din lagkes ka me malitan wey ka langun ne etew ne naddakep.

Ka pegpanalangin ni Milkisidik ki Abram

¹⁷Te nekeuli e si Abram puun te pegpanalu rin engki Kadurlahumur wey te duma rin ne me Hari, insinug-ung e sikandin te Hari te Suduma diye te bangalug ne egngaranan te Sabi. (Ne egngaranan degma te Napu te Hari.) ¹⁸^[xr]Insinug-ung degma sikandin ni Milkisidik ne Hari te Salim wey talagpanubad degma te Amana ne Mabantug ne Manama. Mig-uyanan din te paan wey binu si Abram. ¹⁹Ne impanalanginan din si Abram te migkahi,

“Egpanalanginan si Abram te Amana ne Mabantug ne Manama ne miggimu te langit wey tane.

²⁰Egdayanen ka Amana ne Mabantug ne Manama ne migbehey keykew te kapanaluwan diye te kuntere nu!”

Ne imbehayan ni Abram si Milkisidik te igkasapulu ne baad te langun ne naawi din.

²¹Ne migkahiyan te Hari te Suduma si Abram, “Keykew e ka langun ne karatuan ne naawi nu. Piru iuli nu red keddi ka langun ne etew ku.”

²²Piru migtabak si Abram, “Migsaad a te Magbebaye ne Manama, ka Amana ne Mabantug ne Manama ne miggimu te langit wey tane, ²³ne kena a egkuwa te minsan nekey ne keykew, minsan bula-bula wey ke hiket naa te sandal. Eyew kene ka egpakakahi ne naratu a tenged keykew. ²⁴Ware minsan nekey ne egkuen ku angin e te nakeen e te me etew ku. Piru pakua nu te me baad dan ka me duma ku ne ensi Anir, si Iskul, wey si Mamri.”

Ka pegsaad te Manama ki Abram

15¹Te ware naluhey, impanengneng si Abram te Magbebaye ne Manama wey migkahiyan,

“Kene ka kaaldek Abram.

Sikeddi ka kalasag nu

wey dakel ka ig-unag ku keykew.”

²Piru mig-inse si Abram, “Magbebaye ne Manama, egmenuwen ku naa ka ig-unag nu keddi te ware mem pad anak ku? Si Iliisir e ne matig-Damasku ka egpakakamuney te karatuan ku ke egpatey ad. ³Na, tenged te ware e ma nikeykew behayi te anak, seini se uripen ku ne miglesut kayi te baley ku ka egpakakamuney te karatuan ku.”

⁴Ne migkahiyan e man-e sikandin te Magbebaye ne Manama, “Kene ne iyan egpakakamuney te karatuan nu ka uripen nu, ke kene, ka anak nu iya.” ⁵^[xr]Ne in-uyan e sikandin te Magbebaye ne Manama diye te lihawangan wey migkahiyan, “Leng-ag ka diye te langit wey seela nu ka me bituen ke egpakaseel ke naa. Iling naa degma due kasulug ka me kabuhalan nu.”

⁶^[xr]Migpalintutuu si Abram te Magbebaye ne Manama. Ne puun due, in-isip din ne matareng si Abram.

⁷Ne migkahiyan sikandin te Magbebaye ne Manama, “Sikeddi ka Magbebaye ne mig-uyan keykew ligkat te inged ne Ur ne sakup te me Kaldiya, eyew igbehey ku keykew ka seini ne tane.”

⁸Piru mig-inse si Abram, “Magbebaye ne Manama, egmenuwen ku naa te egnengneng ne keddiey en iya seini keureme?”

⁹Ne migtabak ka Magbebaye ne Manama, “Uyani a te baka ne ware pad anak, wey kambing, wey lukesan ne karniru ne ne-elin tigtatelu ne leg-un se idad, wey uyani a man-e te tukmu wey seleppati.” ¹⁰Ne impanguyan seeye langun ni Abram diye te Manama, wey inggimatayan din ka tagse sabeka ne ayam wey impanuley rin seeye angin e te tukmu wey seleppati. Ne immeg-andang din ka tagse suley. ¹¹Ne due me manuk-manuk ne miglene diye te impanuley rin ne me ayam eyew egkeen perem dutu, piru in-alew seeye ni Abram.

¹²^[xr]Te hapit e eglineb ka aldew, nakalipereng wey na-alineknek si Abram, ne due makaaldek-haldek ne migginguma kandin.^[fn] ¹³^[xr]Ne migkahiyan sikandin te Magbebaye ne Manama, “Eggalin ka me kabuhalan nu diye te inged ne kene ne kandan. Diye egkeuripen sikandan wey egde-deehen seled te hep-at ne gatus (400) ne leg-un. ¹⁴^[xr]Piru eglegparan ku ka nasud ne mig-uripen te me kabuhalan nu. Nataman, egpakaawe sikandan te seeye ne inged wey egpekeuyan sikandan te dakel ne karatuan. ¹⁵Ne meyitenged mule keykew, egkabuyag ke pad, wey egpatey ka keureme ne meupiya ka peglebeng keykew. ¹⁶Ne ka me kabuhalan nu, wey e sikandan egpakalibed kayi ke egkatuman ka hep-at ne gatus (400) ne leg-un. Kene ku pad egdeldelen tenged te sale dan ka me Amurihanen ne mig-ugpe kayi, su kene pad eleg ne timpu ne eglegparan sikandan.”

¹⁷Te miglineb e ka aldew wey te migmarusilem e, sahuhune ne due miglepew ne kuren ne mig-eebel wey sulu ne nalegleg. Ne diye seeye migbaye te elat te impanuley rin ne me ayam. ¹⁸^[xr]Te seeye ne timpu, migsaad ka Magbebaye ne Manama ki Abram ne migkahi, “Igbehey ku te me kabuhalan nu seini se tane ligkat te weyig ne diye te Ihiptu taman te dakel ne Weyig ne Iyupratis. ¹⁹Seini ka inged ne mig-ugpaan te me Kinihanen, me Kinisihanen, me Kadmunihanen, ²⁰me Hitihanen, me Pirisihanen, me Ripayhanen, ²¹me Amurihanen, me Kanaanen, me Girgasihanen, wey me Hibusihanen.”

Ka talaanak ne si Hagar wey si Ismail

16¹Ne kene egpakaanak ka asawa ni Abram ne si Saray. Due uripen din ne matig-Ihiptu ne egngaranan ki Hagar. ²Ne migkahiyan ni Saray si Abram, “Puun su ware e ma behayi te Magbebaye ne Manama te anak, hendiyei nu ka uripen ku wey huliri nu sikandin. Kema ke egligkat kandin duen ded anak ku.” Ne intuman ni Abram ka ingkahi te asawa rin. ³Purisu, te igkasapulu ne leg-un te peg-ugpe ni Abram diye te Kanaan, imparuwey e ni Saray kandin si Hagar. ⁴Ne migguliran e ni Abram si Hagar wey nataman, naberes e sikandin. Te nanengnengan e ni Hagar ne egkaberes e sikandin, inleig-leig din e si Saray.

⁵Ne migkahiyan ni Saray si Abram, “Sikeykew ka eleg ne egkasenditan te pegleig-leig ni Hagar keddi. Sikeddi ka migbehey kandin keykew, piru te nakanengneng din e ne egkaberes e sikandin, inleig-leig ad nikandin. Eggukum perem ka Magbebaye ne Manama ke hentew ka nakasale kayi, sikeykew naa wey ke sikeddi.”

⁶Ne migtabak si Abram, “Ke iling ma rue, iyan kad balahad kandin su uripen nu ma sikandin wey himuwa nu ke nekey ka igkeupii nu diye te kandin.” Nataman, in-ang-anggaan e ni Saray si Hagar, sikan naa ka migpallahuy e sikandin.

⁷Ne nakita si Hagar te panalihan te Magbebaye ne Manama te nekeuma rin e diye te sebseb ne diye te disirtu. Ka seeye ne sebseb diye te dalan peendiye te Sur. ⁸Ne mig-inse ka panalihan kandin, “Hagar, uripen ni Saray, hendei ka egpuun wey hendei ka egpabulus?”

Ne migtabak si Hagar, “Impalahuyan ku ka ahalen ku ne si Saray.”

⁹Ne migkahi ka panalihan te Magbebaye ne Manama, “Libed ka diye te kandin wey paruma-ruma ka kandin.” ¹⁰Ne migkahi pad man-e ka panalihan te Magbebaye ne Manama,

“Egpamasuluhen ku ne subla ka kabuhalan nu wey kenad egkaseel sikandan.

¹¹Kuntee, egkaberes ka wey te kene egkaluhey, eglesutan kad e te lukes. Ne iyan nu ingaran kandin si Ismail,^[fn]

su narineg te Magbebaye ne Manama ka pegpeyid-u-hid-u nu.

¹²Piru eg-ugpe ka anak nu ne egpekeiling te mahintalunan ne asnu,

eg-ehetan din ka langun, wey ka langun, eg-ehet degma kandin.

Egdiyu-diyu sikandin te me suled din.”

¹³Ne nakakahi si Hagar diye te geyinawa rin, “Nakita ku ka Manama piru mania te wara a migpatey?” Seeye naa ingngaranan din ka Magbebaye ne Manama ne migpakiglalag kandin te “Manama ne egpakakita.”^[fn] ¹⁴Purisu ingngaranan te me etew ka belun te “Biirlahayruy”.^[fn] Ka sika ne belun, diye te eletanan te Kadis wey Birid.

¹⁵^[xr]Ne miglibed e si Hagar diye ki Saray. Nataman, miglesutan e sikandin te lukes wey ingngaranan ni Abram ka bate ki Ismail. ¹⁶Te peglesut ni Ismail, walu e ne pulu wey hen-em (86) ka idad ni Abram.

Ka pegtuli ka palinneu te kasabutan

17¹Te siyam e ne pulu wey siyam (99) ka idad ni Abram, migpakita ka Magbebaye ne Manama kandin wey migkahi, “Sikeddi ka Manama ne Amana ne Maresen. Palintutuu ka keddi wey ugpe ka ne matareng. ²Ne eggimuwen ku ka kasabutan ta te daruwa ne egpamasuluhen ku ka me kabuhalan nu.” ³Te pegkarineg dutu ni Abram, miglangkeb e sikandin diye te tane. Ne migkahiyan sikandin te Manama, ⁴“Seini ka kasabutan ku keykew: egsaad a ne egkeyimu ka ne amey te masalig ne nasud. ⁵^[xr]Sikan naa ka kenad e ne si Abram ka ngaran nu su si Abraham ^[fn] e, su eggimuwen ku sikeykew ne amey te masalig ne nasud. ⁶Egpamasuluhen ku ka kabuhalan nu wey egmannenasud e sikandan, wey due duma kandan ne egkeyimu ne Hari.

⁷^[xr]“Egtumanen ku ka kasabutan ta wey peendiye te me kabuhalan nu, ne sikeddi ka Manama nu wey Manama te me kabuhalan nu. Kene egkataman ka seini ne kasabutan. ⁸^[xr]Igbehey ku keykew wey diye te me kabuhalan nu seini se tane ne intagtaheeran nu ugpei kuntee. Kaniyud e keureme seini se intiru ne tane te Kanaan te ware egtamanan, wey Manama ad nikaniyu.”

⁹Ne migkahiyan e man-e te Manama si Abraham, “Ne iyan niyu degma katungdanan te me kabuhalan nu keureme, ka egtuman iya te kasabutan ku keykew. ¹⁰^[xr]Seini ka kasabutan ne egtumanen niyu, keilangan ne egtulian ka langun ne lukes due te kaniyu. ^11-12Ligkat kuntee, keilangan ne egtulian niyu ka me lukes ne walu pad ne aldew ligkat te peglesut dan. Ilagkes niyu degma ka me uripen ne miglesut diye te baley niyu, wey me uripen ne imbeli niyu diye te lein ne tribu. Sika ka palinneu te due kasabutan ta te daruwa wey te kabuhalan nu. ¹³Keilangan ne egtulian ka tagse sabeka eyew due palinneu diye te lawa niyu te ware egtamanan ne kasabutan ta. ¹⁴Ka ware migpatuli, keilangan ne egdeldelen su ware sikandin migtuman te kasabutan.”

¹⁵Ne migkahiyan pad man-e te Manama si Abraham, “Ka asawa nu, kene nud e ngarani ki Saray, su si Sara e ka ingaran nu. ¹⁶Egpanalanginan ku sikandin wey egbehayan ku sikeykew te anak ne lukes pinaahi kandin. Egkeyimu sikandin ne iney te masalig ne nasud, wey due me kabuhalan din ne egkeyimu ne Hari.”

¹⁷Ne mig-usengul si Abraham diye te tane. Piru nakangisi sikandin ne migkahi diye te geyinawa rin, “Egpakaanak e naan pad te mahatus (100) man e ka idad ku? Eg-anak naan pad si Sara te siyam man e ne pulu (90) ka idad din?” ¹⁸Ne migkahiyan din ka Manama, “Meupiya perem ke si Ismail en iya ka egpakakuwa te karatuan ku.”

¹⁹Piru migtabak ka Manama ne miggenendue, “Kene, su egpakaanak iya ka asawa nu ne si Sara te lukes wey ngarani nu sikandin ki Isaak.^[fn] Ne ka kasabutan ku keykew, igpabulus ku diye ki Isaak wey diye te me kabuhalan din te ware egtamanan. ²⁰Piru si Ismail, narineg ku ka pegpeyimhimenew nu meyitenged kandin. Egpanalanginan ku degma sikandin, wey egbehayan ku te masalig ne anak wey egkabuhal-buhal. Egkeyimu sikandin ne amey te sapulu wey daruwa (12) ne pangulu wey eggimuwen ku degma ne dakel ne nasud ka me kabuhalan din. ²¹Piru ka kasabutan ta mule te daruwa, diye de egkatuman te anak nu ne si Isaak ne ig-anak ni Sara te iling kayi ne timpu te seup ne leg-un.” ²²Te nekeimpus e ka Manama ne miglalag ki Abraham, mig-awe e sikandin.

²³Te seeye de iya ne aldew, intuman e ni Abraham ka insuhu te Manama kandin. Intulian din e ka anak din ne si Ismail wey ka langun ne uripen din—ka me lukes ne miglesut diye te baley rin wey ka impameli rin. ²⁴Te siyam e ne pulu wey siyam (99) ka idad ni Abraham ne henduen pad ne natulian sikandin, ²⁵wey sapulu e wey tatelu (13) ka idad ni Ismail ne natulian degma sikandin. ²⁶Te seeye ded ne aldew ne intulian ensi Abraham wey si Ismail ²⁷lagkes ka langun ne me uripen.

Ka pegsaad te Manama ne egpaanaken si Sara te lukes

18¹Te ware naluhey, migpakite e man-e ka Magbebaye ne Manama ki Abraham diye te matulus ne me kayu ni Mamri. Te seeye ne timpu, nekeuntud e ka aldew wey diye migpinpinnuu si Abraham te gumawan te balungbalung din. ²^[xr]Pegpitew ni Abraham diye te kewun-aan, iyan din en iya seini se tatelu ne etew ne migsasindeg. Sikan de iya ne migpallahuy e si Abraham ka migsinug-ung kandan. Ne miglangkeb sikandin diye te tane ³wey migkahi, “Ahalen, ke egkaayun ne tulan kew pa ubag kayi te kanami. ⁴Egpaangey a te weyig eyew egpakapanlu-lu kew te me paa niyu, wey himeley kew pa kayi te egdalungan te kayu. ⁵Eg-angey a man-e te egkakeen eyew egmanekal kew ka egpabulus te peggipanew niyu, su igkahale ku ka pegsendad kaniyu taheed te kayi kew te ugpaan te suluhuanen niyu.”

Ne migtabak sikandan, “Ne uya, iyan kad e balahad.”

⁶Sikan de iya ne migdagdahew si Abraham ne miglibed diye te balungbalung din wey migkahiyan din si Sara, “Apas ka kuwa te senge-saku ne subla ne meupiya ne harina wey hilutu ka te paan.” ⁷Ne migdagdahew pad man-e si Abraham migleus diye te me ayam din wey mig-alam sikandin te nati ne baka ne malambu. Ne imparagdahawan din seeye ipalape wey ipeyilutu te suluhuanen din. ⁸Nataman, migkuwa degma si Abraham te malamismis ne gatas wey iyam ne gatas. Ne insendad din e seeye diye te tatelu ne etew duma te ngalap ne impeyilutu din. Ne diye de migsesasindeg si Abraham te lenged dan taheed te egmangekeen sikandan diye te egkaralungan te kayu.

⁹Ne mig-insaan dan si Abraham, “Hendei ka asawa nu ne si Sara?”

Ne migtabak sikandin, “Duen ded te seled te balungbalung.”

¹⁰^[xr]Due sabeka kandan ne migkahi, “Eglibed a kayi te seup ne leg-un te iling kayi ne timpu, wey ka asawa nu ne si Sara duen e anak ne lukes.”

Ne diye si Sara te gumawan te balungbalung ne egkeinniyuhan ni Abraham migpammineg.¹¹Buyag e amana ka alunggun ne si Abraham wey si Sara, wey kenad egbulanen si Sara. ¹²^[xr]Sikan naa ka nakangisi si Sara ne migkahi diye te geyinawa rin, “Kuntee te buyag ad wey buyag e degma ka asawa ku, egkeupian e naan pad ne egpakiggulid kandin eyew egpakaanak key pad?”

¹³Ne mig-insaan te Magbebaye ne Manama si Abraham, “Mania te nakangisi si Sara ne migkahi, ‘Egpakaanak e naan pad minsan buyag ad?’ ¹⁴^[xr]Duen naa kene egkeyimu te Magbebaye ne Manama? Te peglibed ku kayi te seup ne leg-un te iling kayi ne timpu, ka asawa nu ne si Sara duen e anak ne lukes.”

¹⁵Piru migpahunware si Sara su naaldek sikandin wey migkahi, “Ti! Wara a nakangisi ne.”

Piru migtabak ka Magbebaye ne Manama, “Ti! Nakangisi ka iya ne.”

Ka pegpeyid-u-hid-u ni Abraham meyitenged te Suduma

¹⁶Nataman, miggipanew e ka tatelu ne etew. Ne impanulud sikandan ni Abraham diye te egpakapantew te inged ne Suduma eyew te pegpaligkat kandan. ¹⁷Ne migkahi ka Magbebaye ne Manama diye te geyinawa rin, “Kene ku igkeeles ki Abraham ka eggimuwen ku. ¹⁸Egnenasud te dakel ka me kabuhalan din wey egkeyimu ne mabantug. Ne egpanalanginan ku ka langun ne nasud kayi te ampew te tane pinaahi kandin. ¹⁹In-alam ku sikandin eyew igpatuman din te me anak din wey te me kabuhalan din keureme ka me suhu ku ne eggimu sikandan te matareng wey eleg ne peggukum. Ne puun due, egkatuman ka langun ne insaad ku kandin.”

²⁰Ne migkahiyan te Magbebaye ne Manama si Abraham, “Nasublaan e ka sumbung meyitenged te Suduma wey Gumura, wey dakel e amana ka sale dan. ²¹Sikan naa ka egtupang a eyew egleuyen ku ke malehet ka sumbung ne narineg ku.”

²²Ne mig-awe e mule ka daruwa ne etew wey miggendiyad te Suduma, piru migpalunggehaat ka Magbebaye ne Manama duma ki Abraham. ²³Migdani-rani si Abraham te Magbebaye ne Manama wey mig-inse, “Egguleen nu naa te egpangimatey ka matareng duma te makasesale? ²⁴Ke due lalimma ne pulu (50) ne etew ne matareng diye te siyudad, egdereetan nu naa ka intiru ne siyudad? Kene nu naa igkeyid-u ka siyudad tenged kandan? ²⁵Kene nu iya egkeyimu ka peggule te matareng duma te makasesale. Kene egkaayun ne egpekeg-iling ka eggimuwen nu te me matareng wey te me makasesale. Su ka talaggukum te langun kayi te ampew te tane, keilangan ne eggimu ke nekey ka eleg.”

²⁶Ne migkahi ka Magbebaye ne Manama, “Ke egpakakita a te lalimma ne pulu (50) ne etew ne matareng diye te Suduma, kene kud egdereetan ka intiru ne siyudad tenged kandan.”

²⁷Ne migkahi e man-e si Abraham, “Magbebaye ne Manama, kene ke re keenendueni te egpabulus a ka eg-inse keykew, minsan etew e re ne ware katenged ne eg-inse keykew kayi. ²⁸Ke duen naan de hep-at ne pulu wey lalimma (45) ne etew ne matareng diye, egdereetan nu naan ded ka intiru ne siyudad minsan nasalinan de te lalimma ne etew ne matareng?”

Ne migtabak ka Magbebaye ne Manama, “Kene ku egdereetan ka siyudad ke egpakakita a te hep-at ne pulu wey lalimma (45) ne etew ne matareng.”

²⁹Ne mig-inse e man-e si Abraham, “Ke duen naan de hep-at ne pulu (40) ne etew ne matareng?”

Ne migtabak ka Magbebaye ne Manama, “Ke due hep-at ne pulu (40), kene ku egdereetan ka intiru ne siyudad tenged kandan.”

³⁰Ne migkahi e man-e si Abraham, “Magbebaye ne Manama, kene ke re kabelu te egpabulus a ne eg-inse. Ke duen naan de tatelu ne pulu (30) ne matareng?”

Ne migtabak sikandin, “Kene ku egdereetan ka intiru ne siyudad ke due egkakita ku ne tatelu ne pulu (30) ne etew ne matareng.”

³¹Ne migkahi e man-e si Abraham, “Magbebaye ne Manama, kene ke re keenendueni te egpabulus-bulus a ne eg-inse keykew. Ke duen naan de daruwa ne pulu (20) ne etew ne matareng ne egkakita nu?”

Ne migtabak ka Magbebaye ne Manama, “Kene ku red man-e egdereetan ka intiru ne siyudad tenged kandan te daruwa ne pulu (20).”

³²Ne migkahi e man-e si Abraham, “Magbebaye ne Manama, kene ke re iya kabelu su duen pad katamanan ne inse ku keykew. Ke sapulu naan de ka egkakita nu ne etew ne matareng?”

Ne migtabak ka Magbebaye ne Manama, “Kene ku red iya man-e egdereetan ka intiru ne siyudad tenged kandan te sapulu.”³³Te nekeimpus e sikandan ka migpeglalahey, mig-awe e ka Magbebaye ne Manama wey mig-uli e degma si Abraham.

Ka pegkamakasesale amana te me etew diye te Suduma

19¹Te miggingume e seeye se daruwa ne lukes ne panalihan te Manama diye te Suduma te sika ne karusileman, diye migpinpinnuu si Lut te gumawan te siyudad. Te pegkakita rin kandan, migsasindeg e sikandin ka migsinug-ung kandan wey miglangkeb diye te tangkaan dan ²wey migkahi, “Me ahalen, eghangyu a kaniyu ne tulan kew pa ubag kayi te baley ku. Egpakapanlu-lu kew te paa niyu wey egpekeyirehe pad. Ne kaaselem, egpakaselem-selem kew te peggipanew niyu.”

Piru migtabak sikandan, “Kene key, su diye key re eggirehe te plasa.”³Piru mapahetpet ka pegginggat ni Lut kandan, sikan naa ka nabennalan ded sikandan wey miggendiyad e te baley rin. Migpeyilutu si Lut te meupiya ne iglabung ne due paan ne ware patulin. Ne nataman, miglabung e sikandan.

⁴Te ware pad miglipereng ka me mahaliyug ni Lut, due nanginguma ne masalig ne me kanakan wey me buyag ne matig-Suduma wey miglingkusan dan ka baley ni Lut. ⁵^[xr]In-umew ran si Lut wey mig-insaan, “Hendei naan e ka me lukes ne migginguma kayi te baley nu? Ipalihawang nu sikandan kayi eyew eggilabetan ney sikandan.”

⁶Ne inlihawangan ni Lut ka me etew, wey inlekeban din dagdahawi ka gumawan. ⁷Ne migpeyid-u-hid-u sikandin te me etew ka miggenendue, “Me suled ku, kene niyu re ubag himuwa ka mareet ne nasumansuman niyu! ⁸Ke egkeupian kew, due daruwa ne anak ku ne mengebay. Igpalihawang ku sikandan kayi te kaniyu wey sikaniyud e ka balahad ke nekey ka eggimuwen niyu kandan. Piru kene niyu hilabeti seini se me lukes su mahaliyug ku sikandan wey keilangan ne egpangabangan ku sikandan.”

⁹Piru migtabak sikandan, “Awe kad seini se lapu de! Kene ka ambag-ambag kanami su kema ke subla pad ne mareet ka eggimuwen ney keykew du te kandan.” Nataman, intuku dan si Lut wey migdani-rani e sikandan eyew egguhusen dan e perem ka lekeb. ¹⁰Piru miglulukat ka daruwa ne panalihan diye te seled wey ingganuy ran e si Lut wey inlekeban dan e ka gumawan. ¹¹^[xr]Ne impamutud dan ka langun ne etew diye te lihawangan eyew kenad e egpakatulitu te gumawan.

Ka peg-awe enni Lut te Suduma

¹²Ne mig-insaan te daruwa ne panalihan si Lut, “Due me karumaan nu, me anak wey ke mekaamung nu naa ne mig-ugpe kayi te seini ne siyudad? Ke due, dumaa nu sikandan wey pangawe kew e kayi, ¹³su egdereetan ney ka seini ne inged. Narineg te Magbebaye ne Manama ka dakel ne sumbung meyitenged te me etew ne mig-ugpe kayi, wey impeuyan key nikandin eyew egdereet te seini ne siyudad.”

¹⁴Sikan de iya ne miggendiyaan e ni Lut seeye se egpangasawa te me anak din wey migkahiyan din sikandan, “Apas kew awe kayi kuntee su egdereetan te Magbebaye ne Manama ka seini ne siyudad.” Piru kahiyen dan ne kawalian de seeye ni Lut.

¹⁵Te egpamalat-palat e, indalusung e te me panalihan si Lut te migkahi, “Mahaan ka! Pangawe kew e kayi wey dumaa nu ka asawa nu wey ka daruwa ne anak nu eyew kene kew egpakalagkes te pegdereet te seini ne siyudad.” ¹⁶^[xr]Piru miglamu-lamu si Lut. Sikan naa ka impehes e ganuya te daruwa ne panalihan si Lut, ka asawa rin, wey ka daruwa ne anak din, wey migdumaan e sikandan te miglihawang te siyudad su neyid-u ka Magbebaye ne Manama kandan. ¹⁷Te nakalihawang e sikandan, migkahi ka sabeka ne panalihan, “Pallahuy kew e! Kene kew lilingey wey kene kew sanggel kayi te napu. Diye kew aput te me bubungan eyew kene kew egkapatey.”

¹⁸Piru migtabak si Lut, “Kene de ubag ne diye, ahalen! ¹⁹Neyid-u kew keddi wey migpangabangan a nikaniyu, piru kena a egpekeendiye te me bubungan su mariyu amana. Kema ke egkasapenan a te karereetan te kene e pad egpekeuma diye, ne egpatey ad. ²⁰Nakita nu sika se deisek ne lungsud sika te kewun-aan? Marani re sika ne eg-aputan. Egkaayun ubag ne dutun e re eg-aput eyew egkaluwas e red?”

²¹Ne migtabak ka panalihan, “Uya, nabennalan a te inhangyu nu keddi. Kene ku re iglagkes te egdereet ka seeye ne lungsud. ²²Na, Pallahuy kew e! Su ware egkeyimu ku ke kene kew pad egpekeuma diye.”

Purisu, ingngaranan te Suar^[fn] ka seeye ne lungsud su migkahi ma si Lut te deisek de sika.

Ka pegdereet te Suduma wey Gumura

²³Migsile e ka aldew te nekeuma si Lut diye te Suar. ²⁴^[xr]Ne impeuranan e te Magbebaye ne Manama te batu ne egkalegleg ne egngaranan te asupri ka Suduma wey Gumura, ²⁵wey indereetan te Magbebaye ne Manama ka langun ne diye te napu, wey inlagkes din ka me etew wey me pinamula te seeye ne inged. ²⁶^[xr]Piru miglilingey mule ka asawa ni Lut ne migsinundul kandin, sikan naa ka migbaluy e sikandin ne sungkaleg ne asin.

²⁷Te napawe e, migselem-selem si Abraham miggendiye te migsasindehan dan te Magbebaye ne Manama. ²⁸Impamantew rin ka Suduma wey Gumura wey ka intiru ne napu, wey nakita rin ka ebel ne migtiptipuuk ne nekeempet te napu ne hendue te egpuun te dakel ne insugnuwan. ²⁹Te pegdereet te Manama te me siyudad ne mig-ugpaan ni Lut, ware din lingawi ka inlalag din ki Abraham su impepallahuy rin mem pad si Lut.

Ka migligkatan te me Muwabihanen wey me Amunihanen

³⁰Piru naaldek si Lut ne eg-ugpe diye te Suar. Purisu, miggalin e sikandin duma te daruwa ne anak din diye te bubungan wey diyad sikandan mig-ugpe te sulung. ³¹Nataman, migkahiyan te kakey ka hari rin, “Egkabuyag e ka amey ta wey ware lukes te seini ne inged ne eg-asawa kanta iling te duma ne etew kayi te ampew te tane. ³²Na, egpewubuhan ta ka amey ta eyew egpekewulid ki kandin wey egpakaanak kid pinaahi kandin.” ³³Te seeye ne karusileman, impewubuhan dan e ka amey ran wey miggulid e ka kakey. Piru ware nakanengneng si Lut su newubug amana sikandin.

³⁴Te seup e ne aldew, migkahiyan te kakey ka hari rin, “Miggulid ad te amey ta gabii te marusilem. Kangkuwan naa te marusilem, egpewubuhan tad man-e sikandin wey sikeykew e degma hulid eyew egpakaanak ki se daruwa pinaahi kandin.” ³⁵Te seeye ne karusileman, impewubuhan dan e man-e ka amey ran wey miggulid e degma ka hari. Piru ware man-e nakanengneng si Lut su newubug amana sikandin. ³⁶Puun due, naberes e sikandan se daruwa pinaahi te amey ran ne si Lut. ³⁷Nataman, nakaanak e ka kakey te lukes ne migngaranan din ki Muwab. Sikandin ka migligkatan te tribu ne egngaranan e te Muwabihanen kuntee. ³⁸Ka hari, nakaanak degma te lukes ne migngaranan din ki Bin-ami. Sikandin degma ka migligkatan te tribu ne egngaranan e te Amunihanen kuntee.

Si Abraham wey si Abimilik

20¹Ne mig-awe e ensi Abraham diye te Mamri wey miggalin e diye te inged te Nigib wey diye sikandan mig-ugpe te eletanan te Kadis wey Sur. Te katammanan, miggendiyad e sikandan te inged ne egngaranan te Girara. ²^[xr]Te diye dan e, ingkahiyan ni Abraham ka me mahinged te atebey rin si Sara. Sikan naa ka impaangey ni Abimilik ne Hari te Girara si Sara. ³Te sabeka ne karusileman, migpakita ka Manama ki Abimilik pinaahi te taheinep wey migkahi, “Egkapatey ka su impaangey nu sika se malitan ne manggiasawe e.”

⁴Piru ware pad newuliri ni Abimilik si Sara, sikan naa ka migkahi sikandin, “Magbebaye ne Manama, eggimatayan e naa nikeykew wey ka me etew ku minsan ware sale ney? ⁵Migkahi ma nahud si Abraham te atebey rin si Sara, wey migkahi degma si Sara te maama rin si Abraham. Sikan naa ka neyimu ku sika ne ware mareet ne tuyu, wey wara a nakasale.”

⁶Ne migtabak ka Manama, “Malehet ne ware mareet ne tuyu nu te peggimu kayi. Purisu, ware ku tuhuti ne egkewuliran nu sikandin eyew kene ka egpakasale kayi te keddi. ⁷Piru kuntee, iuli nud ka malitan diye te asawa rin su prupita sikandin ne egpangguhud te lalag ku, ig-ampu ka nikandin eyew kene ka egkapatey. Piru ke kene nu ig-uli ka malitan, egpanpanayan ku sikeykew ne egkapatey ka iya wey ka langun ne sakup nu.”

⁸Ne migselem-selem migbangun-bangun si Abimilik wey impeumew rin e ka langun ne suluhuanen din wey ingkahiyan din meyitenged te taheinep din wey nenaaldek amana sikandan. ⁹Ne impeumew ni Abimilik si Abraham wey mig-insaan, “Mania te inggimu nu seini kanami? Nekey-a ka mareet ne neyimu ku keykew mania te in-uyanan a nikeykew te subla ne egpakarereet keddi wey te inged ku? Kene ne eleg ka inggimu nu keddi. ¹⁰Mania te inggimu nu seini?”

¹¹Ne migtabak si Abraham, “Inggimu ku seini su kahiyen ku ne warad iya minsan sabeka kayi ne egkaaldek te Manama, wey nekeisip a ne kema ke eggimatayan a nikaniyu eyew egkaahew niyu ka asawa ku. ¹²Malehet iya ne atebey ku sikandin, su sabeka re ka amey ney, piru lein ka iney rin wey lein degma ka iney ku, ne in-asawa kud sikandin. ¹³Te impaawa ad te Manama diye te baley te amey ku, ingkahiyan ku si Sara, ‘Minsan hendei ki egbaye, kahi ka ne talaari ki. Te sika ne paahi, igkapakita pakapapitew nu ka geyinawa nu keddi.’ ”

¹⁴Ne in-uli e ni Abimilik si Sara diye ki Abraham wey impamehayan din pad man-e sikandin te me karniru, me baka, wey me uripen ne lukes wey malitan. ¹⁵Ne ingkahiyan din e si Abraham, “Pitawa nu ka intiru ne tane ku wey egkaayun ka ne eg-ugpe minsan hendei ne igkeupii nu.” ¹⁶Ne migkahiyan din degma si Sara, “Egbehayan ku ka maama nu te sabeka ne libu (1,000) ne pelata ne mahal. Sika ka pamalehet te langun ne duma nu ne ware ku sikeykew nalibuhi eyew egkanengnengan te langun ne ware ka nekeyimu te mareet.”

^17-18Tenged te peg-angey ni Abimilik ki Sara ne asawa ni Abraham, imbuutan te Magbebaye ne Manama ne kenad eg-anak ka me malitan diye te baley ni Abimilik. Piru te in-ampuan e ni Abraham si Abimilik, imbawian e sikandin te Manama te dalu rin. Imbawian e degma te Manama ka asawa rin wey ka langun ne uripen din ne malitan eyew eg-anak e man-e sikandan.

Ka peglesut ni Isaak

21¹Ne impanalanginan te Magbebaye ne Manama si Sara sumale te insaad din. ²^[xr]Ne nataman, naberes e sikandin wey nakaanak te lukes minsan buyag e si Abraham. Inlesut ka bate te timpu iya ne insaad te Manama. ³Ne ingngaranan ni Abraham ka anak din ki Isaak. ⁴^[xr]Te nawaluwan e ka bate, intulian e sikandin ni Abraham sumale te insuhu te Manama kandin. ⁵Mahatus (100) e ka idad ni Abraham te neetew si Isaak. ⁶Ne migkahi si Sara, “Nahala a wey impangisi a te Manama. Egpakangisi degma ka langun ne egpakarineg meyitenged te neyitabu keddi. ⁷Ware etew ne nakakahi ki Abraham ne egpakapasusu e pad. Piru, nakaanak e pad te lukes minsan buyag e ka asawa ku.”

⁸Nataman, migtulin e ka bate. Te aldew ne eglutasen e ka bate, miggilutu te dakel si Abraham.

Ka pegdeldel ki Hagar wey ki Ismail

⁹Sabeka ne aldew, miglimbayan ni Ismail ne anak ni Hagar ne matig-Ihiptu si Isaak ne anak ni Sara. ¹⁰^[xr]Te nakita seeye ni Sara, ingkahiyan din si Abraham, “Paawaa nu sika se malitan ne uripen duma te anak din. Kene egkaayun ne egpakakuwa te karatuan nu ka anak te sika ne uripen su si Isaak de.” ¹¹Nalange amana si Abraham su anak din ma degma si Ismail. ¹²^[xr]Piru migkahiyan te Manama si Abraham, “Kene ka kalaggew meyitenged te bate wey te uripen nu ne si Hagar. Himuwa nu ka ingkahi ni Sara su egligkat ki Isaak ka seeye se kabuhalan ne insaad ku keykew. ¹³Egbehayan ku degma te masalig ne me anak ka anak te uripen wey egnenasud e sikandan su anak nu ma degma sikandin.”

¹⁴Te maselem-selem pad te seup ne aldew, imbehayan e ni Abraham si Hagar te egkeenen wey te weyig ne nakapenu te tahuanan ne laplap te mananap. Ne impatiang din e seini ki Hagar wey impeyipanew rin e duma te anak din. Ne miggipanew e ensi Hagar wey migleug-leug e diye te disirtu ne egngaranan te Birsiba. ¹⁵Te naaminan e sikandan te weyig, in-engkeran din e ka bate diye te egdalungan te deisek ne kayu. ¹⁶Miggendiyad sikandin te kewun-aan ne egkeumaan te egpane ka kariyu ligkat te bate. Ne diyad sikandin migpinnuu ka migsinehew wey migkahi diye te geyinawa rin, “Kena a egpakaaku ne egpipitew te anak ku ke egpatey.”

¹⁷Ne narineg te Manama ka pegsinehew te bate, wey in-umew si Hagar te panalihan te Manama ne egpuun te langit, “Hagar, nekey-a ka igkalaggew nu? Kene ka kaaldek su narineg te Manama ka pegsinehew te bate. ¹⁸Hendiyei nud ka anak nu wey kitkita nu sikandin, su eggimuwen ku ne dakel ne nasud ka me kabuhalan din.” ¹⁹Nataman, due impakita te Manama ki Hagar ne belun. Miggendiyaan din seeye wey migsakug e sikandin wey innipenu din e ka tahuanan te weyig ne laplap te mananap wey impeinum din e ka bate. ²⁰Intantanuran te Manama ka bate taman te migdakel e sikandin. Mig-ugpe sikandin diye te disirtu ne egngaranan te Paran wey neyimu sikandin ne mannitingen. ²¹Nataman, impaasawaan e sikandin te iney rin te matig-Ihiptu ne malitan.

Ka kasabutan ni Abimilik wey ni Abraham

²²^[xr]Te seeye ne timpu, migparumeey si Abimilik te pangulu te me sundalu rin ne si Pikul peendiye ki Abraham. Ne migkahiyan ni Abimilik si Abraham, “Imbulihan ka te Manama te langun ne eggimuwen nu. ²³Purisu saad ka pinaahi te ngaran te Manama ne kena a nikeykew eglimbungan wey ka me anak ku peendiye te langun ne kabuhalan ku. Ipakita nu ka keupiya nu keddi wey kayi te inged ne in-ugpaan nu, iling te keupiya ne impakita ku keykew.”

²⁴Migkahi si Abraham, “Uya, igsaad ku.”

²⁵Ne insumbung ni Abraham diye ki Abimilik ka meyitenged te belun ne in-ahew te me suluhuanen din. ²⁶Migtabak si Abimilik, “Wara a nakanengneng ke hentew ka miggimu kayi. Wara a nahud nikeykew kahii wey kunteen ku pad iya narineg seini.” ²⁷Ne migkuwa si Abraham te me karniru wey me baka wey imbehey rin seini ki Abimilik ne miggimu e sikandan te kasabutan. ²⁸Nataman, migkuwe e man-e si Abraham te pitu ne beyan ne nati te karniru puun te me ayam din wey impasuwey rin e seini. ²⁹Ne mig-inse si Abimilik kandin, “Mania te insuwey nu sika se pitu ne nati te karniru?”

³⁰Migtabak si Abraham, “Kua nu sika eyew egpakamemalehet ka ne sikeddiey ka migkekali te seini ne belun.” ³¹Sikan naa ka ingngaranan te Birsiba^[fn] ka seeye ne inged su diye ma sikandan migpasaarey.

³²Te napenge e ka inggimu ran ne kasabutan diye te Birsiba, mig-uli e si Abimilik wey si Pikul diye te inged te me Pilistihanen. ³³Ne migpamula si Abraham te kayu ne tamarisku diye te Birsiba, ne diye din e man-e simbaa ka Magbebaye, ka Manama ne Ware Egtamanan. ³⁴Ne naluhey pad ne mig-ugpe si Abraham diye te inged te me Pilistihanen.

Ka peg-eleg-eleg te Manama ki Abraham

22¹^[xr]Te pile e ne leg-un ka miglihad, mig-el-elehan te Manama si Abraham. In-umew rin sikandin, “Abraham!” Ne migtabak si Abraham, “Seini e red.”

²^[xr]Ne migkahi ka Manama, “Uyana nu si Isaak, ka sabsabeka ne anak nu ne indakelan nu te geyinawa, wey hendiye kew te inged ne Muriya. Ne ipanubad nu naa sikandin kayi te keddi isip egtutungen ne igpanubad ke diye kew e te bubungan ne igpanulu ku keykew.”

³Te napawe e, migselem-selem migpangayu si Abraham eyew igtemeg te egtutungen ne igpanubad. Indulan din seeye te asnu rin wey induma rin si Isaak wey ka daruwa ne uripen din, wey nangendiyad sikandan te inged ne innangen te Manama kandin. ⁴Te natateluwan e sikandan ka miggipanew, nakite e ni Abraham ka inged ne egkilem pad. ⁵Ne migkahiyan din ka me uripen, “Kayi kew re wey ka asnu. Sikanami re ki Isaak ka eggendiye eyew egsimba. Egkataman, eglibed key red kayi.”

⁶Impatiang ni Abraham si Isaak te kayu ne igtemeg te igpanubad ne egtutungen, wey sikandin degma ka mig-uyan te ilab wey pupud. Ne migparumeey e sikandan se daruwa ka miggipanew. ⁷Ne migkahi si Isaak, “Ame!”

Ne migtabak si Abraham, “Nekey-a, Tatu?”

Ne mig-inse si Isaak, “Duen e pupud ta wey kayu ne igtemeg, piru hendeid naa ka igpanubad ne nati te karniru ne egtutungen?”

⁸Ne migtabak si Abraham, “Ka Manama ka egbehey due, Tatu.” Ne migpabulus sikandan ka miggipanew.

⁹^[xr]Te nekeume e sikandan diye te inged ne innangen te Manama kandin, miggimu e si Abraham te altar ne eg-unturan te egtutungen wey diye din tapira te ampew ka me kayu ne igtemeg. Ne imbaku din e ka anak din wey impeyibat din e diye te ampew te me kayu. ¹⁰Ne ingkuwa rin e ka ilab eyew eggimatayan din e perem si Isaak. ¹¹Piru sahuhune ne in-umew sikandin te panalihan te Magbebaye ne Manama ne egpuun te langit, “Abraham, Abraham!”

Ne migtabak sikandin, “Seini e red.”

¹²Ne migkahi ka panalihan te Manama, “Kene nu dereeti ka bate wey kene nu menuwa sikandin. Nakanengneng e kuntee ka Manama ne egkaaldek ka iya kandin, su ware nu ma ikannuhun ka sabsabeka ne anak nu.”

¹³Ne migtenggak si Abraham wey due nakita rin ne lukesan ne karniru ne nakasanggat ka sungey diye te kayu ne deisek wey kenad egpakaawe. Ingkuwa rin seini ne iyan din e intutung liwan te anak din. ¹⁴Sikan naa ka ingngaranan ni Abraham ka seeye ne inged te, “Ka Magbebaye ne Manama ka Egbehey.” Minsan kuntee, egkahi red ka me etew, “Diye te bubungan te Magbebaye ne Manama, due igbehey rin.”

¹⁵Ne in-umew e man-e si Abraham te panalihan te Magbebaye ne Manama puun te langit ¹⁶^[xr]wey migkahi, “Seini ka lalag te Magbebaye ne Manama, ‘Tenged te migtuman ka keddi wey ware nu ikannuhun ka sabsabeka ne anak nu, egsaad a wey egpahunlibetan ku seini ¹⁷^[xr]ne egpanalanginan ku iya sikeykew. Egpamasalihen ku ka me kabuhalan nu ne egpekeiling kasalig te me bituen diye te langit wey lelanek diye te ilis te dahat. Egpakareeg ka me kabuhalan nu te me kuntere dan. ¹⁸^[xr]Igkarangeb, egpanalanginan te kabuhalan nu ka langun ne nasud kayi te ampew te tane. Igbehey ku keykew seini se langun su intuman nu ka insuhu ku keykew.’ ” ¹⁹Nataman, miglibed e ensi Abraham diye te me uripen din, ne migparumeey e sikandan ka mig-uli diye te Birsiba, wey diyad e sikandan mig-ugpe.

Ka me kabuhalan ni Nahur

²⁰Te ware naluhey, nahuhuran e si Abraham ne duen e me anak ni Milka, ka asawa te hari rin ne si Nahur. ²¹Seini ka me anak dan ne lukes—si Us ka panganey, si Bus ka inggiba, wey si Kimuil ne amey ni Aram, ka ikatelu. ²²Ne duen pad man-e duma ne ensi Kasid, si Hasu, si Pildas, si Hidlap, wey si Bituil ²³ne amey ni Ribika. Sikandan se walu ka me anak enni Milka wey ni Nahur ne hari ni Abraham. ²⁴Due degma me anak ni Nahur te duwey rin ne egngaranan ki Riyuma. Sikandan ensi Tiba, si Gaham, si Tahas, wey si Maaka.

Ka pegpatey wey pegsabal ki Sara

23¹Migginguma te 127 ne leg-un ka idad ni Sara, ne henduen pad sikandin migpatey. ²Ne diye sikandin migpatey te lungsud te Kiryat-Arba (wey ke Hibrun) ne diye te inged te Kanaan. Miglungku wey migpandalawit si Abraham te pegpatey ni Sara.

³Ne mig-awe pad sikandin diye te impaley-asan te asawa rin wey miggendiye te mahinged ne me Hitihanen wey migkahi, ⁴^[xr]“Lapu e re ne mig-ugpe kayi te kaniyu. Purisu, belegyei a ubag nikaniyu te tane eyew eglebengan ku te asawa ku.”

⁵Ne migtabak sikandan, ⁶“Ahalen, pammineha key nikeykew. In-ila ney sikeykew ne mabantug ne pangulu kayi te kanami, purisu, diye nu ilebeng ka asawa nu te subla ne meupiya ne lebenganan ney kayi. Ware sabeka kanami ne eg-apul te pegbehey keykew te lebenganan eyew igpakalebeng nu ka asawa nu.”

⁷Ne mig-unduk si Abraham diye te tangkaan te me Hitihanen te pegpasalamat kandan. ⁸Ne migkahi sikandin, “Ke eg-uyun kew ne kayi ku igsabal ka asawa ku, hangyua niyu ubag si Iprun ka Hitihanen ne anak ni Suhar, ⁹ne igbelegye keddi ka sulung ne diye te ilis te kamet din diye te Makpila. Kahii niyu sikandin te egbayaran ku seeye te eleg ne kentiddad kayi te tangkaan niyu eyew keddiey e sika se egkasabalan.”

¹⁰Ne diye bes degma migpinnuu si Iprun te miglibulungan dan ne marani te gumawan te siyudad duma te me Hitihanen. Purisu, intabak din si Abraham wey nakarineg ka langun ne diye te gumawan te siyudad. ¹¹Kahi rin, “Ahalen, pammineha a nikeykew, kene nud bayari ka kamet su igbehey ku re seini keykew wey iglagkes kud iya ka sulung ne diye te ilis kayi. Kayi te tangkaan te duma ku ne me Hitihanen, igbehey ku seini keykew eyew egkasabalan nu te asawa nu.”

¹²Piru miglangkeb e man-e si Abraham diye te tangkaan te me Hitihanen, ¹³wey ingkahiyan din si Iprun ne narineg te langun, “Pammineg ka, egbayaran ku iya ke pila ka kentiddad te kamet. Dawata nu ka igbayad ku eyew diye ku igpakasabal ka asawa ku.”

¹⁴Ne migtabak si Iprun, ¹⁵“Ahalen, hep-at ne gatus (400) ne pelata ne mahal ka kentiddad te sika ne tane, piru nekegmenu naan de iya sika. Isabal nud e ka asawa nu.” ¹⁶Nabennalan e si Abraham te kentiddad ne ingkahi ni Iprun. Sikan naa ka migtitimbang e sikandin te hep-at ne gatus (400) ne pelata ne mahal, sumale te timbangan ne inggamit te me nigusyanti. Ne imbayad din seeye ki Iprun diye te tangkaan te me Hitihanen.

¹⁷Seeye naa ka nakuwe e ni Abraham ka tane ni Iprun diye te Makpila ne diye dapit te igsile ligkat te Mamri. Lagkes e ka sulung wey ka langun ne me kayu ne diye te kamet. ¹⁸Ne nanengnengan te langun ne me Hitihanen ne nasapen diye, ne si Abraham e ka kamuney dutu. ¹⁹Ne insabal ni Abraham si Sara diye te sulung ne diye te kamet ne diye te Makpila. Ka Makpila sakup te Kanaan, wey marani seini te Mamri ne iyan ded ka Hibrun. ²⁰Sikan naa ka nakuwa ni Abraham ka kamet te me Hitihanen, lagkes ka sulung ne inggimu rin e ne sabalanan.

Ka peg-asawa ni Isaak

24¹Te seeye ne timpu, buyag e ne subla si Abraham wey impanalanginan sikandin te Magbebaye ne Manama te langun ne inggimu rin. ^2-3Migkahiyan din ka igbuyag te me suluhuanen din ne impiyalan din te langun ne karatuan din, “Ipataliware nu ka belad nu te daruwa ne bubun ku wey saad ka keddi pinaahi te ngaran te Magbebaye ne Manama, ka Manama te langit wey tane, ne kene ka egpamitew te mahinged kayi te Kanaan eyew igpaasawa te anak ku ne si Isaak. ⁴Ke kene, hendiye ka te inged ne migligkatan ku wey diye nu pamitawi te igpaasawa ka anak ku te me karumaan ku.”

⁵Piru mig-inse ka suluhuanen, “Ke kene egduma keddi kayi ka malitan, egpeendiyeen ku naa ka anak nu te inged ne migligkatan nu?”

⁶Ne migtabak si Abraham, “Kene nud en iya ipeendiye ka anak ku! ⁷Su ka Magbebaye ne Manama ne diye te langit, ka mig-uyan keddi kayi ligkat te baley te amey ku wey ligkat te inged ne neetawan ku. Migsaad sikandin keddi ne igbehey rin seini se tane diye te me kabuhalan ku. Egsuhu sikandin te panalihan din ne eggun-a keykew eyew diye ka egpakakuwa te malitan ne igpaasawa ki Isaak. ⁸Piru ke egkeepes ka malitan ne egduma keykew, warad labet nu te impasaad ku keykew. Piru minsan nekey ka egkatamanan, kene nu ipeendiye ka anak ku.” ⁹Sikan naa ka impataliware te suluhuanen ka belad din diye te daruwa ne bubun ni Abraham ne ahalen din, wey migsaad sikandin ne egtumanen din ka insuhu ni Abraham kandin.

¹⁰Ne migkuwa ka suluhuanen te sapulu ne kamil te ahalen din wey mig-uyan man-e sikandin te masalig ne mahal ne igdasag, ne miggendiyad e sikandin te siyudad ni Nahur ne diye te inged te Misuputamya. ¹¹Te nekeume e sikandin, impalangkeb din ka me kamil marani te belun diye te lihawangan te siyudad. Egkasagkup e seeye wey egmanakeru e ka me malitan. ¹²Ne mig-ampu sikandin, “Magbebaye, Manama te ahalen ku ne si Abraham, bulihi a nikeykew te egpamitew te igpaasawa ki Isaak wey ipapitew nu ka geyinawa nu ne kene egkabalbalawan ki Abraham ne ahalen ku. ¹³Seini a te lenged te belun wey eggendini ka me mengebay puun te siyudad eyew egpanakeru. ¹⁴Ke egkahi a diye te sabeka ne mengebay, ‘Isabuk nu pa ka banga nu wey peinume e pa nikeykew.’ Ke egtabak perem sikandin, ‘Ne, inum kad iya wey egpeinumen ku degma ka me kamil nu,’ sikandin naa ka in-alam nu ne egkaasawa ni Isaak. Ke egkatuman seini, egkanengnengan ku ne impapitew nu iya ka geyinawa nu ne kene egkabalbalawan diye te ahalen ku.”

¹⁵Te ware pad nekeimpus sikandin ka mig-ampu, due miglepew ne egngaranan ki Ribika ne migtiang te banga. Anak sikandin ni Bituil ne anak enni Milka wey Nahur ne hari ni Abraham. ¹⁶Mengebay pad sikandin wey mateles amana. Migtupang sikandin diye te belun wey innipenu din te weyig ka banga din. Ne migtakereg e sikandin. ¹⁷Ne migpallahuy ka suluhuanen ne migsinug-ung kandin ne migkahi, “Peinuma a ubag te weyig nu.”

¹⁸Ne migtabak sikandin, “Uya ahalen, inum ka.” Indagdahew rin isabuk ka banga din wey impatalungtung din e ka suluhuanen. ¹⁹Te nekeimpus e sikandin ka mig-inum, migkahi si Ribika, “Egsakug a degma te weyig para te me kamil nu wey igpeinum ku kandan taman te egkabulung sikandan.” ²⁰Te sikan de, indagdahew rin e iitis ka weyig diye te egpein-inuman te me ayam. Ne miglibed-libed sikandin ka egsakug diye te belun taman te nekeinum e langun ka me kamil. ²¹Mig-iipat ka suluhuanen kandin ke malehet ne sikandin ka in-alam te Magbebaye ne Manama eyew egkaasawa ni Isaak.

²²Te nekeinum e ka me kamil, migkuwa ka suluhuanen te sabeka ne mahal ne sising ne bulawan wey imbitin din diye te irung ni Ribika. Migkuwa pad man-e sikandin te daruwa ne dakel ne beday ne bulawan wey insaluub din te me belad ni Ribika. ²³Ne mig-insaan din si Ribika, “Hentew-a ka amey nu? Duen ded egkeyirehaan diye te baley niyu?”

²⁴Ne migtabak sikandin, “Si Bituil ka amey ku, ne anak enni Nahur wey ni Milka. ²⁵Due eggirehaan niyu diye te baley ney wey due degma dakel ne lahami wey kumpay ne igsunggud te kamil niyu.”

²⁶Ne mig-usengul diye te tane ka suluhuanen wey insimba rin ka Magbebaye ne Manama, ²⁷wey miggenendue, “Egsayeen ka Magbebaye ne Manama, ka Manama te ahalen ku ne si Abraham, ne migpabulus se geyinawa ne kene egkabalbalawan wey matinumanen kandin. In-uyan a nikandin kayi te anaken wey apu te ahalen ku.”

²⁸Ne mig-uli e ne migpallahuy ka mengebay wey migpangguhuran din e ka iney rin wey ka langun ne diye te baley. ²⁹Due maama ni Ribika ne egngaranan ki Laban. Migpallahuy sikandin peendiye te suluhuanen ni Abraham ne diye te lenged te belun. ³⁰Su nakita rin ka sising wey ka beday diye te me belad ni Ribika, wey narineg din ka pangguhuren ni Ribika meyitenged te innangen te etew kandin. Sikan naa ka miggendiye sikandin te suluhuanen ni Abraham ne migsasindeg diye lenged te me kamil rin ne marani te belun. ³¹Migkahi si Laban, “Ew, sikeykew bes ka impanalanginan te Magbebaye ne Manama. Mania te kayi ke re egsesasindeg? Leus kad diye te baley, su intahahaan kud sikeykew te sinabeng diye te kanami, wey due egkatahuan te me kamil nu.”

³²Sikan naa ka migleus e ka suluhuanen diye te baley. Pegkeuma ran, insabuk e ni Laban ka dulan te me kamil wey insungguran din e seini te lahami wey kumpay. In-uyanan din degma te weyig ka suluhuanen ni Abraham wey ka me duma rin eyew egpakapanlu-lu sikandan te me paa ran. ³³Te migsendaran e ka suluhuanen te egkeenen, migkahi sikandin, “Kene e pad egkeen ke kene ku pad igpakapangguhud ka hipanawen ku.”

Ne migkahi si Laban, “Na, ipangguhud nud e.”

³⁴Migkahi sikandin, “Suluhuanen a ni Abraham. ³⁵Impanalanginan amana te Magbebaye ne Manama ka ahalen ku wey neyimu sikandin ne mabantug. Impamehayan din te masalig ne karniru, me kambing, me baka, me seleppi, me bulawan, me uripen ne lukes wey malitan, me kamil wey me asnu. ³⁶Te buyag e si Sara ne asawa te ahalen ku, nakaanak sikandin te lukes. Ne imbehayan sikandin te ahalen ku te langun ne karatuan din. ³⁷Ne impasaad a te ahalen ku ne egtumanen ku ka insuhu din ne kene egpaasawaan ka anak din te mengebay diye te Kanaan, ka inged ne mig-ugpaan ney kuntee. ³⁸Piru impeengkayi a mule nikandin te ugpaan te amey rin, wey kayi a te me karumaan din pepamitawa te igpaasawa te anak din. ³⁹Ne mig-insaan ku ka ahalen ku ke nekey ka eggimuwen ku ke kene egduma keddi ka malitan? ⁴⁰Migtabak sikandin, ‘Ka Magbebaye ne Manama ne intuman ku layun ka egsuhu te panalihan din ne egduma keykew eyew egkatuman ka hipanew nu. Sikan naa ka egpakakita ka te igpaasawa te anak ku diye te karumaan ku, wey diye te kabuhalan te amey ku. ⁴¹Wey ke re egpakaawe te impasaad ku keykew ke eggendiye ka te me karumaan ku. Ne minsan eg-apul sikandan ne egdumeen nu ka malitan, egpakaawe ke red iya man-e te impasaad ku keykew.’

⁴²“Na, te nekeuma ad e diye te belun ganna, mig-ampu a, ‘Magbebaye ne Manama, ka Manama te ahalen ku ne si Abraham, bulihi a ubag nikeykew ne egkatuman ka hipanew ku. ⁴³Kayi e re egsesasindeg te marani te belun kuntee. Meyi due egpanakeru ne mengebay kayi, egbuyuan ku sikandin te weyig puun te banga din. ⁴⁴Ke egpeinumen a nikandin lagkes ka me kamil ku, ne sikandin naan e ka in-alam nu ne igpaasawa te anak te ahalen ku.’ ⁴⁵Na, te ware e pad nekeimpus te inggeyinawa ku re ne peg-ampu, miggingume e si Ribika ka migtiang te banga. Migtupang sikandin diye te belun eyew egsakug. Ingkahiyan ku sikandin, ‘Peinuma a ubag nikeykew.’ ⁴⁶Indagdahew rin isabuk ka banga ne intiang din wey migkahi sikandin, ‘Uya, inum kad e wey egpeinumen ku degma ka me kamil nu.’ Sikan naa ka mig-inum a wey impeinum din e ka me kamil. ⁴⁷Ne mig-insaan ku sikandin, ‘Hentew-a ka amey nu?’ Migtabak sikandin, ‘Si Bituil ka amey ku ne anak enni Nahur wey ni Milka.’ Te sikan de, imbitinan kud te sising ka irung din wey insaluuban kud te beday ka me belad din. ⁴⁸Ne mig-usengul a diye te tane wey insimba ku ka Magbebaye ne Manama. Insaye ku ka Magbebaye, ka Manama te ahalen ku ne si Abraham, ka Manama ne migpanulu keddi ke hendei ku nakita ka mengebay ne anak te karumaan te ahalen ku ne egkaasawa te anak din. ⁴⁹Kuntee, nangeni a nikaniyu ke malehet ka keupiya niyu te ahalen ku. Ke kene, nangeni a nikaniyu eyew egpakasuman-suman a ke nekey ka eggimuwen ku.”

⁵⁰Ne migtabak ensi Laban wey si Bituil, “Tenged su ligkat ma seini te Magbebaye ne Manama, warad igpakalalag ney. ⁵¹Seini red si Ribika. Dumaa nud sikandin te peg-uli niyu. Ipaasawa nud sikandin te anak te ahalen nu, sumale te ingkahi te Magbebaye ne Manama.” ⁵²Te pegkarineg dutu te suluhuanen ni Abraham, mig-usengul rin e diye te tane wey insimba rin ka Magbebaye ne Manama. ⁵³Ne impamukeun din e ka inuyanan din ne me balieg ne bulawan, me sising, me eritis, wey mateles ne me manggad wey imbehey rin e seini ki Ribika. Ne impamehayan din e degma te mahal ne me dasag ka maama rin wey ka iney rin.

⁵⁴Nataman, miglabung e ka suluhuanen ni Abraham wey ka me duma rin wey diyad e sikandan miggirehe. Te peg-enew ran e te maselem, migkahi e ka suluhuanen ni Abraham, “Eg-uli ad e diye te ahalen ku.”

⁵⁵Piru migkahi ka iney wey maama ni Ribika, “Peugpaa nu pa si Ribika kayi minsan sapulu de ne aldew, egkataman, kaayun e ne egpekeyipanew kew.”

⁵⁶Piru migkahi ka suluhuanen ni Abraham, “Kena ad e hawiri nikaniyu su impanalanginan te Magbebaye ne Manama ka hipanew ku. Peulia ad nikaniyu diye te ahalen ku.”

⁵⁷Migtabak sikandan, “Eg-umawen te pad ka mengebay wey eg-insaan ta sikandin.” ⁵⁸Sikan naa ka in-umew ran e si Ribika wey mig-insaan dan, “Egkeupian ke naa ne egdume e te seini ne etew?”

Migtabak sikandin, “Uya.”

⁵⁹Sikan naa ka imparuma ran e si Ribika wey ka talagtanggu kandin te suluhuanen ni Abraham wey te me duma rin. ⁶⁰Ne impanalanginan dan si Ribika te migkahi,

“Peyi,

egkeyimu ka ne iney

te subla ne masalig ne kabuhalan.

Egkatalu te me kabuhalan nu

ka me kuntere dan.”

⁶¹Te naandam e ka langun, mig-untud e si Ribika wey ka me suluhuanen din ne malitan te me kamil. Ne migluyud e sikandan te suluhuanen ni Abraham.

⁶²Ne si Isaak degma, diye sikandin mig-ugpe te Nigib wey sikan pad iya migginguma puun te Biirlahayruy. ⁶³Te sabeka ne aldew te egkasagkup e, migleug-leug sikandin diye te kamet wey due nakita rin ne me kamil ne diye egpabulus te kandin. ⁶⁴Te nakita ni Ribika si Isaak, miglegsad e sikandin te kamil ⁶⁵ne mig-inse te suluhuanen ni Abraham, “Hentew-a ka seeye te kamet ne egsinug-ung kanta?”

Migtabak ka suluhuanen, “Sikandin ka ahalen ku.” Te sikan de, ingkuwe e ni Ribika ka bunbun te ulaula wey imbunbunan din e ka ulaula rin.

⁶⁶Ne migpangguhuran te suluhuanen si Isaak meyitenged te langun ne inggimu rin. ⁶⁷Nataman, in-uyan e ni Isaak si Ribika diye te balungbalung ne in-ugpaan te iney rin dengan, wey in-asawa rin e sikandin. Ne indakelan din te geyinawa si Ribika. Ne dutu, warad sikandin miglungku tenged te pegpatey te iney rin.

Ka duma ne me kabuhalan ni Abraham

(1 Kru 1:32‑33)

25¹Ne mig-asawe e man-e si Abraham te senge-malitanan ne migngaranan ki Kitura. ²Nakaanak sikandin ki Simran, si Huksan, si Midan, si Midiyan, si Isbak, wey si Sua. ³Si Huksan ka amey ni Siyiba wey ni Didan, wey si Didan ka migligkatan te me tribu ne egngaranan te Asurimanen, Litusimanen, wey Liyumimanen. ⁴Due degma me anak ni Midiyan ne egngaranan ki Ipa, si Ipir, si Hanuk, si Abida, wey si Ildaa. Sikandan langun ka me kabuhalan ni Kitura ne asawa ni Abraham.

⁵Ne imbehey ni Abraham ki Isaak ka langun ne karatuan din ⁶te ware pad sikandin migpatey. Piru impamehayan din degma te dasag ka me anak te me duwey rin, wey impeendiye din e sikandan te igsile eyew egpakariyu-diyu te anak din ne si Isaak.

Ka pegpatey wey ka pegsabal ki Abraham

⁷Migginguma te 175 ne leg-un ka idad ni Abraham, wey te seeyad e ka kabuyahi rin ⁸migpatey e sikandin ne meupiya se peg-ugpe, wey miglemung e ka gimukud din te gimukud te me apu din ne migpatey e. ⁹Insabal e sikandin enni Isaak wey ni Ismail diye te sulung te Makpila ne diye te igsile ligkat te Mamri. Seeye ka sulung ne diye te kamet ni Iprun ne anak ni Suhar ne Hitihanen ¹⁰^[xr]ne imbeli ni Abraham diye te me Hitihanen. Ne diye degma isabal si Sara dengan. ¹¹Te namatey e si Abraham, impanalanginan te Manama si Isaak ne anak din ne diye mig-ugpe te marani te belun ne Biirlahayruy.

Ka me kabuhalan ni Ismail

(1 Kru 1:28‑31)

¹²Ne seini ka me kabuhalan ni Ismail, ka anak ni Abraham ki Hagar ne matig-Ihiptu ne uripen ni Sara. ¹³Seini ka ngaran te me lukes ne anak ni Ismail ligkat te panganey peendiye te igkalitan—si Nibayut, si Kidar, si Adbiil, si Mibsam, ¹⁴si Misma, si Duma, si Masa, ¹⁵si Hadad, si Tima, si Hitur, si Napis, wey si Kidima. ¹⁶Sikandan langun ka me lukes ne anak ni Ismail. Neyimu sikandan ne me pangulu te sapulu wey daruwa (12) ne tribu ne nangugpe diye te nalein-lein ne me inged dan. Te ware naluhey, migngaranan ka me tribu ran sumale te ngaran te me pangulu ran. ¹⁷(Ne migpatey si Ismail te 137 ka idad din, wey miglemung e degma ka gimukud din te gimukud te me kaap-apuan din ne migpatey e.) ¹⁸Nangugpe ka me kabuhalan din ligkat te inged te Habila peendiye te Sur, ne diye te igsile te Ihiptu ne egpeendiye te Asiriya. Ne ingkuntere dan ka langun ne karumaan dan ne kabuhalan ni Isaak.

Ka pegkeetew ni Isaw wey ni Hakub

¹⁹Seini ka pangguhuren meyitenged te me anak ni Isaak, ne anak ni Abraham. ²⁰Hep-at ne pulu (40) ka idad ni Isaak te nakaasawa sikandin ki Ribika, ne anak ni Bituil wey atebey ni Laban. Matig-Aramiya ensi Bituil wey Laban wey diye sikandan mig-ugpe te Padan-aram. ²¹Tenged te kene egpakaanak si Ribika, mig-ampu si Isaak te Magbebaye ne Manama eyew egpakaanak sikandin. Ne intabak te Manama ka peg-ampu din, sikan naa ka naberes e si Ribika. ²²Migseseppingan sikandin piru te ware pad miglesut ka me bate, migpakeyisey ran e diye te getek din. Migkahi si Ribika, “Mania te egkeyitabu seini keddi?” Sikan naa ka mig-insaan din ka Magbebaye ne Manama meyitenged dutu. ²³^[xr]Ne migkahiyan sikandin te Magbebaye ne Manama,

“Daruwa ne nasud

ka due te getek nu.

Eg-anak ka te daruwa

ne egpekegkuntere.

Egkeyimu ne manekal ka sabeka

te duma rin,

wey egkeyimu ne suluhuanen ka kakey

te hari rin.”

²⁴Te miggingume e ka aldew ne eglesutan e si Ribika, migsesepingan iya sikandin. ²⁵Ka an-anayan ne miglesut malalab wey bulbulen, sikan naa ka ingngaranan sikandin ki Isaw.^[fn] ²⁶Te ware pad miglesut ka sepping, miggen-genan din ka palu ni Isaw, sikan naa ka migngaranan sikandin ki Hakub.^[fn] Ne hen-em ne pulu (60) ka idad ni Isaak te miglesut sikandan.

Ka pegbelegye ni Isaw te katenged din isip panganey

²⁷Te migtulin e ka me bate, neyimu ne meinges ne mannitingen si Isaw. Egkeupian sikandin ne egleug-leug diye te me kamet, piru si Hakub, maleman mule wey diye de eg-uugpe te baley. ²⁸Pinalangge ni Isaak si Isaw su egkeupian sikandin ne egkeen te keingesan din, piru pinalangge degma ni Ribika si Hakub.

²⁹Sabeka ne aldew, mig-uli si Isaw ka migpanitingen ne eggutasan e amana, wey nakasalengan sikandin te migsusuba si Hakub te malalab ne bengag ne insabawan. ³⁰Migkahiyan din si Hakub, “Pakeena a nikeykew te sika se malalab ne insabawan nu su eggutasan ad amana.” (Purisu in-imuan si Isaw ki Idum.^[fn])

³¹Piru migtabak si Hakub, “Wey ku re egpakeena sikeykew ke igbehey nu keddi ka katenged nu isip panganey.”

³²Ne migkahi si Isaw, “Uya, igbehey ku! Nekey ka karuan te katenged ku isip panganey ke egkapatey a te gutas kuntee?”

³³^[xr]Migtabak si Hakub, “Pahunlibet ke pa ne igbehey nu keddi ka katenged nu.”

Sikan naa ka nakapahunlibet si Isaw ne igbehey rin e diye ki Hakub ka katenged din isip panganey.³⁴Ne imbehayan e sikandin ni Hakub te paan wey te insabawan din ne bengag. Te nakakeen wey nekeinum e si Isaw, miggipanew e sikandin. Iling due ka pegbalahad ni Isaw te katenged din isip panganey.

Ka peggalin ni Isaak diye te Girara

26¹Te seeye ne timpu, due bitil te seeye ne inged, iling te neyitabu te timpu pad ni Abraham. Sikan naa ka miggendiye si Isaak te Girara ne mig-ugpaan ni Abimilik ne Hari te me Pilistihanen. ²Ne migpakita ka Magbebaye ne Manama ki Isaak wey migkahi, “Kene ka hendiye te Ihiptu. Palunggehaat ka te inged ne egpeugpaan ku keykew. ³^[xr]Kayi ke pa ugpe su egdumaan wey egpanalanginan ku sikeykew. Igbehey ku keykew wey te me kabuhalan nu ka seini ne tane ne insaad ku te amey nu ne si Abraham. ⁴Egpamasalihen ku ka me kabuhalan nu ne iling kasalig te me bituen diye te langit, wey igbehey ku kandan seini se intiru ne inged. Pinaahi te kabuhalan nu, egpanalanginan ku ka langun ne nasud kayi te ampew te tane, ⁵su migtuman si Abraham te me balaud ku wey te langun ne insuhu ku kandin.”

⁶Purisu, diye mig-ugpe si Isaak te Girara. ⁷^[xr]Te mig-insaan sikandin te me lukes ne mahinged te seeye ne inged meyitenged te asawa rin, ware sikandin migpangguhud te malehet su naaldek sikandin. Migkahi sikandin te atebey rin si Ribika su nekeisip sikandin ne kema ke eggimatayan din eyew eg-ahawen ka asawa rin, su mateles sikandin ne malitan. ⁸Ne mig-ugpe si Isaak diye te bayew e naluhey ne timpu. Due sabeka ne aldew ne migpamintana si Abimilik ne Hari te me Pilistihanen, wey nakita rin ne migpaleglehengey si Isaak wey si Ribika. ⁹Purisu, impeumew rin si Isaak wey migkahiyan, “Asawa nu bes sikandin! Mania te migkahi ka ne atebey nu sikandin?”

Ne migtabak si Isaak, “Uya su naaldek a ne eggimatayan a nikaniyu eyew eg-ahawen niyu sikandin.”

¹⁰Migkahi si Abimilik, “Mania te neyimu nu seini kayi te kanami? Etuwey ke migguliran sikandin te sakup ku, nakasale key e perem ligkat ded keykew.” ¹¹Nataman, impanpanayan ni Abimilik ka langun ne etew ne migkahi, “Minsan hentew ne egdereet te seini ne lukes wey te asawa rin, eggimatayan sikandin.”

¹²Ne migpamula si Isaak te seeye ne inged wey mahatus (100) ne lupi ka nahaani rin te seeye ne leg-un, su impanalanginan sikandin te Magbebaye ne Manama. ¹³Naratu sikandin wey natimtimulan pad ka karatuan din taman te suble e sikandin ne meyaman. ¹⁴Migmasalig e ka me karniru rin, me kambing, me baka, wey me uripen din. Tenged due, nasekel ka me Pilistihanen ki Isaak, ¹⁵wey imbunbunan dan te tane ka me belun ne ingkali re dengan te me uripen te amey rin ne si Abraham.

¹⁶Ne ingkahiyan ni Abimilik si Isaak, “Awe kew e kayi su madmaresen kew e kanami.” ¹⁷Sikan naa ka mig-awe e si Isaak diye wey diyad e mig-ugpe te Napu te Girara. ¹⁸Due degma me belun diye ne impakaliyan te amey rin dengan ne imbunbunan e te me Pilistihanen. Ne impakaliyan din ded man-e seeye wey impeiling din ded ka me ngaran te me belun te ingngaran dengan te amey rin.

¹⁹Te nangekali e ka me suluhuanen ni Isaak diye te napu, nakakita sikandan te sebseb. ²⁰Piru in-ehetan sikandan te me talagtameng ne me matig-Girara wey migkahiyan te kandan kun ka seeye ne weyig. Purisu, migngaranan ni Isaak ka belun te Isik^[fn] su in-ehetan sikandin te me matig-Girara.

²¹Ne migkekali e man-e ka me suluhuanen ni Isaak te lein ne belun. Piru migpaap-apuley red man-e sikandan meyitenged te belun. Purisu, migngaranan ni Isaak ka belun te Sitna.^[fn] ²²Ne miggalin e man-e ensi Isaak wey migpakekali e man-e sikandan te lein ne belun. Nataman, warad sikandan eheti te me mahinged meyitenged te seeye ne belun. Purisu, migngaranan ni Isaak ka belun te Rihubut^[fn] su migkahi sikandin, “Kuntee, imbehayan kid e te kaligwangan te Magbebaye ne Manama ne eg-ugpe te seini ne inged, wey meupiye e ka peg-ugpe ta kayi.”

²³Ne miggalin e man-e ensi Isaak diye te Birsiba. ²⁴Te pegginguma rin diye te seeye ne karusileman, migpakita ka Magbebaye ne Manama kandin ne migkahi,

“Sikeddi ka Manama te amey nu ne si Abraham.

Kene ka kaaldek su egdumaan ku sikeykew.

Egpanalanginan ku sikeykew wey egpamasuluhen ku ka

me kabuhalan nu

tenged te suluhuanen ku ne si Abraham.”

²⁵Nataman, miggimu si Isaak te altar ne eg-unturan te egtutungen wey diye din e man-e sayaa ka Magbebaye ne Manama. Ne migpasasindeg sikandin te balungbalung diye wey impakekali rin e man-e ka me suluhuanen din te belun.

Ka pegpasabutey enni Isaak wey Abimilik

²⁶^[xr]Sabeka ne aldew, miggendiye ki Isaak si Hari Abimilik puun te Girara ne migparumeey ki Ahusa ne talagtambag kandin wey ki Pikul ne pangulu te me sundalu rin. ²⁷Ne mig-inse si Isaak kandan, “Mania te miggendini kew keddi kuntee te egdumut kew ma keddiey wey indeldel e pad man-e nikaniyu?”

²⁸Migtabak sikandan, “Napamalehetan ney e kuntee ne egdumaan ka te Magbebaye ne Manama. Sikan naa ka nakasuman-suman key ne eggimu te kasabutan kayi te keykew. Egkeupian key ne egsaad ka ²⁹ne kene key nikeykew egdereetan, su ware ney ma degma sikeykew dereeti. Layun ne meupiya ka inggimu ney keykew wey meupiya ka peg-awe nu. Ne kuntee, impanalanginan kad te Magbebaye ne Manama!” ³⁰Seeye naa ka miggilutuan sikandan ni Isaak te dakel, ne nangekeen e wey nangiinum e sikandan. ³¹Te seup ne aldew, te maselem-selem pad, migpeyimuwey e sikandan te kasabutan. Nataman, impaligkat e sikandan ni Isaak ne meupiye e se me geyinawa.

³²Te sikan de iya ne aldew, migginguma ka me suluhuanen ni Isaak eyew egkahi kandin te due weyig te belun ne ingkaliyan dan. ³³Ne migngaranan ni Isaak ka belun te Siba.^[fn] Purisu, ingngaranan ded te Birsiba ka seeye ne inged taman kuntee.

Ka peg-asawa ni Isaw te daruwa ne Hitihanen

³⁴Te hep-at e ne pulu (40) ka idad ni Isaw, nakaasawa sikandin te daruwa ne Hitihanen, si Hudita ne anak ni Biiri wey si Basimat ne anak ni Ilun. ³⁵Piru mahirap ka peg-ugpe enni Isaak wey ni Ribika tenged te me asawa ni Isaw.

Ka pegpanalangin ni Isaak ki Hakub

27¹Ne nabuyag e si Isaak wey kenad e egpakakita sikandin. Sabeka ne aldew, impeumew rin ka panganey ne anak din ne si Isaw wey migkahiyan din, “Tatu!” Ne migtabak si Isaw, “Nekey, Ame?”

²Ne migkahi si Isaak, “Kuntee, buyag ad e wey te kene egkaluhey, egpatey ad. ³Kua nu ka panganiban nu, ka piet wey me busug. Hendiye ka te mabbenes wey panitingeni e pa. ⁴Pegkapenga ne hilutui ad te mananam ne sere ne igkatelesi ku te egkeen, wey uyana nu kayi su egkeen a. Egkataman, egpanalanginan ku sikeykew te kene e pad egpatey.”

⁵Piru migpammineg bes si Ribika te peglalag ni Isaak ki Isaw. Sikan naa, te nekeyipanew e si Isaw ka egpanitingen, ⁶migkahiyan ni Ribika ka anak din ne si Hakub, “Nakarineg a te amey nu ne migkahiyan din ka kakey nu ne si Isaw ⁷te egpepanitingen wey egpeyilutuen sikandin te mananam ne sere su egkeenen din. Egkataman, egpanalanginan din e si Isaw diye te tangkaan te Magbebaye ne Manama te kene pad sikandin egpatey. ⁸Purisu, Tatu, tumana nu ka igsuhu ku keykew. ⁹Hendiye ka te me kambing wey angey ka te daruwa ne mallambeg ne nati su eggilutuan ku ka amey nu te mananam ne keenen ne igkatelesi rin te egkeen. ¹⁰Egkataman, uyana nu seini diye te amey nu. Ke egkakeen din e seini, egkapanalanginan kad nikandin te kene din pad egpatey.”

¹¹Piru migtabak si Hakub te iney rin, “Bulbulen si Isaw piru malurung a mule. ¹²Kema ke egsamsamen a ni Ame ne egkanengnengan din ne eg-akalan ku sikandin, wey egdilusen ad nasi nikandin.”

¹³Ne migkahi ka iney rin, “Tatu, sikeddi ka egparilus ke egdilusen ka nikandin, tumana nu re iya ka inlalag ku. Na, hipanew kad wey angey kad te kambing.” ¹⁴Sikan naa ka mig-angey e si Hakub te daruwa ne kambing wey miggilutu e ka iney rin te mananam ne pegkeen ne igkatelesi te amey rin te egkeen. ¹⁵Ne ingkuwa ni Ribika ka subla ne mateles ne kumbale ni Isaw ne intines diye te baley wey impasaluub din e ki Hakub. ¹⁶Imbukusan din te laplap te kambing ka me belad ni Hakub wey ka lieg din ne malurung. ¹⁷Ne imbehey rin e ki Hakub ka mananam ne pegkeen wey paan ne inggilutu din.

¹⁸Seeye naa, miggendiyad si Hakub te amey rin wey migkahi, “Ame!”

Ne migkahi si Isaak, “Seini e red. Hentew kaa, Tatu?”¹⁹Migtabak si Hakub, “Si Isaw a, ka panganey ne anak nu. Natuman kud ka insuhu nu keddi. Na Ame, enew kad wey keen kad e kayi te mahintalunan ne ngalap eyew egpanalanginan ad nikeykew.” ²⁰Piru mig-inse si Isaak, “Mania te mahaan ke re nekeutel, Tatu?”

Ne migtabak si Hakub, “Imbulihan a te Magbebaye ne Manama nu.”

²¹Ne migkahiyan ni Isaak si Hakub, “Hendini ka eyew egpakasamsam a keykew, eyew egkanengnengan ku ke si Isaw ke naa iya.” ²²Sikan naa ka migdani-rani e si Hakub diye te amey rin wey insamsam e sikandin te amey rin te migkahi, “Iling te laheng ni Hakub ka laheng nu, piru ka belad nu, iling te belad ni Isaw.” ²³Ware neileyi ni Isaak si Hakub su bulbulen ka belad din iling te belad ni Isaw. Ne egpanalanginan din e perem si Hakub ²⁴piru mig-inse pad man-e sikandin, “Si Isaw ka iya?”

Ne migtabak si Hakub, “Uya, sikeddi iya.”

²⁵Ne migkahi si Isaak, “Sendari ad e te ngalap ne inggilutu nu. Ke egkakeen kud e sika, egpanalanginan kud sikeykew.” Ne insendad e seeye ni Hakub wey insendaran din pad man-e te binu, ne migkeen e sikandin wey mig-inum. ²⁶Nataman, migkahi si Isaak, “Hendini ka, Tatu, wey hareki a.” ²⁷^[xr]Sikan naa ka migdani-rani si Hakub ne miggarek ki Isaak. Te nakaarek e si Isaak te ngareg te kumbale din, henduen pad ne impanalanginan din si Hakub te migkahi,

“Ka ngareg te anak ku

nekeiling te ngareg te kabbenesan

ne impanalanginan te Magbebaye ne Manama.

²⁸Egbehayan ka te Manama te demmug ne egligkat diye te langit,

wey egkeuyahan te pinamula ka kamet nu kayi te ampew te tane,

wey egmatubung ka te keenen wey binu.

²⁹^[xr]Egkeyimu ne suluhuanen nu ka me nasud,

wey egpamakey sikandan keykew.

Egpakabuut ka te karumaan nu,

wey egpeiluk-iluk sikandan keykew.

Egdilusen seeye se egdilus keykew,

wey egpanalanginan seeye se egpanalangin keykew.”

Ka pegpeyimmimenew ni Isaw te panalangin ni Isaak

³⁰Te nekeimpus e si Isaak ka egpanalangin ki Hakub, mig-awe e si Hakub diye te amey rin. Ne neiyuhan de iya sikandin ni Isaw te migpanitingen. ³¹Miggilutu degma sikandin te mananam ne pegkeen wey in-uyan din e seeye te amey rin. Ne migkahi sikandin, “Ame, enew kad wey keen kad e kayi te mahintalunan ne sere eyew egpanalanginan ad nikeykew.”

³²Piru mig-insaan sikandin ni Isaak, “Hentew kaa?”

Migtabak sikandin, “Si Isaw a, ka panganey ne anak nu.”

³³Te sikan de, ingkelkel amana si Isaak wey migkahi, “Hentew naa ka migsendad e keddi te neutel din ne mahintalunan? Nakabusan e re iya nikeykew ka migkeen dutu, wey napanalanginan kud sikandin. Ne kene kud seeye egkaawi.”

³⁴Te nakarineg dutu si Isaw, migpanaman e sikandin migpandalawit wey migkahi, “Ame! Panalangini e red degma nikeykew!”

³⁵Piru migtabak si Isaak, “Ka hari nu bes ka miggendini ne mig-akal keddiey. In-ahew rin e ka panalangin nu perem.”

³⁶^[xr]Migkahi si Isaw, “Malehet iya ne egngaranan sikandin ki Hakub,^[fn] su kararuwa ad nikandin ahawi. In-ahew rin ka katenged ku isip panganey wey kuntee, in-ahew rin e man-e ka panalangin ku perem. Menua, warad nasame ne panalangin nu keddi?”

³⁷Ne migtabak si Isaak, “Kuntee, neyimu kud sikandin ne ahalen nu wey egkeyimu ne suluhuanen din ka langun ne karumaan din. Egmatubung layun sikandin te keenen wey binu. Na, nekey bu naan de ka nasame ne igpakabehey ku keykew, Tatu?”

³⁸^[xr]Piru migpabulus si Isaw ka migpeyimmimenew te amey rin ka migkahi, “Warad iya panalangin nu keddi ne nasame, minsan deisek? Ame, panalangini e red degma nikeykew!” Ne migpanaman pad man-e si Isaw migpandalawit.

³⁹^[xr]Ne intabak sikandin te amey rin,

“Mariyu te egkeuyahan te pinamula ka egkeugpaan nu,

wey mariyu degma seini te demmug

ne egligkat diye te langit.

⁴⁰^[xr]Egkeuyag ka pinaahi te panganiban nu ne kampilan,

wey egpamakey ka te hari nu.

Piru ke eg-apul ka,

egpakaawe ka te pegmandu din.”

⁴¹Ne indumutan ni Isaw si Hakub su sikandin ka napanalanginan te amey rin. Migkahi sikandin diye te geyinawa rin, “Te kene egkaluhey, egpatey e si Ame. Ne due, eggimatayan ku si Hakub.”

⁴²Piru nahuhuran si Ribika meyitenged te peglelalis ni Isaw, sikan naa ka impeumew rin e si Hakub wey migkahiyan, “Eglelalisan ka te eggimatey te kakey nu ne si Isaw eyew egkabewu ka langet din keykew. ⁴³Purisu, Tatu, tumana nu ka lalag ku. Pallahuy ka diye te maama ku ne si Laban ne diye mig-ugpe te Haran. ⁴⁴Diye ke pa tagtaheed ugpe te kandin taman te egkabewu e ka langet te kakey nu keykew. ⁴⁵Igpaangey ku re sikeykew ke egkalingawan din e ka inggimu nu kandin. Su kene ne meupiya keddi ne egpekeglegse kew egkaawe kayi te keddi.”

Ka pegpeyipanew ni Isaak ki Hakub peendiye ki Laban

⁴⁶Ne migkahiyan ni Ribika si Isaak, “Kena ad perem egpakaantus te me Hitihanen ne in-asawa ni Isaw. Ke egpakaasawa pad man-e si Hakub te Hitihanen ne mahinged ded kayi, meupiya pad ke egpatey ad.”

28¹Ne impeumew ni Isaak si Hakub wey impanalanginan din. Ne impanpanayan din sikandin te migkahi, “Kene ka asawa te malitan ne kayi ne mahinged te Kanaan. ²Hendiye ka te Padan-aram, diye te baley te apu nu ne si Bituil ne amey te iney nu. Ne diye ka mule asawa te sabeka ne anak te anggam nu ne si Laban. ³Egpanalanginan ka te Manama ne Amana ne Maresen wey egbehayan ka nikandin te masalig ne anak eyew egkeyimu ka ne amey te masalig ne nasud. ⁴^[xr]Iggalin perem te Manama diye te keykew wey peendiye te me kabuhalan nu ka panalangin ne imbehey rin ki Abraham eyew sikeykew ka egpakakamuney te seini se migtagtaheeran nu te eg-ugpe ne imbehey te Manama ki Abraham.” ⁵Nataman, impeyipanew e ni Isaak si Hakub diye te Padan-aram ne mig-ugpaan te anggam din ne si Laban ne anak ni Bituil ne matig-Aramiya. Si Laban maama ni Ribika ne iney enni Hakub wey Isaw.

Ka peg-asawe e man-e ni Isaw

⁶Nakarineg si Isaw ne impanalanginan ni Isaak si Hakub wey impeendiye te Padan-aram eyew diye egpaasawaa. Nakarineg degma sikandin ne impanpanayan si Hakub te pegpanalangin kandin ne kene eg-asawa te malitan ne matig-Kanaan. ⁷Nanengnengan man-e ni Isaw ne migtuman si Hakub te ingkahi te amey wey iney rin kandin wey miggendiyad e te Padan-aram. ⁸Ligkat dutu, nanengnengan e ni Isaw ne egkeepes ka amey rin te me malitan ne matig-Kanaan. ⁹Purisu, miggendiyad e si Isaw te anggam din ne si Ismail wey migduruwey e man-e ki Mahalat. Talaari si Mahalat wey si Nibayut ne me anak ni Ismail ne anak ni Abraham.

Ka pegkataheinep ni Hakub diye te Bitil

¹⁰Ne mig-awe e si Hakub diye te Birsiba wey miggendiyad te Haran. ¹¹Te peglineb te aldew, nekeume e sikandin diye te sabeka ne inged wey diye pad sikandin miggirehe. Migkuwa si Hakub te batu ne eg-ulunanan din wey miggibat e su eglipereng e. ¹²^[xr]Ne nakataheinep sikandin ne due haheran ne nakapabunsud diye te tane ne nekeuma diye te langit. Nakita rin ne due me panalihan te Manama ne migmamaneyik wey migmamaneug te seeye ne haheran. ¹³^[xr]Nakita rin degma ka Magbebaye ne Manama ne migsasindeg diye te lenged din wey migkahi, “Sikeddi ka Magbebaye, ka Manama te apu nu ne si Abraham wey Manama degma te amey nu ne si Isaak. Igbehey ku keykew wey peendiye te me kabuhalan nu ka seini ne tane ne miggibatan nu. ¹⁴^[xr]Keureme, masulug ka me kabuhalan nu ne egpekeiling te alinepung kayi te tane. Egpekeempet sikandan diye te igsile wey iglineb, wey diye te igkahibang wey igkakawanan ne balabahan. Pinaahi keykew wey te me kabuhalan nu, egpanalanginan ku ka langun ne nasud kayi te ampew te tane. ¹⁵Tantanuri nu ne egdumaan wey egbantayan ku sikeykew minsan hendei ka egbaye. Keureme, igpalibed ku red sikeykew te seini ne tane. Kene ku sikeykew eg-engkeran taman te egkatuman e ka langun ne insaad ku keykew.”

¹⁶Ne nekeyimate e si Hakub wey nakakahi, “Kayi bes ka Magbebaye ne Manama te seini ne inged, piru wara a mule nakanengneng.” ¹⁷Naliyasan sikandin wey migkahi, “Makaliyas-liyas seini ne inged! Ugpaan bes iya seini te Manama wey gumawan peendiye te langit.”

¹⁸Ne migselem-selem mig-enew si Hakub wey ingkuwa rin ka batu ne in-ulunanan din wey impasasindeg din eyew egkeyimu ne eglimlimuan. In-itisan din seeye te lana te ulibu eyew egkeyimu ne matulus. ¹⁹Ne migngaranan din ka seeye ne inged te Bitil,^[fn] piru Lus dengan ka ngaran dutu. ²⁰Ne migsaad si Hakub ne migkahi, “Ke egdumaan wey egbantayan a nikeykew Manama te seini ne hipanew ku, wey ke egbehayan a nikeykew te egkeenen, manggad, ²¹wey ke meupiya ka peg-uli ku diye te baley te amey ku, eg-ileen kud sikeykew Magbebaye ne Manama ne Manama ku. ²²Ne seini se batu ne impasasindeg ku, iyan tuus ne kayi ka ugpaan nu. Ne igbehey ku keykew ka igkasapulu ne baad te langun ne igbehey nu keddiey.”

Ka pegginguma ni Hakub diye te baley ni Laban

29¹Ne migpabulus si Hakub ka miggipanew taman te nekeuma rin e diye te inged te matig-igsile. ²Te diyad e sikandin, due nakita rin ne tatelu ne punduk te karniru ne migbuluku diye te lenged te belun ne egsaksakuhan te igpeinum te me ayam. Ne ka belun, intel-eban te dakel ne batu. ³Due batasan dan ne emun egkalibulung e ka langun ne karniru, human pad egbekara te me talagtameng te karniru ka batu ne intel-eb te belun. Ke egpekeimpus e sikandan ka egpeinum te me karniru, iglibed dan ded man-e igtel-eb ka batu diye te belun.

⁴Mig-insaan ni Hakub ka me talagtameng, “Me suled, hendei kew ne mahinged?” Migtabak sikandan, “Matig-Haran key.”

⁵Mig-insaan din e man-e sikandan, “Nekeila kew naa te etew ne egngaranan ki Laban ne apu ni Nahur?”

Migtabak sikandan, “Uya.”

⁶Mig-insaan din e man-e sikandan, “Menua sikandin?” Ne migtabak sikandan, “Meupiya ma. Pitew ka, sikan bes en iya ka anak din ne si Rakil ka eg-uyan te karniru te amey rin.”

⁷Migkahi si Hakub, “Kene pad ne eleg ne timpu ne eglibulungen ka me karniru su maaldew pad, meupiya pad ke egpeinumen niyud kuntee wey egpepanabtaben pad man-e.”

⁸Piru migtabak sikandan, “Kene ney pad egpeinumen ka me karniru ke kene pad egkalibulung langun. Ke egkalibulung e langun, henduen pad ne egbekaren ney ka batu ne intel-eb te belun eyew egpeinumen ka me karniru.”

⁹Te sasangan pad ne egpalalahey sikandan, nekeume e si Rakil ka mig-uyan te me karniru te amey rin, su sikandin ma ka talagtameng te karniru. ¹⁰Te pegkakita ni Hakub te atebey rin ne si Rakil ne anak te anggam din ne si Laban, wey te me karniru rin, miggendiyad sikandin te belun wey imbekad din e ka batu ne intel-eb dutu wey impeinum din e ka me karniru te anggam din. ¹¹Nataman, miggarekan din si Rakil wey nakasinehew sikandin ka neyinghingesa. ¹²Ne migkahiyan din si Rakil, “Maama a nikeykew su anak a ni Ribika ne atebey te amey nu.”

Sikan naa ka mig-uli e si Rakil ne migpallahuy wey migpangguhuran din e ka amey rin.¹³Te pegkarineg ni Laban meyitenged te peglepew ni Hakub, migpallahuy e degma sikandin ka egsinug-ung te anaken din. Migkepkepan din si Hakub wey miggarekan, wey induma rin e diye te baley. Te nekeuma ran e diye, migpanugtulan e ni Hakub si Laban te langun ne neula-ula rin. ¹⁴Nataman, migkahi si Laban, “Ew, amana ki bes pad iya!”

Ka peg-asawa ni Hakub engki Liya wey ki Rakil

Te senge-bulan e si Hakub ka mig-ugpe diye,¹⁵migkahiyan sikandin ni Laban, “Minsan anaken ku sikeykew, kene egkaayun ne ware igbayad ku te peggimu nu kayi. Na, kahii a ke nekey ka igkeupii nu ne igbayad ku keykew?”

¹⁶Ne due daruwa ne anak ni Laban ne mengebay; si Liya ka kakey wey si Rakil ka hari. ¹⁷Mateles ka mata ni Liya, piru si Rakil, pangngawakan wey subla pad ne mateles.

¹⁸Tenged te due geyinawa ni Hakub ki Rakil, migtabak sikandin, “Eggimu a kayi te keykew seled te pitu ne leg-un ke igpaasawa nu keddi si Rakil.”

¹⁹Ne mig-uyun si Laban ka migkahi, “Meupiya pad ke sikeykew ka igpaasawa ku kandin du te duma ne lukes. Purisu, uugpe kad iya kayi te keddiey.” ²⁰Sikan naa ka migpanganuhang e si Hakub seled te pitu ne leg-un eyew egkaasawa rin si Rakil. Piru tenged te dakel ka geyinawa rin ki Rakil, iling te pila re ne aldew ka kaluhayan diye te isip ni Hakub.

²¹Nataman, migkahiyan ni Hakub si Laban, “Ibehey nud keddi ka anak nu eyew egpekeg-asawa key e, su natuman e ka pitu ne leg-un.” ²²Sikan naa ka migsahakeen si Laban wey ingginggat din ka langun ne mig-ugpe te seeye ne inged. ²³Piru te seeye ne marusilem, si Liya ka in-uyan ni Laban eyew egpewuliran ki Hakub, wey kene ne si Rakil. ²⁴(Ne imbehayan ni Laban si Liya te uripen din ne malitan ne si Silpa ne igpeuripen kandin.) ²⁵Te pegkamaselem e, iyan igkateu-teu ni Hakub te si Liya bes ka newuliran din. Ne migkahiyan din si Laban, “Mania te neyimu nu seini keddiey? Si Rakil ka impanganuhangan ku keykew. Mania te inlimbungan a nikeykew?”

²⁶Ne migtabak si Laban, “Ware batasan ney kayi ne eggun-aan egpaasawei ka hari du te kakey. ²⁷Tahad ke pa ne egkeimpusan ka senge-simana ne sahakeen te seini ne kasal su igpaasawa ku red iya keykew si Rakil. Piru wey re ke eg-uyun ka ne egpanganuhang ke pad man-e seled te pitu red ne leg-un.”

²⁸Ne mig-uyun si Hakub ne egpanganuhang pad man-e seled te pitu ne leg-un. Te neimpusan e ka senge-simana ne pegsahakeen te kasal ran ki Liya, impaasawe e man-e ni Laban ki Hakub si Rakil. ²⁹(Imbehayan ni Laban si Rakil te malitan ne uripen din ne si Bilha eyew igpeuripen kandin.)

³⁰Sikan naa ka migpewulirey e degma si Hakub ki Rakil, wey subla pad ka geyinawa rin ki Rakil du te geyinawa rin ki Liya. Migpabulus sikandin ka migpanganuhang ki Laban seled te pitu pad man-e ne leg-un.

Ka me anak ni Hakub

³¹Nakita te Magbebaye ne Manama ne ware geyinawei ni Hakub si Liya, sikan naa ka impaanak din si Liya. Piru ware din paanaka si Rakil. ³²Ne naberes si Liya wey nakaanak te lukes. Migngaranan din ka bate ki Rubin^[fn] su migkahi sikandin, “Nakakita ka Magbebaye ne Manama te keyirapan ku, wey kuntee, eggeyinawaan ad te asawa ku.” ³³Nataman, naberes e man-e si Liya wey nakaanak ded man-e te lukes. Migngaranan din ka bate ki Simyun^[fn] su migkahi sikandin, “Tenged su narineg te Magbebaye ne Manama ne ware e pad geyinawei te asawa ku, imbehayan e red nikandin te igkarangeb ne anak ne lukes.” ³⁴Nataman, naberes e man-e si Liya wey lukes ded man-e ka anak din. Migngaranan din ka bate ki Libi ^[fn] su migkahi sikandin, “Kuntee, egkasabeka key e ka alunggun, su nakaanak key e te tatelu ne lukes.” ³⁵Nataman, naberes e man-e si Liya wey lukes ded man-e ka anak din. Migngaranan din ka bate ki Huda^[fn] su migkahi sikandin, “Kuntee, egsayeen ku ka Magbebaye ne Manama.” Nataman, ware pad man-e mig-anak sikandin.

30¹Te nanengnengan ni Rakil ne kene iya sikandin eg-anak, neimme e sikandin te kakey rin. Ne migkahiyan din si Hakub, “Paanaka a nikeykew. Ke kene, egpatey a iya.”

²Nabelu si Hakub ki Rakil wey migkahi, “Manama a? Sikandin ka ware migpaanak keykew!”

³Ne migkahi si Rakil, “Seini red ka uripen ku ne si Bilha. Huliri nu sikandin eyew ligkat kandin duen ded anak ku.” ⁴Sikan naa ka impaasawe e ni Rakil si Bilha ki Hakub wey ingguliran din e si Bilha. ⁵Ne naberes si Bilha wey nakaanak sikandin te lukes ne anak dan ki Hakub. ⁶Ne migngaranan ni Rakil ka bate ki Dan ^[fn] su migkahi sikandin, “Neyid-u red ka Manama keddiey! Narineg din ka peg-ampu ku su imbehayan a nikandin te lukes ne anak.” ⁷Nataman, naberes e man-e si Bilha wey nakaanak ded man-e te igkarangeb ne lukes ne anak dan ki Hakub. ⁸Ne migngaranan ni Rakil ka bate ki Naptali^[fn] su migkahi sikandin, “Nekeg-ehet key amana te kakey ku piru migpanalu a.”

⁹Te nanengnengan ni Liya ne kene pad man-e sikandin eg-anak, impaasawa rin e degma ka uripen din ne si Silpa ki Hakub. ¹⁰Nataman, nakaanak si Silpa te lukes ne anak dan ki Hakub. ¹¹Ne migngaranan ni Liya ka bate ki Gad^[fn] su migkahi sikandin, “Meupiya se kulis ku.” ¹²Nataman, nakaanak e man-e si Silpa te igkarangeb ne lukes ne anak dan ki Hakub. ¹³Ne migngaranan ni Liya ka bate ki Asir^[fn] su migkahi sikandin, “Subla a ne nahale! Kuntee, egngengaranan a te me malitan te mahalew.”

¹⁴Te tinggaani e te trigu, miggendiye si Rubin te kamet wey nakakita rin te palisel ne hilamunen ne egngaranan te “mandragura”, wey in-uyan din e seini diye te iney rin ne si Liya. Te pegkakita dutu ni Rakil migkahiyan din e si Liya, “Egbuyu a te mandragura te anak nu.”

¹⁵Piru migtabak si Liya, “Kene bes pad ne eleg ka peg-ahew nu te asawa ku? Kuntee egkuen nud e man-e ka mandragura te anak ku?”

Ne migkahi si Rakil, “Ke egbehayan a nikeykew te mandragura, egkaayun ne egpekewulid ka ki Hakub kangkuwa ne karusileman.”¹⁶Te maapun e, insinug-ung de ni Liya si Hakub te peg-uli din puun te kamet. Ne migkahiyan ni Liya si Hakub, “Keilangan ne diye ka eggirehe te keddi te seini ne karusileman su migbayaran kud e sikeykew te mandragura ne nakita te anak ku.” Purisu, si Liya ka migguliran ni Hakub te seeye ne karusileman.

¹⁷Ne intabak te Manama ka peg-ampu ni Liya wey naberes e man-e sikandin wey nakaanak e te igkalimma ne lukes ne anak dan ki Hakub. ¹⁸Ne migngaranan ni Liya ka bate ki Isakar^[fn] su migkahi sikandin, “In-unahan a te Manama su imbehey ku ma ka uripen ku diye te asawa ku.” ¹⁹Nataman, naberes e man-e si Liya wey miglesutan e te igkeen-em ne lukes ne anak dan ki Hakub. ²⁰Ne migngaranan ni Liya ka bate ki Sabulun^[fn] su migkahi sikandin, “Imbehayan a te Manama te meupiya ne dasag. Kuntee eggeyinawaan ad e te asawa ku su hen-em man e ka anak ney ne neelin ne me lukes.” ²¹Nataman, nakaanak e si Liya te malitan ne migngaranan din ki Dina.

²²Ne ware nalingawi te Manama si Rakil. Purisu, intabak din ka peg-ampu ni Rakil wey nakaanak e sikandin. ²³Nataman, naberes e sikandin wey nakaanak sikandin te lukes wey migkahi, “In-awe e te Manama ka pegkeyilew ku.” ²⁴Ne migngaranan din ka bate ki Husi^[fn] su migkahi sikandin, “Egbehayan e pad perem te Magbebaye ne Manama te duma ne anak ne lukes.”

Ka pegpasabutey ni Hakub ni Laban

²⁵Te ware pad naluhey si Rakil ka miglesutan ki Husi, migkahiyan e ni Hakub si Laban, “Peulia ad nikeykew diye te inged ku. ²⁶Ibehey nud keddi ka me asawa ku wey me anak ku ne nabayaran kud te pegpanganuhang ku keykew su eg-uli ad e. Su nakanengneng ka ke immenu ku te egtrabahu kayi te keykew.”

²⁷Piru migtabak si Laban, “Ke egkaayun ne kene ke pa ubag awe kayi te keddi, su natahaan ku te pegpanagne ku ne impanalanginan a te Magbebaye ne Manama tenged keykew. ²⁸Na, buyu ke re te igkeupii nu ne bayad su igbehey ku keykew.”

²⁹Ne migtabak si Hakub, “Nakanengneng ka ke immenu ku te peggimu kayi te keykew wey nabuhal ka me ayam nu tenged te pegtanggu ku. ³⁰Su dengan, te ware e pad miggendini, deisek de ka karatuan nu, ne kuntee, migdakel e ne subla. Su impanalanginan ka te Manama pinaahi te langun ne neyimu ku. Piru kuntee, keilangan ne iyan kud egtangguwen ka me asawa ku wey ka me anak ney.”

³¹Ne mig-inse man-e si Laban, “Nekey ka igbayad ku keykew?”

Ne migtabak si Hakub, “Kene ne seleppi. Wey e re egpabulus egtanggu te ayam nu ke egkabennalan ka te igkahi ku keykew.³²Ipeendiya a nikeykew te me ayam nu kuntee eyew igsuwey kud ka langun ne kambing ne balangbangan wey ka langun ne karniru ne meitem. Sikan e ibayad nu keddi. ³³Te mewuri ne me aldew, egkanengnengan nu ke egkasalihan e naa wey se kene. Ke due egkiteen nu diye te me kambing ku ne kene ne balangbangan, wey ke due karniru ne kene ne meitem, egpakakahi ke naa te intakew ku sika diye te keykew.”

³⁴Ne migtabak si Laban, “Uya. Eg-uyun a te ingkahi nu.” ³⁵Piru te seeye ded ne aldew, insuwey ni Laban ka tagse kambing ne balangbangan ne lukes wey beyan, lagkes ka me karniru ne meitem. Ne impatamengan din e seeye te me anak din ne lukes. ³⁶Impanguyan dan seeye te kariyuan ne tatelu ne aldew ka peggipanew ligkat te ki Hakub. Ne si Hakub ka migtanggu te duma ne me ayam ni Laban ne nasame.

³⁷Ne migkuwa si Hakub te meyilew ne me sugpang te kayu ne egngaranan te alamu, almindras, wey platanu, wey impanluwitan din ka kakiliran te me sugpang eyew due egpekeepus ne me maangkag diye te me sugpang. ³⁸Ne diye din itahu ka me sugpang ne inluwitan din te lenged te me tahuanan te igpeinum te me ayam eyew egkiteen te me ayam ni Laban. Su egpaaharey ma sikandan ke eg-inum. ³⁹Sikan naa, ka me ayam ne naaharan diye te lenged te me sugpang ne due nekeepus ne maangkag, nakaanak sikandan te me balangbangan.

⁴⁰Te pegpaaharey te me karniru, insuwey ni Hakub ka me maangkag wey diye din ipatangke te me balangbangan wey me meitem ne ayam ni Laban. Sikan naa ka migmasalig ka ayam ni Hakub wey insuwey rin diye te me ayam ni Laban.

⁴¹Ne emun egmaaharey e ka me manekal-nekal ne me ayam, egkuen ni Hakub ka me sugpang wey diye igtahu te tangkaan dan eyew egkiteen dan. ⁴²Piru ware din tahui te me sugpang ka tangkaan te mahuye-guye ne me ayam. Te ware naluhey, neelin e ne mahuye-guye ka me ayam ni Laban, piru neelin ne manekal-nekal ka me ayam ni Hakub. ⁴³Purisu, naratu e ne subla si Hakub. Migmasalig amana ka me uripen din, me karniru, me kambing, me kamil, wey me asnu.

Ka pegpallahuy enni Hakub puun ki Laban

31¹Ne due narineg ni Hakub ne lalag te me lukes ne anak ni Laban ne migkahi, “Impanakawan ni Hakub ka amey ta wey naratu sikandin ligkat te impanakew rin diye te amey ta.” ²Ne nakita degma ni Hakub ne kenad ne meupiya ka pegsahipe ni Laban kandin iling te dengan. ³Ne migkahiyan sikandin te Magbebaye ne Manama, “Uli kad diye te inged te amey nu, te apu nu wey karumaan nu, wey egdumaan ku sikeykew.”

⁴Sikan naa ka impeumew ni Hakub si Rakil wey si Liya ne egpeendiyeen te kandin diye te egpanpanabtaban te me ayam din. ⁵Migkahiyan din sikandan, “Nakita ku ne kenad ne meupiya ka pegsahipe te amey niyu keddi iling te dengan. Piru indumaan a te Manama te amey ku. ⁶Nakanengneng kew te migpakannekal a ka miggimu diye te amey niyu. ⁷Piru in-akalan a nikandin su kasapulu din balbalawi ka bayad ku. Piru wara a balahara te Manama ne egde-deehen e re te amey niyu. ⁸Te pegkahi rin ne ka balangbangan ka igbayad din keddi, mig-anak degma ka langun ne kambing te balangbangan. ⁹Sikan naa ka in-angey te Manama ka ayam te amey niyu wey imbehey rin e keddi.

¹⁰“Te timpu ne migpallebag ka me beyan, nakataheinep a te due me balangbangan wey buling ne me kambing ne mig-ahad te me beyan ne kambing. ¹¹Ne migkahiyan a te panalihan te Manama diye te taheinep ku, ‘Hakub!’ Ne migtabak a, ‘Seini e red!’ ¹²Ne migkahi sikandin, ‘Pitawa nu, me balangbangan wey buling ne me kambing ka mig-ahad te me beyan. Inggimu ku sika su nakita ku ka langun ne inggimu ni Laban keykew. ¹³^[xr]Sikeddi ka Manama ne migpakita keykew diye te Bitil, ka inged ne in-itisan nu te lana te ulibu ka batu ne impasasindeg nu wey migsesaad ka degma keddi diye. Na, awe kad kayi wey uli kad diye te inged ne migligkatan nu.’ ”

¹⁴Ne migtabak ensi Rakil wey si Liya, “Uya, su warad egkakuwa ney diye te amey ney ke egpatey sikandin. ¹⁵Kuntee, lapu key naan de diye te isip din. Su impabayaran key e nikandin wey naamin din e ka imbayad kanami. ¹⁶Kante e wey peendiye te me anak ta ka langun ne karatuan ne ingkuwa te Manama diye te amey ney. Purisu, himuwa nu ka innangen te Manama keykew.”

¹⁷Nataman, impeuntud e ni Hakub te me kamil rin ka me asawa rin wey me anak din. ¹⁸Impewun-a rin ipaalew ka me ayam din ne nakuwa rin diye te Padan-aram. Migligkat e sikandin ka eg-uli diye te inged te Kanaan ne mig-ugpaan te amey rin ne si Isaak. ¹⁹Te seeye ne timpu, intakew ni Rakil ka me diyus-diyus ne egsimbeen te amey rin te iyug din te migpanabulug te me karniru rin. ²⁰Naakalan ni Hakub si Laban ne matig-Aramiya su ware din kahii ne eg-awe e sikandan. ²¹Migpallahuy e ensi Hakub ne migpanguyan te langun ne karatuan din. Miglapas sikandan te Weyig ne Iyupratis ne miggendiyad te inged te Gilyad.

Ka peglupug ni Laban ki Hakub

²²Te tatelu e ne aldew ka miglihad, nahuhuran e si Laban te migpallahuy ensi Hakub. ²³Te sikan de, impanlibulung din e ka me suled din wey inlupug dan e ensi Hakub. Napituwan sikandan ne aldew human dan neumaan ensi Hakub diye te bubungan te Gilyad. ²⁴Piru te seeye ne karusileman, migpakita ka Manama ki Laban diye te taheinep wey migkahi, “Ayad-ayad ka te iglalag nu ki Hakub.” ²⁵Ne neumaan enni Laban ensi Hakub ka egpasasindeg te balungbalung dan diye te bubungan te Gilyad, wey diyad iya degma sikandan migpasasindeg te balungbalung dan.

²⁶Ne migkahiyan ni Laban si Hakub, “Mania te mig-akalan a nikeykew? Mania te in-ahew nu ka me anak ku iling te egkarakep te gira wey eg-uripenen e? ²⁷Mania te mig-akalan a nikaniyu wey miglunus kew migpallahuy? Ke migpataha kew pa, meupiya perem ka pegpaligkat ku kaniyu wey due perem peg-ulahing ne egkabales te tehunggu wey salurey. ²⁸Mania te wara a nikeykew pahareka te me anak ku wey te me apu ku? Keungelan seini se inggimu nu! ²⁹Egkaayun ne egdereetan ku sikeykew kuntee, piru gabii te marusilem, migpakita keddi ka Manama te amey nu wey migkahiyan a nikandin, ‘Ayad-ayad ka te iglalag nu ki Hakub.’ ³⁰Nakanengneng a te mig-awe ka su naalimengawan kad amana diye te kaniyu, piru mania te impanakew nu ka me diyus-diyus ne egsimbeen ku?”

³¹Migtabak si Hakub, “Iyan ku impallahuy su naaldek a ne kema ke egpehesen nu te eggawi ka me anak nu. ³²Piru meyitenged te nalaag ne me diyus-diyus nu, ka minsan hentew kayi te kanami ne egkitaan nu dutu, egkaayun ne eggimatayan sikandin. Kayi te tangkaan te me suled ta, tinurua nu ka minsan nekey ne keykew wey hawia nu.” Piru ware nakanengneng si Hakub ne si Rakil bes ka migtakew te diyus-diyus te amey rin.

³³Ne migseled si Laban ka egpamitew te me diyus-diyus din diye te balungbalung ni Hakub, balungbalung ni Liya, wey diye te balungbalung te daruwa ne uripen ne duwey ni Hakub, piru ware din nakita ka me diyus-diyus din. Nataman, migseled e man-e sikandin diye te balungbalung ni Rakil. ³⁴Ne inggeles bes ni Rakil ka me diyus-diyus diye te sakang te kamil rin, wey migpinnuuwan din seini. Purisu, ware nakita ni Laban seeye minsan neempet din e te migpamitew ka diye te seled te me balungbalung. ³⁵Ne migkahiyan ni Rakil ka amey rin, “Ame, kene ka kabelu ne kena a egpakasasindeg kayi te tangkaan nu, su egbulanen a.” Ne migpabulus-bulus pad si Laban ka egpamitew piru ware din iya nakita ka me diyus-diyus din.

³⁶Ne nabelu e si Hakub wey migkahiyan si Laban, “Nekey bes ka seyyup ne neyimu ku? Nekey bes ka sale ku mania te inlupug a nikeykew? ³⁷Impanlekis nud e ka langun ne kasangkapan ku, duen naa nakita nu ne keykew? Na, ipapitew nu kayi te tangkaan te me suled ta ke due nakita nu ne keykew eyew egpekewukum sikandan ke hentew ka malehet kanta! ³⁸Seled te daruwa ne pulu (20) ne leg-un ne mig-uugpa a diye te keykew, warad iya sabeka ne kambing wey ke karniru naa ne naawaan. Ne wara a iya degma nakahilang te minsan sabeka ne lukesan ne karniru nu. ³⁹Ka miggimatayan te me mahintalunan, imbullasan ku. Ware ku uyana diye te keykew eyew igpapitew ku ne kene ne keddi ne seyyup, su imbullasan ku red. Impabayaran nu keddi ka langun ne ayam nu ne impanakew te maaldew wey marusilem. ⁴⁰Dengan, in-antus ku ka meinit emun ke maaldew, wey ka maagsil emun ke marusilem, wey kene ne meupiya ka peglipereng ku. ⁴¹Mig-uugpa a diye te keykew seled te daruwa ne pulu (20) ne leg-un. Sapulu wey hep-at (14) ne leg-un ka imbayad ku te daruwa ne anak nu, wey hen-em ne leg-un ka imbayad ku te me ayam nu. Piru sikeykew, kasapulu nu mule balbalawi ka bayad ku! ⁴²Ke wara a bulihi te Manama, ka Manama te apu ku ne si Abraham wey ka Manama te amey ku ne si Isaak, kema ke impaawa ad nikeykew ne ware inuyanan. Piru nakita te Manama ka keyirapan ku wey ka meupiya ne himu ku, purisu gabii te marusilem insaparan ka nikandin.”

Ka pegpasabutey enni Hakub wey Laban

⁴³Ne migtabak si Laban ki Hakub, “Seini se me malitan, me anak ku sikandan, wey seini se me bate, me apu ku. Ne ka me ayam, keddi ded degma. Ka langun ne egkakita nu, keddiey. Piru nekey naan pad kuntee ka egkeyimu ku te me anak ku wey te me apu ku? ⁴⁴Meupiya buwa ne eggimu ki naan de se daruwa te kasabutan. Ne egtetambu ki te me batu ne eglimlimuan ta ne pamalehet te kasabutan ta.” ⁴⁵Sikan naa ka migkuwa si Hakub te batu wey impes-ek din eyew egkeyimu ne limlimuan. ⁴⁶Ne insuhu ni Hakub ka karumaan din ne me lukes ne egpakuen te me batu ne igpatambu kandan. Ne nangeen e sikandan diye te lenged te me batu ne intambu. ⁴⁷Ne migngaranan ni Laban seeye te Higarsahaduta,^[fn] piru Galiid^[fn] mule ka ingngaran ni Hakub. ⁴⁸Migkahi si Laban, “Seini ne me batu ne intambu ne limlimuan ta iyan pamalehet te kasabutan ta.” Purisu, Galiid ka ingngaran dutu ne inged. ⁴⁹Migngaranan degma ka seeye ne inged te Mispa^[fn] su migkahi si Laban, “Egtanud-tanud ka Magbebaye ne Manama te kasabutan ta ke egpekegsuwey kid e. ⁵⁰Ke eg-ay-ayuwen nu ka me anak ku wey ke egduruwey ke pad man-e, minsan kena a egpakanengneng, piru egpakanengneng ka Manama su sikandin ka egpakakita kanta. ^51-52Seini se me batu ne impatambu ku wey ka sabeka ne batu ne impes-ek ka eglimlimuan ta ne pamalehet te kasabutan ta. Kena a egpakaliyu kayi eyew egdereet keykew, wey kene ka degma egpakaliyu kayi eyew egdereet keddiey. ⁵³Ka Manama te apu nu ne si Abraham wey te amey ku ne si Nahur, ne iyan degma Manama te amey ran ne si Tira, iyan eggukum ke hentew kanta ka egpakasale.” Ne migpahunlibet si Hakub te ngaran te Manama ne insimba te amey rin ne si Isaak. ⁵⁴Ne migpanubad si Hakub diye te bubungan wey impanginggat din ka langun ne karumaan din ne egkeen. Te nakakeen e sikandan, warad sikandan migweil diye te bubungan wey diyad nangirehe. ⁵⁵Te maselem-selem pad, napukew e si Laban wey migpangarekan din e ka me anak din wey me apu din wey impanalanginan din e sikandan. Nataman, mig-uli e sikandin.

Ka pegpeuyan ni Hakub te iggusey rin ki Isaw

32¹Migpabulus si Hakub ka miggipanew wey insinug-ung sikandin te me panalihan te Manama. ²Te pegkakita ni Hakub kandan, migkahi sikandin, “Seini ka me sundalu te Manama!” Purisu, migngaranan din ka inged te Mahanaim.^[fn]

³Ne due me suluhuanen ni Hakub ne impeendiye din ki Isaw ne kakey rin ne diye mig-ugpe te Siir, ka inged ne egngaranan degma te Idum. ⁴Igpahuhud din kandan ki Isaw ka lalag din. Migkahi sikandin, “Kahii niyu ka kakey ku te sikeddiey si Hakub, ka suluhuanen din ne diye mig-uugpe ki Anggam Laban wey ware pad nekeuli taman kuntee. ⁵Duen e me baka ku, me asnu, me karniru, me kambing, wey me uripen. Ne kahii niyu sikandin te insuhu ku iya sikaniyu diye te kandin eyew eghangyu ne perem meupiye e ka pegsahipe din keddi.”

⁶Nataman, miglibed e ka me suluhuanen din ne migkahi, “Migkahiyan ney e ka kakey nu ne si Isaw wey eggendinid e sikandin ka egsinug-ung keykew. Due hep-at ne gatus (400) ne duma rin ne me lukes.” ⁷Te sikan de, naaldek amana si Hakub wey napanseb. Purisu, imbaad din te daruwa ne punduk ka me etew rin, me karniru, me kambing, me baka, wey me kamil din. ⁸Su migsuman-suman sikandin ne emun ke egginguma si Isaw wey egdereetan din ka senge-punduk, egpakapallahuy pad degma ka senge-punduk.

⁹Ne mig-ampu si Hakub, “Manama te apu ku ne si Abraham wey te amey ku ne si Isaak, Magbebaye ne Manama, migsuhu ka keddi, ‘Uli kad e diye te inged nu wey karumaan nu, wey egpanalanginan ku sikeykew.’ ¹⁰Kena a ne likes te langun ne geyinawa nu ne kene egkabalbalawan wey pegkamatinumanen ne impakita nud keddi te suluhuanen nu. Te pegligkat ku dengan diye te amey ku, miglapas a te Hurdan ne iyan ku re in-uyan ka tuked. Piru kuntee te eg-uli ad, nekeuyan ad te daruwa ne punduk. ¹¹Pangabangi a nikeykew puun te pegdereet keddi te kakey ku ne si Isaw. Egkaaldek a ke egginguma sikandin wey egpangimatayan key, minsan ka me malitan wey me bate. ¹²^[xr]Piru kene nu kalingawi ka insaad nu keddi ne egpanalanginan a nikeykew wey egpamasalihen nu ka kabuhalan ku ne egpekeiling te lelanek diye te ilis te dahat ne kene egkaseel.”

¹³Ne diye de mig-aran si Hakub te seeye ne karusileman. Mig-alam sikandin te me ayam ne iggusey rin te kakey rin ne si Isaw: ¹⁴daruwa ne gatus (200) ka beyan ne kambing wey daruwa ne pulu (20) ka lukesan ne kambing, daruwa ne gatus (200) ka beyan ne karniru wey daruwa ne pulu (20) ka lukesan ne karniru, ¹⁵tatelu ne pulu (30) ka eggatasan ne kamil, lagkes e ka me nati, hep-at ne pulu (40) ka beyan ne baka wey sapulu ka lukes ne baka, daruwa ne pulu (20) ka beyan ne asnu wey sapulu ka lukes ne asnu. ¹⁶Ne impunduk-punduk ni Hakub ka me ayam wey due me suluhuanen din ne mig-uyan te tagse punduk. Migkahiyan din sikandan, “Hun-a kew keddi, wey pari-diyuey kew ka tagse punduk ne egmasinsinunduley.” ¹⁷Innangenan din ka egpekewun-a, “Ke egkasinug-ung nud ka kakey ku ne si Isaw wey ke eg-inse sikandin, ‘Hendei ka egpabulus? Hentew ka ahalen nu? Hentew me ayam kayi?’ ¹⁸Tabaka nu sikandin, ‘Ayam seini ni Hakub ne suluhuanen nu wey iggusey rin seini keykew, wey egpakasinundul e sikandin kanami.’ ” ¹⁹Iling ded ka insuhu din te igkarangeb, wey te igkatelu, wey te langun ne eg-uyan te me punduk te ayam, “Ke egkasinug-ung niyud si Isaw, ²⁰kahi kew iya, ‘Si Hakub ne suluhuanen nu ka egpakasinundul kanami.’ ” Su migsuman-suman si Hakub ne eggusayen din si Isaw te me ayam ne impewun-a rin. Ne emun ke egpekeglambag e sikandan, kema ke egpasayluwen e sikandin ni Isaw. ²¹Purisu impewun-a rin e ka iggusey, wey migpalunggehaat pad si Hakub diye te mig-aranan din te seeye ne karusileman.

Ka pegpalehengey ni Hakub te etew diye te Piniil

²²Te seeye ne karusileman, mig-enew si Hakub wey induma rin ka daruwa ne asawa rin, ka daruwa man-e ne asawa rin ne uripen, wey ka sapulu wey sabeka (11) ne anak din, wey impalapas sikandan te Habuk ne Weyig. ²³Te nakalapas e sikandan, impasinundul rin e ipalapas ka langun ne karatuan din, ²⁴^[xr]wey sikandin naan de ka nahaat.

Ne due lukes ne miglepew ne migleheng kandin, wey napawaan sikandan ka migpaleglehengey.²⁵Te nakasahimanu ka lukes ne kene din egkeelehan si Hakub, insuntuk din ka igtubu te bubun ni Hakub wey nekeg-isu e ka tinemuwan te bubun din. ²⁶Ne migkahi ka lukes, “Lekei ad nikeykew su egkapawe e.”

Piru migtabak si Hakub, “Wey ku re sikeykew eglekaan ke egpanalanginan a nikeykew.”²⁷Ne mig-inse ka lukes, “Nekey ka ngaran nu?” Migtabak sikandin, “Si Hakub.”

²⁸^[xr]Ne migkahi ka lukes, “Kenad e ne Hakub ka ngaran nu, ke kene, si Israil ^[fn] e su migpakigsikdel ka te Manama wey te me etew, wey migpanalu ka.”

²⁹^[xr]Ne mig-inse si Hakub, “Nekey degma ka ngaran nu?”

Piru migtabak sikandin, “Mania te eg-inse ka te ngaran ku?” Ne impanalanginan din si Hakub diye.

³⁰Purisu, migngaranan ni Hakub te Piniil^[fn] ka seeye ne inged su ingkahi sikandin, “Minsan nakita ku ka ulaula te Manama, piru mania te wara a migpatey?” ³¹Te pegligkat ni Hakub diye te Piniil, migsile e ka aldew wey migpiang-piang e sikandin su nekeg-isu e ka tinemuwan te bubun din. ³²Purisu, minsan kuntee, kenad e egkeenen te me kabuhalan ni Israil ka sapu te me mananap ne diye te igtubu te bubun, su dutu sumbaha si Hakub.

Ka pegsinug-ung ni Isaw ki Hakub

33¹Te egkilem pad, nakite e ni Hakub si Isaw wey ka hep-at ne gatus (400) ne me lukes ne etew rin ne diye egpabulus kandan. Purisu, imparuma rin ka me anak din te tagse iney ran ne ensi Liya, Rakil, wey ka daruwa ne asawa rin ne uripen. ²Ne impewun-a rin ka me asawa rin ne uripen duma te me anak dan, impasinundul rin si Liya duma te me anak din, wey mewuri si Rakil duma te anak din ne si Husi. ³Ne miggun-a si Hakub kandan wey miglangkeb-langkeb sikandin diye te tane te kapapitu taheed te migmarani e sikandin te kakey rin. ⁴Piru migpallahuy si Isaw ka migdugpu kandin ne migkepkep wey miggarek kandin. Ne migpasinehawey e sikandan. ⁵Te pegpitew ni Isaw, nakita rin ka me malitan wey ka me bate. Ne mig-inse sikandin, “Hentew-a seini se me duma nu?”

Ne migtabak si Hakub, “Ahalen, me anak ku sikandan ne imbehey keddi te Manama puun te hid-u rin.”⁶Ne migdugpu ka me asawa rin ne uripen wey ka me anak dan, wey miglangkeb isip pegtahud ki Isaw. ⁷Ne migdugpu e degma kandin si Liya wey ka me anak din ne miglangkeb. Nataman, migdugpu e degma kandin si Rakil wey si Husi ne miglangkeb.

⁸Mig-inse man-e si Isaw, “Nekey-a ka karuan te masalig ne ayam ne nekewun-a kaniyu ganna?”

Ne migtabak si Hakub, “Igbehey ku seeye keykew eyew egkewusey kad.”

⁹Piru migkahi si Isaw, “Hari, eleg e ka keddi. Kena ad behayi nikeykew.”

¹⁰Ne migkahi si Hakub, “Kene, su ke meupiye e ka pegsahipe nu keddi, kua nu ka igbehey ku keykew. Nekeiling te pegpitew ku te ulaula te Manama te nakita ku ne mahalew-galew e ka ulaula nu. ¹¹Eghangyu a ne kua nu iya ka igbehey ku keykew, su impanalanginan a te Manama wey eleg e ka keddi.” Migpabulus si Hakub ka mighangyu ki Isaw taman te nabennalan e sikandin.

¹²Ne migkahi si Isaw, “Kuwa kid e wey eggun-a a keykew.”

¹³Piru migtabak si Hakub, “Ahalen. Nakanengneng ka ne mahaan egkabeley ka me bate, wey due degma egtangguwen ku ne me ayam ne manggianak. Ke egpanlampesan ku seini se me ayam, minsan senge-kaaldew re, egkapatey sikandan langun. ¹⁴Purisu ahalen, hun-a-wun-a ke re due kanami. Su egpahanad-ganad key re iling te keiyalan te me ayam wey me bate taman te egpekeuma key keykew diye te inged ne Idum.”

¹⁵Ne migkahi si Isaw, “Ke sika, iyan ku re igparuma keykew ka duma te me etew ku.”

Piru migtabak si Hakub, “Kenad keilangan. Eleg e ka meupiya ne pegsahipe nu keddi.”¹⁶Sikan naa ka mig-uli e si Isaw diye te inged ne Idum te seeye ne aldew. ¹⁷Piru miggendiye ensi Hakub te Sukut. Te pegginguma ran diye, migleleeb si Hakub wey migleleeban din degma ka me ayam din. Sikan naa ka migngaranan te Sukut ^[fn] ka seeye ne inged.

¹⁸Ne nataman, miggingume e ensi Hakub diye te siyudad te Sikim diye te inged te Kanaan puun te Padan-aram ne ware neyitabu. Ne migpasasindeg sikandan te me balungbalung dan diye te lihawangan te siyudad. ¹⁹^[xr]Imbeli rin ka tane ne mig-ugpaan din diye te me anak ni Hamur ne amey ni Sikim. Mahatus (100) ne pelata ne mahal ka kentiddad. ²⁰Ne diye miggimu sikandin te altar ne eg-unturan te egtutungen, wey migngaranan din seeye te Il, ka Manama ni Israil.

Ka pegleheng ki Dina

34¹Ne due sabeka ne malitan ne anak ni Liya ki Hakub ne egngaranan ki Dina. Sabeka ne aldew, migpanumbaley si Dina te me malitan ne mahinged diye. ²Nakita sikandin ni Sikim ne Hibihanen. Anak sikandin ni Hamur ne pangulu te seeye ne inged. Indakep din si Dina wey impehes din lehenga. ³Piru naalihan e sikandin ki Dina wey inggeyinawaan din e, purisu ingguluan din e si Dina. ⁴Ne migkahiyan ni Sikim ka amey rin, “Ame, ipaasawa nu keddi ka seini ne mengebay.”

⁵Te pegkarineg ni Hakub ne inleheng ka anak din ne si Dina, ware pad miggimu sikandin te minsan nekey su intaharan din pad ka me anak din ne lukes ke egpekeuli ka migpepanabtab te me ayam dan. ⁶Ne migpamalay e si Hamur ne amey ni Sikim diye te engki Hakub. ⁷Ne nanguli e ka me anak ni Hakub te pegkarineg dan te neyitabu. Amana neepes sikandan wey nabelu tenged te inggimu ni Sikim ne pegpeyilew te pamilya ni Hakub. In-isip te me kabuhalan ni Israil ne makaalat-halat sika ne sale. ⁸Piru migkahiyan ni Hamur ensi Hakub, “Dakel ka geyinawa te anak ku ne si Sikim te anak nu ne si Dina. Sikan naa ka eghangyuen ku ne ipaasawa nud sikandin ki Sikim. ⁹Egkaayun ne igpaasawa niyu ka me mengebay niyu te me kanakan ney, wey igpaasawa ney degma ka me mengebay ney te me kanakan niyu. ¹⁰Egpekeugpe kew kayi te inged ney te minsan hendei. Egpakanigusyu kew kayi wey egpakakuwa kew pad man-e te tane.”

¹¹Ne migkahiyan ni Sikim ka amey wey ka me maama ni Dina, “Ke egkeyid-u kew keddi, ipaasawa niyud sikandin keddi wey minsan nekey ka igpantun niyu, igbehey ku. ¹²Pantuni e re nikaniyu te minsan nekey su igbehey ku kaniyu, basta ipaasawa niyu re keddi ka atebey niyu.”

¹³Piru mig-ubatan te me anak ni Hakub si Sikim wey ka amey rin ne si Hamur tenged te pegpeyilew ni Sikim te atebey ran ne si Dina. ¹⁴Migkahiyan dan sikandan, “Kene ney igpaasawa ka atebey ney te ware natulii, su egpekeyilew sika kanami. ¹⁵Wey key re eg-uyun ke egpatuli iling kanami ka tagse sabeka ne lukes. ¹⁶Ke iling ma rue, eg-uyun key ne egmaas-asaweey ki. Eg-ugpe key kayi te kaniyu wey egkasabeka kid e. ¹⁷Piru ke kene kew eg-uyun te igkeupii ney wey ke kene egpatuli, eg-angayen ney si Dina wey eg-awe key e kayi.”

¹⁸Ne nabennalan si Hamur wey ka anak din ne si Sikim te lalag te me anak ni Hakub. ¹⁹Ware miglangan-langan si Sikim ka miggimu te inlalag te me anak ni Hakub su amana sikandin naalihi ki Dina. Ne si Sikim, subla ne egtahuren te pamilya rin.

²⁰Sikan naa ka miggendiye sikandin wey ka amey rin te gumawan te siyudad ne libulunganan te me etew wey migkahiyan dan ka me igdatu diye te siyudad dan, ²¹“Maal-alukuy seini ne me etew. Egpeugpeen ta perem sikandan kayi te inged ta wey egpakanigusyu minsan hendei, su maluag ma seini se tane. Egpangasaween ta ka me mengebay ran wey igpaasawa ta degma kandan ka me mengebay ta. ²²Piru, wey re eg-ugpe sikandan kayi te kanta eyew egkasabeka ki kandan ke egpatuli ki langun ka me lukes iling kandan. ²³Piru ke iling due, kante e ka langun ne ayam dan wey karatuan dan. Purisu, eg-uyun ki eyew egpekeugpe sikandan kayi te kanta.” ²⁴Ne mig-uyun ka langun ne lukes diye te siyudad te ingkahi ni Sikim wey te amey rin. Sikan naa ka migpatuli e ka tagse sabeka ne lukes.

²⁵Te igkatelu ne aldew, te egkasakitan pad sikandan ka intulian, due daruwa ne anak ni Hakub ne ensi Simyun wey si Libi ne maama ni Dina ne migkuwa te kampilan dan wey inlusuran dan e ka me lukes diye te siyudad ne ware nakangilam. Impangimatayan dan sikandan langun, ²⁶wey inlagkes dan si Hamur wey ka anak din ne si Sikim. Ne in-angey ran si Dina diye te baley ni Sikim wey miggipanew e sikandan. ²⁷Nataman, nangendiye te nangimatayan ka duma ne me anak ni Hakub wey impangahew ran ka me karatuan te seeye ne siyudad tenged su impeyilawan ma ka atebey ran. ²⁸Impangahew ran ka me karniru, me baka, me asnu, wey ka langun ne diye te siyudad wey ka diye te me kamet. ²⁹Impangahew ran man-e ka langun ne malitan wey me bate, wey impanguyan dan ka langun ne karatuan te siyudad, lagkes ka me kasangkapan diye te seled te baley.

³⁰Ne migkahiyan ni Hakub si Simyun wey si Libi, “Impeyirapan a nikaniyu su kuntee igkeepes ad te langun ne mahinged te seini ne inged ne iyan ka me Kanaanen wey ka me Pirisihanen. Ke egpasabutey sikandan ne eglusuran ki, egkeyimatayan ki langun su deisek ki re.”

³¹Piru migtabak sikandan, “Egbalaharen ney naa ka lukes ne migleheng te atebey ney ne impeiling din de te malitan ne egkabaley-baley?”

Ka pegpanalangin te Manama ki Hakub diye te Bitil

35¹^[xr]Ne migkahiyan te Manama si Hakub, “Halin ka kuntee diye te Bitil. Diya a nikeykew himuwi te altar, su sikeddi ka Manama ne migpakita keykew te pegpallahuy nu ki Isaw ne kakey nu.”

²Sikan naa ka migkahiyan ni Hakub ka pamilya rin wey ka langun ne duma rin, “Awaa niyu ka me diyus-diyus ne egsimbeen niyu. Linisi niyu ka pegkeetew niyu wey saluub kew te meupiya ne manggad. ³Eggalin ki diye te Bitil. Diya a eggimu te altar te Manama ne migpangabang keddiey te neyirapan a wey migduma keddiey minsan hendei a migbaye.” ⁴Sikan naa ka impamehey ran e ki Hakub ka langun ne diyus-diyus dan wey me eritis dan, wey inlebeng e seeye ni Hakub diye te lenged te lebut te kayu ne uk ne diye te marani te Sikim.

⁵Te peggipanew ran, ware ded sikandan lupuha te me etew ne mig-ugpe te me siyudad te seeye ne inged, su impeyinalatan te Manama ka mahinged. ⁶Nataman, nekeume e ensi Hakub diye te Lus (wey ke Bitil) diye te inged te Kanaan. ⁷Diye miggimu sikandin te altar ne eg-unturan te egtutungen. Migngaranan din te Il-Bitil ka inged, su diye migpakita ka Manama kandin te migpallahuyan din ka kakey rin. ⁸Te seeye ne timpu, migpatey e ka buyag ne talagtanggu ki Ribika ne si Dibura. Ne diye sikandin ilebeng lenged te lebut te kayu ne matulus ne diye te diralem te Bitil. Purisu, ingngaranan te Alun-bakut^[fn] ka seeye ne kayu.

⁹Te pegginguma ni Hakub diye te Bitil puun te Padan-aram, migpakite e man-e ka Manama kandin wey impanalanginan sikandin. ¹⁰^[xr]Migkahiyan sikandin te Manama, “Kenad ne si Hakub ka ngaran nu kuntee, su Israil e.” Sikan naa ka migngaranan e sikandin ki Israil. ¹¹^[xr]Ne migkahiyan man-e sikandin te Manama, “Sikeddi ka Manama ne Amana ne Maresen. Kabuhal ka wey egmannenasud ka me kabuhalan nu, wey due me kabuhalan nu ne egkeyimu ne me Hari. ¹²Igbehey ku keykew wey peendiye te me kabuhalan nu ka tane ne imbehey ku ki Abraham wey ki Isaak dengan.” ¹³Sikan de iya ne mig-awe e ka Manama. ¹⁴^[xr]Ne migpes-ek si Hakub te batu ne eglimlimuan diye te inged ne inlalahan sikandin te Manama. Imbusbusan din seeye te binu wey in-itisan din man-e te lana te ulibu, palinneu ne imbehey rin seeye te Manama. ¹⁵Migngaranan ni Hakub te Bitil ^[fn] ka seeye ne inged su diye sikandin lalahi te Manama.

Ka pegpatey ni Rakil

¹⁶Nataman, mig-awe e sikandan diye te Bitil. Te mariyu pad sikandan te inged ne Iprata, migbaletikan e si Rakil wey miglehenan sikandin. ¹⁷Te nabaybayaran e amana sikandin ka egkasakitan, migkahi ka mangnguyamu, “Kene ka kalaggew su lukes ded man-e ka anak nu.” ¹⁸Piru hapit e egkapatey si Rakil. Te egkabigtawan e sikandin, migngaranan din ki Bin-uni ka bate, piru Binhamin ka ingngaran te amey te bate.

¹⁹Nakatapil iya si Rakil wey diye de sikandin ilebeng te dalan ne iggendiye te inged te Iprata (wey ke Bitlihim). ²⁰Ne impes-ekan ni Hakub ka lebeng ni Rakil te batu ne talektek, ne diye ded kuntee. ²¹Migpabulus pad si Hakub ka miggipanew wey migtagtaheed pad mig-ugpe diye te limang te titikangi ne baley ne diye te Idir.

Ka me lukes ne anak ni Hakub

(1 Kru 2:1‑2)

²²^[xr]Te diye pad mig-ugpe si Hakub te seeye ne inged, nakalibug si Rubin ki Bilha, ka duwey te amey rin ne uripen. Nataman, nakanengneng e si Hakub.

Sapulu wey daruwa (12) ka anak ni Hakub ne lukes.²³Seini ka me lukes ne anak dan ki Liya—si Rubin (ka panganey ne anak ni Hakub), si Simyun, si Libi, si Huda, si Isakar, wey si Sabulun. ²⁴Seini man-e ka me lukes ne anak dan ki Rakil—si Husi wey si Binhamin. ²⁵Seini man-e ka me lukes ne anak dan ki Bilha, ka uripen ni Rakil—si Dan wey si Naptali. ²⁶Seini man-e ka me lukes ne anak dan ki Silpa, ka uripen ni Liya—si Gad wey si Asir. Sikandan ka me anak ni Hakub ne lukes ne miglesut diye te Padan-aram.

Ka pegpatey ni Isaak

²⁷^[xr]Te seeye ne timpu, nekeuli e si Hakub diye te amey rin ne si Isaak diye te Mamri, ne marani te Kiryat-Arba ne egngaranan ded degma te Hibrun. Ka seini ne inged mig-ugpaan dengan enni Abraham wey ni Isaak. ²⁸Te miggingume e te 180 ka idad ni Isaak, ²⁹migpatey e sikandin ne nabuyag e amana, wey diyad degma ka gimukud din te me apu din ne migpatey e. Ne insabal sikandin te me anak din ne ensi Isaw wey si Hakub.

Ka me kabuhalan ni Isaw

(1 Kru 1:34‑37)

36¹Ne seini ka itulan te me kabuhalan ni Isaw (wey ke Idum). ²^[xr]Due daruwa ne mengebay ne matig-Kanaan ne in-asawa ni Isaw ne ensi Ada ne anak ni Ilun ne Hitihanen, wey si Uhulibama ne anak ni Ana wey apu ni Sibyun ne Hibihanen. ³^[xr]Due degma induwey ni Isaw ne anak ni Ismail ne anggam din ne egngaranan ki Basimat ne atebey ni Nibayut. ^4-5Seini ka me anak ni Isaw ne miglesut diye te Kanaan: si Ilipas ka anak dan ki Ada, si Riyuil ka anak dan ki Basimat, wey ensi Hiyus, si Halam, wey si Kura ka me anak dan degma ki Uhulibama.

⁶Nataman, impanguyan ni Isaw ka me asawa rin, me anak, me suluhuanen, me ayam, wey ka langun ne karatuan din ne nakuwa rin diye te Kanaan, wey migdiyu-diyu sikandin te hari rin ne si Hakub. ⁷Su kenad egkaayun ne egpalemungey pad sikandan ka eg-ugpe tenged te subla ne dakel ne kasangkapan dan, wey ka inged ne in-ugpaan dan kenad eleg tenged te masalig ne me ayam dan. ⁸Sikan naa ka miggalin e ensi Isaw diye te me bubungan te inged ne Idum.

⁹Seini ka itulan te me kabuhalan ni Isaw ne migligkatan te me matig-Idum ne diye te bubungan te Siir. ^10-13Due lukes ne anak ni Isaw ki Ada ne egngaranan ki Ilipas. Ne si Ilipas, due lalimma ne anak din ne lukes: si Timan, si Umar, si Sipu, si Gatam, wey si Kinas. Duen pad si Amalik ne anak ne lukes ni Ilipas ki Timna, ka duwey rin ne uripen.

Due degma sabeka ne lukes ne anak ni Isaw ki Basimat ne egngaranan ki Riyuil. Ne si Riyuil, due hep-at ne anak din ne lukes: si Nahat, si Sira, si Sama, wey si Misa.

¹⁴Due degma me lukes ne anak ni Isaw ki Uhulibama: si Hiyus, si Halam, wey si Kura. Si Uhulibama ka anak ni Ana ne apu ni Sibyun.

¹⁵Seini ka me kabuhalan ni Isaw ne neyimu ne me pangulu te nalein-lein ne me tribu: si Timan, si Umar, si Sipu, si Kinas, ¹⁶si Kura, si Gatam, wey si Amalik. Me anak sikandan ni Ilipas ne panganey ne anak ni Isaw ki Ada. Ne diye sikandan nangugpe te inged ne Idum.

¹⁷Ka me anak ni Riyuil ne anak ni Isaw ki Basimat, neyimu degma ne me pangulu. Sikandan ensi Nahat, si Sira, si Sama, wey si Misa. Nangugpe degma sikandan diye te inged ne Idum.

¹⁸Ne neyimu degma ne me pangulu ka me anak ni Isaw ki Uhulibama ne ensi Hiyus, si Halam, wey si Kura. Sikandan ka me apu ni Ana ne amey ni Uhulibama. ¹⁹Sikandan langun ka me kabuhalan ni Isaw (wey ke Idum) ne me pangulu te tribu ran.

Ka me kabuhalan ni Siir

(1 Kru 1:38‑42)

²⁰Due mahinged diye te inged ne Idum ne si Siir ne Hurihanen. Seini ka ngaran te me anak din ne me lukes: si Lutan, si Subal, si Sibiyun, si Ana, ²¹si Disun, si Isir, wey si Disan. Neyimu sikandan ne me pangulu te me Hurihanen ne tribu diye te inged ne Idum. ²²Seini ka me lukes ne anak ni Lutan: si Huri wey si Himan. Ne due atebey ni Lutan ne egngaranan ki Timna. ²³Seini ka me lukes ne anak ni Subal: si Alban, si Manahat, si Ibal, si Sipu, wey si Unam. ²⁴Seini ka me lukes ne anak ni Sibiyun: si Aya wey si Ana. (Si Ana ka nakakita te meinit ne me sebseb ne diye te disirtu te migpepanabtab sikandin te me asnu te amey rin.) ²⁵Seini ka me anak ni Ana: si Disun ka lukes wey si Uhulibama ka malitan. ²⁶Seini ka me lukes ne anak ni Disun: si Himdan, si Isban, si Itran, wey si Siran. ²⁷Seini ka me lukes ne anak ni Isir: si Bilhan, si Saaban, wey si Akan. ²⁸Seini ka me lukes ne anak ni Disan: si Us wey si Aran. ²⁹Ka me pangulu te me Hurihanen ne tribu diye te Siir iyan ensi Lutan, si Subal, si Sibyun, si Ana, ³⁰si Disun, si Isir, wey si Disan ka me pangulu te me Hurihanen ne tribu ne mahinged diye te inged te Siir.

Ka me Hari te inged ne Idum

(1 Kru 1:43‑54)

³¹Seini ka me Hari te inged ne Idum te timpu ne ware pad mighari diye te Israil: ³²si Bila ne anak ni Biyur ka migmandu diye te inged ne Idum. Ne iyan ngaran te siyudad din ka Dinhaba. ³³Te migpatey e si Bila, iyan nakasubal kandin ne migmandu si Hubab ne anak ni Sira ne matig-Busra. ³⁴Te migpatey e degma si Hubab, iyan e degma nakasubal kandin migmandu si Husam ne matig-Timan. ³⁵Te migpatey e degma si Husam, iyan e degma nakasubal kandin migmandu ka anak ni Bidad ne si Hadad ne matig-Abit. Natalu ni Hadad ka me matig-Midiya diye te napu te Muwab. ³⁶Te migpatey e degma si Hadad, iyan e degma nakasubal kandin migmandu si Samla ne matig-Masrika. ³⁷Te migpatey e degma si Samla, iyan e degma nakasubal kandin migmandu si Saul ne matig-Rihubut ne marani te Weyig ne Iyupratis.^[fn] ³⁸Te migpatey e degma si Saul, iyan e degma nakasubal kandin migmandu si Baal-Hanan ne anak ni Akbur. ³⁹Te migpatey e degma si Baal-Hanan, iyan e degma nakasubal kandin migmandu si Hadad ne matig-Pau. Ne ka asawa ni Hadad iyan si Mihitabil ne anak ni Matrid wey apu ni Misaab.

⁴⁰Seini ka ngaran te me pangulu ne kabuhalan ni Isaw ne nangugpe diye te me inged ne impasangey kandan: si Timna, si Alba, si Hitit, ⁴¹si Uhulibama, si Ila, si Pinun, ⁴²si Kinas, si Timan, si Mibsar, ⁴³si Magdiil, wey si Iram. Sikandan ka me pangulu ne kabuhalan ni Idum ne nangugpe diye te me inged ne impasangey kandan. (Si Idum ka dangeb ne ngaran ni Isaw, ka migligkatan te me matig-Idum.)

Si Husi wey ka me kakey rin ne lukes

37¹Ne migpalunggehaat si Hakub mig-ugpe diye te Kanaan ne mig-ugpaan te amey rin dengan. ²Ne seini ka guhuren meyitenged te me kabuhalan ni Hakub.

Te sapulu e wey pitu (17) ka idad ni Husi, migtanggu sikandin te me karniru wey me kambing duma te me kakey rin ne me lukes ne anak enni Bilha wey ni Silpa, ka daruwa ne uripen ne asawa te amey rin. Ne innangen ni Husi diye te amey rin ka maddeet ne eggimuwen te me kakey rin.

³Ne si Husi ka indakelan te geyinawa ni Hakub te langun ne anak din, su miglesut sikandin te nabuyag e si Hakub. Sikan naa ka imbehayan din si Husi te malayat ne kumbale ne due belad. ⁴Piru te nakita te me kakey ni Husi ne sikandin ka amana indakelan te geyinawa te amey ran, nalangetan sikandan ki Husi wey warad lalag dan kandin ne meupiya.

⁵Sabeka ne karusileman, nakataheinep si Husi. Nataman, impangguhuran din ka me kakey rin, ne puun due, subla pad ne nalangetan sikandan kandin. ⁶Migkahiyan din sikandan, “Pammineg kew su due taheinep ku. ⁷Migpamagkes ki kun te me trigu diye te kamet, ne dutu, migsasindeg kun ka binagkes ku wey inlingutan te me binagkes niyu ne mig-unduk diye te binagkes ku.”

⁸Ne migkahiyan si Husi te me kakey rin, “Ew, kahiyen nu buwa ne egkeyimu ka ne Hari wey egmandu kanami?” Ne subla ran pad ne nalangetan kandin tenged te taheinep din wey te guhuren din.

⁹Nataman, nakataheinep e man-e si Husi wey impangguhuran din e man-e ka me kakey rin. Migkahi sikandin, “Nakataheinep ad man-e. Ne diye te taheinep ku, nakita ku ka aldew, ka bulan, wey ka sapulu wey sabeka (11) ne bituen ne miglangkeb kun diye te tangkaan ku.”

¹⁰Piru te pegpangguhud din te amey rin wey te me kakey rin, indew-ey sikandin te amey rin ne migkahi, “Nekey ka igpasabut nu te sika ne taheinep? Ka iney nu naa, ka me kakey nu wey sikeddi, egdani-rani ne eglangkeb diye te tangkaan nu?” ¹¹^[xr]Ingkasekel si Husi te me kakey rin, piru ware naawe diye te suman-suman te amey rin ka guhuren din.

Ka pegbelegye ki Husi te me kakey rin

¹²Sabeka ne aldew, miggendiye ka me kakey ni Husi te Sikim eyew egpepanabtab te me ayam te amey ran. ¹³Ne migkahiyan ni Hakub si Husi, “Egpasundulen ku sikeykew te me kakey nu ne diye te Sikim ka egpepanabtab te me ayam ta.”

Ne migtabak si Husi, “Uya, ame.”

¹⁴Ne migkahiyan pad man-e sikandin te amey rin, “Hendiye ka kuntee. Leuya nu ka me kakey nu ke ware ded neyitabu kandan wey te me ayam. Egkataman, uli kad kayi wey guhuri a.” Sikan naa ka impaligkat e si Husi te amey rin diye te napu te Hibrun.

Pegginguma rin diye te Sikim,¹⁵due etew ne nakakita kandin te migleug-leug pad diye te me kamet. Mig-insaan sikandin te etew, “Nekey ka egpammitawen nu?”

¹⁶Ne migtabak si Husi, “Egpamitew a te me kakey ku. Kema ke nakanengneng ka ke hendei sikandan migpepanabtab te me ayam ney?”

¹⁷Ne migtabak ka etew, “Warad sikandan kayi. Narineg ku ne eggendiye kun sikandan te Dutan.” Sikan naa ka insundul e ni Husi ka me kakey rin, wey nakita rin sikandan diye te Dutan.

¹⁸Te madmariyu pad si Husi, nakita ran e sikandin. Te ware pad nekeuma sikandin, miglelalis e sikandan ne eggimatey kandin. ¹⁹Migpalalahey sikandan, “Sikan e ka mapanpannaheinep. ²⁰Na, kuntee eggimatayan ta sikandin wey eg-uluhen ta ka lawa rin kayi te belun. Egkataman, egkahi ki re te indawi sikandin te dakel ne mahintalunan. Pitawen ta ke egkatuman pad ka me taheinep din.”

²¹Piru te nakarineg si Rubin dutu, egpangabangan din perem si Husi wey migkahi, “Kene te re eggimatayan sikandin. ²²Kene te re egpalangeseen su eg-uluhen te re sikandin te belun kayi te inged ne ware mahinged. Piru kene niyu re himatayi sikandin.” Su nakasuman-suman si Rubin ne egpangabangan din si Husi wey iglibed din ded diye te amey rin. ²³Te nekeume e si Husi diye te me kakey rin, impehes dan luunga ka malayat ne kumbale din ne binelaran. ²⁴Miggen-genan dan si Husi wey in-ulug dan e diye te belun ne warad weyig.

²⁵Nataman, naminnuu e sikandan eyew egkeen. Ne dutu, due nakita ran ne me etew ne mig-untud te me kamil. Me Ismailita seeye ne migdurulan te me peemut wey me peemis ne migligkat diye te Gilyad wey igpeendiye te Ihiptu. ²⁶Ne migkahiyan ni Huda ka me suled din, “Nekey naa ka egkaangey ta ke eggimatayan ta ka hari ta wey iggeles ta ka pegpatey rin? ²⁷Meupiya pad ke igbelegye ta sikandin te me Ismailita. Kene te re eggimatayan sikandin su kene pad iya egkahuhud ne hari ta sikandin.” Ne nabennalan ka me suled din. ²⁸^[xr]Te eglihad e ka me Ismailita ne nigusyanti ne matig-Midiyan, ingkuwa te me kakey rin si Husi diye te belun wey imbelegye dan sikandin diye te me Ismailita te daruwa ne pulu (20) ne pelata ne mahal. Nataman, impehes e uyana si Husi te me Ismailita diye te Ihiptu.

²⁹Te ware de naluhey, miglibed si Rubin diye te belun wey nakita rin ne warad diye si Husi. Seeye de iya, inggisi din e ka kumbale din tenged te laggew rin. ³⁰Miglibed sikandin diye te me suled din wey migkahi, “Warad si Husi! Nekey naan e ka eggimuwen ku?”

³¹Ne miggimatey sikandan te kambing wey in-eled dan te langesa ka kumbale ni Husi. ³²In-uyan dan ka kumbale ni Husi diye te amey ran wey migkahi, “Nakita ney seini. Pitawa nu ke kumbale naa ni Husi seini wey se kene.”

³³Neila te amey ran ka kumbale wey migkahi, “Kumbale din iya sika! Etuwey, miggimatayan bes si Husi te mabulut ne mahintalunan! Indeesan bes e iya mule ka lawa rin!” ³⁴Ne inggisi ni Hakub ka kumbale din wey migsaluub sikandin te saku ^[fn] te pegpeila ne miglungku sikandin. Naluhey sikandin ka miglungku tenged te pegpatey te anak din. ³⁵Inliwang sikandin te langun ne me anak, piru mig-apul sikandin wey migkahi, “Balahara a nikaniyu! Eglungku a taman te egkapatey ad wey egpakasundul ad kandin diye te Hadis ne inged te me gimukud.” Ne migsinehawan din e man-e si Husi.

³⁶Ne ensi Husi degma, nekeume e diye te Ihiptu wey imbelegye e sikandin te me matig-Midiyan diye ki Putipar. Sikandin ka sabeka ne upisyal wey ahalen te me talagtameng te palasyu te Hari te Ihiptu.

Si Huda wey si Tamar

38¹Te seeye ne timpu, mig-awe e si Huda diye te me suled din wey diye din e miglemung ki Hira te matig-Adulam. ²Ne diye nakakita si Huda te mengebay ne anak ni Sua ne matig-Kanaan, wey in-asawa rin e. ³Nataman, naberes e ka asawa rin wey nakaanak e te lukes, wey migngaranan ni Huda ka bate ki Ir. ⁴Nataman, naberes e man-e ka asawa rin wey lukes ded man-e ka anak din. Migngaranan din ka bate ki Unan. ⁵Nataman, nakaanak e man-e sikandin te lukes wey migngaranan din ka bate ki Sila. Diye ensi Huda te Kisib te peglesut ni Sila.

⁶Ne migtulin e si Ir, ka panganey ne anak ni Huda, wey impaasawa rin e te mengebay ne egngaranan ki Tamar. ⁷Piru mareet ka batasan ni Ir diye te tangkaan te Magbebaye ne Manama. Sikan naa ka miggimatayan sikandin te Magbebaye ne Manama. ⁸Ne migkahiyan ni Huda si Unan ne hari ni Ir, “Keilangan ne egpamaluwen nu si Tamar sumale te batasan ta eyew duen ded anak te kakey nu ne migpatey e.” ⁹Piru nakanengneng si Unan ne kene ne kandin ka panganey ne anak dan ke eglesut. Sikan naa, mesi eggulid e sikandin ki Tamar, igpalihawang din ka muntus din eyew kene egpakaanak sikandin te anak te kakey rin. ¹⁰Piru ingkeepes te Magbebaye ne Manama ka himu rin. Sikan naa ka miggimatayan ded degma te Magbebaye ne Manama si Unan. ¹¹Ne migkahiyan ni Huda ka ambey rin ne si Tamar, “Uli ke pa diye te amey nu wey igpepamalu ku red sikeykew ke egkanakan e si Sila.” Piru inlalag de seeye ni Huda ki Tamar su naaldek sikandin ne egpatey red si Sila iling te daruwa ne kakey rin ke egpamaluwen din ded si Tamar. Sikan naa ka nekeuli pad iya si Tamar diye te amey rin.

¹²Te pile e ne leg-un ka miglihad, migpatey e ka asawa ni Huda. Te natuman e ka peglungku ni Huda, miggendiye sikandin te Timna duma te alukuy rin ne si Hira ne matig-Adulam eyew egpangabulug te me karniru rin. ¹³Ne due nakahuhud ki Tamar ne miggipanew e ka anuhang din ne eggendiye te Timna eyew egtabulug te me karniru rin. ¹⁴Te sikan de, inliwanan din e ka insaluub din ne manggad te pegkabalu wey imbunbunan din ka ulaula rin eyew ware egpekeila kandin. Nataman, migpinpinnuu e sikandin diye te gumawan te Inaim, ka lungsud ne diye te dalan ne iggendiye te Timna. Su nakatahe e si Tamar ne kanakan e si Sila, piru ware pamaluwa sikandin.

¹⁵Te nakita ni Huda si Tamar, kahiyen din ne egpabaley-baley ne malitan su imbunbunan ma ni Tamar ka ulaula rin. ¹⁶Indugpu sikandin ni Huda diye te ilis te dalan wey migkahiyan, “Apas kad su egpewulirey ki.” Su ware nekeila si Huda ne ambey rin bes seeye.

Ne migtabak si Tamar, “Nekey ka igbayad nu keddi?”

¹⁷Migtabak si Huda, “Egpeuyanan ku sikeykew te nati te kambing ne migligkat te me ayam ku.”

Mig-inse si Tamar, “Nekey ka igkagerentiya nu keddi taman te igpeuyan nud seini?”

¹⁸Migtabak si Huda, “Nekey ka igkeupii nu ne iggerentiya ku?”

Migkahi si Tamar, “Ka imbebalieg nu ne due igpirma wey ka tuked ne inggen-genan nu.” Sikan naa ka imbehey rin e ki Tamar ka inggerentiya rin wey migguliran din e sikandin. Nataman, naberes e si Tamar.¹⁹Ne mig-uli e si Tamar wey inluung din e ka imbunbun din te ulaula rin. Ne insaluub din e man-e ka manggad te pegkabalu.

²⁰Nataman, impeuyan e ni Huda ki Hira ne alukuy rin ka nati te kambing diye te malitan, wey igpaawi e ka inggerentiya rin. Piru ware nakita ni Hira ka malitan. ²¹Ne migpanginse si Hira te mahinged diye te Inaim, “Hendeid naa ka egpabaley-baley ne malitan ne migpinpinnuu kayi te lenged te dalan?”

Ne migtabak sikandan, “Ware egpabaley-baley ne malitan kayi.”

²²Purisu miglibed e sikandin diye ki Huda wey migkahi, “Ware ku nakita ka malitan wey migkahiyan a te mahinged ne ware kun egpabaley-baley ne malitan diye te kandan.”

²³Ne migkahi si Huda, “Balahad e, kandin e seeye su kema ke egngisiyan ki te me etew ke eglibed ki diye ka egpamitew. Manaa su impeuyanan kud sikandin te kambing piru ware nu ma kitaa sikandin.”

²⁴Peglihad te tatelu ne bulan, nahuhuran si Huda ne egpabaley-baley e ka ambey rin ne si Tamar wey naberes e. Ne migkahi si Huda, “Uyana niyu sikandin diye te lihawangan wey silabi niyu sikandin.”

²⁵Piru te in-uyan e si Tamar eyew eggimatayan e, migpanaha-taha sikandin te anuhang din ka migkahi, “Ka kamuney te seini ne balieg ne due igpirma wey te tuked ka nakaberes keddi. Menua, neila nu seini?”

²⁶Neila ni Huda ne kandin seeye, purisu migkahi e sikandin, “Matareng pad sikandin kuntere keddiey, su ware kud sikandin ipepamalu te anak ku ne si Sila.” Ne warad miggulid sikandin ki Tamar.

²⁷Ne miggingume e ka timpu ne eglesutan e si Tamar wey migseseppingan sikandin. ²⁸Te migbaletikan e sikandin, impalihawang te sabeka ne bate ka belad din wey miggiketan e seeye te mangnguyamu te lanut ne malalab-lalab. Migkahi ka mangnguyamu, “Seini ka egpekewun-a eglesut.” ²⁹Piru inggusud te bate ka belad din wey iyan e nekewun-a nakalesut ka sepping din. Migkahi ka mangnguyamu, “Ingkeyis din bes ka sepping din!” Sikan naa ka migngaranan sikandin ki Piris.^[fn] ³⁰Nataman, namewuri e nakalesut ka sepping din ne due lanut ne malalab-lalab ne inggiket diye te belad din. Migngaranan sikandin ki Sira.^[fn]

Si Husi wey ka asawa ni Putipar

39¹Ne si Husi, in-uyan e te me Ismailita diye te Ihiptu. Imbeli e sikandin ni Putipar ne sabeka ne upisyal te Hari te Ihiptu wey ahalen te me talagtameng te palasyu. ²^[xr]Migdumaan iya te Magbebaye ne Manama si Husi wey migbulig kandin te langun. Diye sikandin mig-ugpe te baley te ahalen din ne matig-Ihiptu. ³Nakita ni Putipar ne migdumaan te Magbebaye ne Manama si Husi wey migbulihan sikandin te langun ne miggimu rin. ⁴Sikan naa ka ingkabennali rin si Husi. Impiyalan din si Husi diye te baley rin wey te langun ne karatuan din. ⁵Ligkat te seeye ne timpu, impanalanginan te Magbebaye ne Manama si Putipar tenged ki Husi. Impanalanginan te Magbebaye ne Manama ka langun ne ki Putipar, ka diye te baley rin wey ka diye te me kamet din. ⁶Impiyal ni Putipar ka langun ki Husi, wey tenged kandin, warad e lein ne igkasasew rin su ka keenen din naan de iya.

Ne mateles wey makeseg-keseg ne kanakan si Husi.⁷Te ware naluhey, naalihan e kandin ka asawa ni Putipar wey migkahi, “Egpewulirey ki.” ⁸Piru mig-apul si Husi ka migtabak, “Impiyalan a te ahalen ku te langun kayi te baley wey warad e igkabantali rin su kayi ad. ⁹Nekeg-iling ka katenged ney te seini ne baley, wey impiyal rin keddi ka langun angin e keykew su asawa ke ma nikandin. Purisu, kena a egpekeyimu te sika ne dereeti ne himu, wey kena a egkeupian ne egpakasale te Manama.” ¹⁰Minsan tagse aldew ne egginggaten te asawa ni Putipar si Husi eyew egpewulirey sikandan, piru warad iya sikandin migparuma-ruma.

¹¹Piru sabeka ne aldew, migseled si Husi diye te baley eyew eggimu diye, wey nakasalengan seeye te ware duma rin ne me suluhuanen. ¹²Ne dutu, miggen-genan te asawa ni Putipar ka kumbale ni Husi te migkahi, “Na, huliri a kuntee!” Te sikan de, migpallahuy e si Husi ne miglihawang te baley, piru nahaat ka kumbale din ne nahen-genan te malitan. ¹³Te nakita te malitan ka kumbale ne nahen-genan din su neengkeran ni Husi te migpallahuy ka miglihawang, ¹⁴in-umew rin e ka me lukes ne suluhuanen dan wey migkahi, “Pitew kew! Egpeyilawan ki te Hibruwanen ne in-uyan te asawa ku kayi te kanta. Migseled sikandin kayi te sinabeng ku eyew egleheng perem keddi, piru migpanguleyi a. ¹⁵Te nasahimanu rin ne migpanguleyi a, migpallahuy e sikandin wey neengkeran din e seini se kumbale din.”

¹⁶Ne intetahu te malitan ka kumbale ni Husi taman te nekeuli e ka asawa rin. ¹⁷Ne migkahiyan din e ka asawa rin ne si Putipar, “Sika se uripen ne Hibruwanen ne in-uyan nu kayi te kanta, migseled sikandin te sinabeng ku eyew eglehengen a perem, ¹⁸piru migpanguleyi a. Te sikan de, migpallahuy e sikandin ka miglihawang wey neengkeran din ka kumbale din kayi te keddi.”

¹⁹Te narineg te ahalen ni Husi ka guhuren te asawa rin, nangebel-ebel e se langet din. ²⁰Imparakep din si Husi wey impalemung diye te impamirisu te Hari te Ihiptu. ²¹^[xr]Piru tenged te indumaan wey impapitew te Magbebaye ne Manama ka geyinawa rin ne kene egkabalbalawan ki Husi, ingkabennali sikandin te talagtameng te prisuwan. ²²Sikan naa ka impiyal te talagtameng ki Husi ka katenged te egtanggu te langun ne naprisu wey te langun ne eggimuwen seled te prisuwan. ²³Warad nabantali ka talagtameng te prisuwan te impiyal rin ki Husi su indumaan ma sikandin te Magbebaye ne Manama, wey imbulihan sikandin te langun ne eggimuwen din.

Ka pegguhud ni Husi te kaluwasan te taheinep te daruwa ne pinirisu

40¹Te pile e ne leg-un ka miglihad, due talag-itis te binu wey talaggilutu te paan te Hari te Ihiptu ne nakasale diye te kandin. ²Ne nabelu sikandin te sika se daruwa ne upisyal, ³wey impaprisu rin sikandan diye te prisuwan te ahalen te me talagtameng ne diye degma prisuwa si Husi. ⁴Naluhey sikandan ka naprisu, wey si Husi ka impatanggu kandan te ahalen te talagtameng.

⁵Sabeka ne karusileman, nakataheinep diye te prisuwan ka talag-itis te binu wey ka talaggilutu te paan, wey tagse taheinep dan due kaluwasan. ⁶Pegleuy ni Husi kandan te maselem, nakita rin ne nalaggew sikandan. ⁷Sikan naa ka mig-insaan din sikandan, “Mania te mabehat-behat ka ulaula niyu kuntee?”

⁸Migtabak sikandan, “Due me taheinep ney, piru ware egpakanangen kanami te kaluwasan.”

Ne migtabak si Husi, “Ka Manama re ka egpakaluwas te me taheinep. Ne kun la, nangeni a te taheinep niyu.”

⁹Migpangguhud ka talag-itis te binu te taheinep din. Migkahi sikandin, “Diye te taheinep ku, due nakita ku ne sabeka ne pinamula ne paras diye te tangkaan ku. ¹⁰Due tatelu ne sugpang te seeye ne paras ne migpangabukad wey migpamehas, wey sahuhune ne neyinuhan seeye. ¹¹Inggen-genan ku kun ka ubab te Hari te Ihiptu. Sikan naa ka migpupu a te me behas wey ingkeles ku seini diye te ubab din. Nataman, imbehey ku ka ubab diye te Hari.”

¹²Ne migkahi si Husi, “Seini ka kaluwasan te taheinep nu: ka tatelu ne sugpang iyan igpasabut se tatelu ne aldew. ¹³Te ikatelu ne aldew, egpalekaan kad te Hari te Ihiptu wey egpasayluwen kad nikandin. Igpalibed ka nikandin diye te katungdanan nu dengan ne talag-itis te kandin ne binu. ¹⁴Piru kena a kalingawi nikeykew ke meupiye e ka peg-ugpe nu. Ikeyid-u a nikeykew wey kahii nu ka Hari te Ihiptu meyitenged keddi eyew egpalekaan ad e nikandin. ¹⁵Su impepehes e re uyana kayi puun diye te inged ney te me Hibruwanen, wey kene eleg ne egprisuwen a nikandan kayi su wara a nakasale.”

¹⁶Ne nakarineg ka talaggilutu te paan ne meupiya ka kaluwasan te taheinep te duma rin. Purisu, migkahiyan din si Husi, “Due degma taheinep ku. Diye te taheinep ku, duen kun tatelu ne nihu ne paan ne in-utuk ku. ¹⁷Ka kinaribabawan kun, due nakalkalasi ne me paan ne para te Hari te Ihiptu, piru ingkeen seeye te me manuk-manuk.” ¹⁸Migtabak si Husi, “Seini ka kaluwasan te taheinep nu: ka tatelu ne nihu iyan igpasabut se tatelu ne aldew. ¹⁹Te ikatelu ne aldew, egpatamperan ka te Hari te lieg nu wey egbitinen e ka lawa nu diye te kayu wey egkeenen te me manuk-manuk ka sapu nu.”

²⁰Te igkatelu e ne aldew, migpasahakeen ka Hari te Ihiptu para te me upisyal din su sika ka aldew te pegkeetew rin. Impalekaan din ka talag-itis te kandin ne binu wey ka talaggilutu te paan, wey impeuyan din sikandan diye te tangkaan din. ²¹Impalibed din ka talag-itis te binu te katungdanan din dengan, ²²piru migpeyimatayan din ka talaggilutu te paan sumale te innangen ni Husi kandan. ²³Piru nalingawan te talag-itis te binu si Husi.

Ka pegluwas ni Husi te taheinep te Hari te Ihiptu

41¹Te daruwe e ne leg-un ka miglihad, nakataheinep ka Hari te Ihiptu ne migsasindeg kun sikandin diye te ilis te Weyig ne Nilu. ²Duen kun pitu ne me baka ne mallambeg wey mateles se peglelawa ne miggakap puun te weyig wey migpanabtab e te me hilamunen diye te ilis. ³Ne duen e man-e pitu ne baka ne maggase wey me kurulen ne miggakap puun te weyig. Migdani-rani sikandan te me mallambeg ne baka diye te ilis te weyig. ⁴Nataman, impangeen dan e ka mallambeg wey mateles se peglelawa! Te sikan de, napukew e ka Hari te Ihiptu. ⁵Ware de naluhey, nakalipereng e man-e ka Hari te Ihiptu wey nakataheinep e man-e sikandin. Diye te taheinep din, nakita rin ka sabeka ne lawa te aheley ne migpamehas te pitu ne bahal ne meupiya se behas wey derakel. ⁶Sahuhune ne due man-e nakalepew ne pitu ne bahal te aheley diye te sikan ded ne lawa, piru mareet wey nangiles e ka behas tenged te meinit ne kalamag puun te igsile. ⁷Nataman, in-ameluk e te nangiles ka derakel! Te sikan de, napukew e ka Hari te Ihiptu wey natahaan din ne taheinep din bes de seeye. ⁸^[xr]Peg-enew te Hari te Ihiptu te maselem, nabantalan sikandin. Sikan naa ka impeumew rin ka langun ne egmahehane diye te Ihiptu wey ka langun ne matagseb ne etew. Ne impangguhuran din e sikandan te me taheinep din, piru ware sabeka kandan ne nakanangen te kaluwasan dutu.

⁹Nataman, migkahiyan e te talag-itis te binu ka Hari te Ihiptu, “Kuntee, nasuman-suman ku ka seyyup ku. ¹⁰Dengan, nabelu ka kanami te me suluhuanen nu, ne sikeddi wey ka pangulu te talaggilutu te paan, impaprisu key nikeykew diye te baley te ahalen te me talagtameng. ¹¹Sabeka ne karusileman, nakataheinep key se daruwa wey lein-lein ka kaluwasan te taheinep ney. ¹²Ne diye degma te prisuwan, due sabeka ne kanakan ne Hibruwanen ne uripen te ahalen te me talagtameng. Impangguhuran ney sikandin te me taheinep ney wey innangen din ka tagse kaluwasan te taheinep ney. ¹³Ne natuman iya ka langun sumale te innangen din kanami. Impalibed a nikeykew te katungdanan ku wey impabitin nu ka talaggilutu te paan.”

¹⁴Sikan naa ka impeumew e te Hari te Ihiptu si Husi, wey indagdahawan dan palihawanga sikandin te prisuwan. Migdagdahew si Husi migpanumpe wey miggimmimasad, ne miggendiyad te tangkaan te Hari te Ihiptu. ¹⁵Ne migkahiyan te Hari te Ihiptu si Husi, “Due taheinep ku piru ware nakanangen keddi te kaluwasan kayi. Nahuhuran a ne egpakaluwas ke kun te me taheinep.”

¹⁶Ne migtabak si Husi, “Kene ne sikeddi ka egpakaluwas, Mahal ne Hari. Ka Manama ka egnangen keykew te kaluwasan te taheinep nu.”

¹⁷Ne migkahi ka Hari te Ihiptu, “Nakataheinep a ne migsasindeg e kun diye te ilis te Weyig ne Nilu. ¹⁸Due pitu ne baka ne mallambeg wey mateles se peglelawa ne miggakap puun te weyig wey migpanabtab e te me hilamunen diye te ilis. ¹⁹Ne duen e man-e pitu ne baka ne maggase wey me kurulen ne miggakap puun te weyig. Ware e re due nakakita te iling dutu ne baka kayi te Ihiptu. ²⁰Ne impangeen e te maggase wey me kurulen ne baka ka mallambeg. ²¹Piru kene egkeilaan ne nakakeen e sikandan, su maggase man ded wey hendue te ware nakakeen. Seeye de iya ne napukew ad. ²²Nakataheinep ad man-e ne duen kun nakita ku ne sabeka ne lawa te aheley ne migpamehas te pitu ne bahal ne meupiya se behas wey derakel. ²³Sahuhune ne due man-e nakalepew ne pitu ne bahal te aheley diye te sikan ded ne lawa, piru mareet ka behas wey migpangiles tenged te meinit ne kalamag puun te igsile. ²⁴Nataman, in-ameluk e te nangiles ka derakel! Impangguhud kud e seini te egmahehane, piru ware minsan sabeka kandan ne nakanangen keddi te kaluwasan kayi.”

²⁵Ne migkahiyan ni Husi ka Hari te Ihiptu, “Nekeg-iling de ka kaluwasan te daruwa ne taheinep nu, Mahal ne Hari. Impakita keykew te Manama ka eggimuwen din keureme. ²⁶Nekeg-iling ne pitu ne leg-un ka igpasabut te pitu ne baka ne mallambeg wey ka pitu ne bahal te aheley ne meupiya. ²⁷Nekeg-iling ne pitu ne leg-un te bitil ka igpasabut te pitu ne baka ne maggase ne miglepew, wey ka pitu ne bahal te aheley ne mareet wey nangiles se behas tenged te meinit ne kalamag puun te igsile. ²⁸Sumale te ingkahi ku keykew, Mahal ne Hari, impakita te Manama keykew ka eggimuwen din keureme. ²⁹Egginguma ka pitu ne leg-un ne matubung amana ka intiru ne inged te Ihiptu. ³⁰Piru egpakasubal ka pitu ne leg-un ne bitil wey egkalingawan e te me etew ka miglihad ne katubung, tenged su egkabitil e ka intiru ne Ihiptu. ³¹Ne kenad egkasuman-suman ka me timpu ne matubung pad, tenged su egkasublaan e ka bitil ne egpakasubal. ³²Impataheinep ka te kararuwa, Mahal ne Hari, eyew egkatahaan nu ne intahahe e seini te Manama ne eggimuwen din, wey egkeyitabu iya seini te kene egkaluhey.

³³“Sikan naa, alam ka te etew ne malayat se suman-suman wey matagseb ne egpiyalan nu te intiru ne Ihiptu. ³⁴Alam ka te me upisyal kayi ne egpanguwa te igkalimma ne baad te langun ne eg-uma kayi seled te pitu ne leg-un ne egmatubung pad ka Ihiptu. ³⁵Ipalimud nu kandan ka egkakuwa ran ne baad te langun ne eg-uma seled te seeye ne me leg-un. Ne pinaahi te keykew ne katenged, ipatahu nu naa diye te me siyudad ka egkalimud dan wey patamengi nu kandan. ³⁶Igtahahe te langun ne etew ka sika ne egkakeen te egpakasubal ne pitu ne leg-un ne bitil kayi te Ihiptu, eyew kene egkapatey ka me etew te gutas.”

Ka pegpiyal ki Husi te inged ne Ihiptu

³⁷Ne nabennalan ka Hari te Ihiptu wey ka me upisyal din te inlalag ni Husi. ³⁸Ne migkahiyan sikandan te Hari te Ihiptu, “Kene ki egpakakita te duma ne etew iling ki Husi ne due Panisingan te Manama.” ³⁹Seeye naa, migkahiyan te Hari te Ihiptu si Husi, “Tenged su ka Manama ma ka migpanengneng keykew te langun ne innangen nu, ware etew ne malayat se suman-suman wey matagseb ne egpekeiling keykew. ⁴⁰^[xr]Egpiyalan ku sikeykew te palasyu ku, wey egtumanen te langun ne sakup ku ka me suhu nu. Labew e re keykew tenged su Hari a. ⁴¹Kuntee, egpiyalan ku sikeykew kayi te intiru ne inged te Ihiptu.” ⁴²^[xr]Ne inluung e te Hari te Ihiptu ka sising din ne igpirma wey insaluub din e te kemel ni Husi. Insaluuban din man-e si Husi te mateles ne kumbale wey balieg ne bulawan. ⁴³Impeunturan man-e te Hari te Ihiptu ki Husi ka igkarangeb ne karwahi rin, wey due eggun-a kandin ne egpangpanguleyi ka egkahi, “Panimbuel kew kandin!” Seeye naa, impiyalan e si Husi te intiru ne inged te Ihiptu. ⁴⁴Migkahiyan man-e te Hari te Ihiptu si Husi, “Sikeddi ka Hari. Ware etew kayi te intiru ne inged te Ihiptu ne egpekeyimu te minsan nekey ke kene ka egkabennalan.” ⁴⁵Migngaranan din e si Husi ki Sapinat-paniya.^[fn] Ne impaasawaan din si Husi ki Asinat ne anak ni Putipira ne talagpanubad diye te Un. Ne inlingut e ni Husi te egleuy ka intiru ne inged te Ihiptu isip impiyalan kayi.

⁴⁶Ne tatelu e ne pulu (30) ka idad ni Husi te migbunsud sikandin migpamakey te Hari te Ihiptu. Sikan naa, mig-awe si Husi diye te palasyu wey inlingut din te egleuy ka intiru ne inged te Ihiptu. ⁴⁷Nekey naan iya te seled te pitu ne leg-un, dakel amana ka mig-uma diye te me kamet. ⁴⁸Te seeye ne me leg-un, impepanlimud ni Husi ka baad te langun ne mig-uma diye te Ihiptu wey impatines e diye te me siyudad. Impatines din diye te tagse siyudad ka baad te mig-uma te me kamet ne nakalingut. ⁴⁹Nataman, dakel e amana ka nalimud ni Husi ne egkakeen wey ware din e seela ka nalimud din, su suble e ne dakel ne nekeiling e te lelanek diye te ilis te dahat.

⁵⁰Te ware pad migginguma ka bitil, nakaanak te daruwa ne lukes ensi Husi wey Asinat ne anak ni Putipira ne talagpanubad diye te Un. ⁵¹Migngaranan ni Husi ka panganey ki Manasis,^[fn] su migkahi sikandin, “Impalingawan e te Manama keddi ka langun ne keyirapan ku dengan wey ka alimengew ku te pamilya ku.” ⁵²Migngaranan din ka inggiba ki Ipraim,^[fn] su migkahi sikandin, “Impaanak a te Manama te seini ne inged ne neyirapan a dengan.”

⁵³Nataman, napenge e ka pitu ne leg-un ne matubung amana diye te Ihiptu, ⁵⁴^[xr]wey nakasubal e ka pitu ne leg-un ne bitil, sumale te innangen ni Husi. Te seeye ne timpu, due bitil diye te duma ne me inged. Piru diye te Ihiptu, dakel mule ka egkakeen. ⁵⁵^[xr]Nataman, nabitil e degma ka me matig-Ihiptu wey migbuyu sikandan te egkakeen diye te Hari te Ihiptu. Ne migkahi ka Hari, “Pangendiye kew ki Husi. Tumana niyu naa ka igkahi rin kaniyu.” ⁵⁶Ne neempet e nabitil ka intiru ne Ihiptu, wey impalukatan e ni Husi ka langun ne inlimuran te egkakeen wey impamelegye e ka egkakeen diye te me matig-Ihiptu. ⁵⁷Ka me etew te lein-lein ne me nasud, nangendiye te Ihiptu eyew egbeli te egkakeen diye te ki Husi, su nabitil ne masumpit ka minsan hendei ne inged.

Ka peggendiye te me suled ni Husi te Ihiptu

42¹Te seeye ne timpu, nakarineg si Hakub ne dakel ka egkakeen diye te Ihiptu. Sikan naa ka ingkahiyan din ka me anak din, “Mania te egmatengtengey kew re due? ²^[xr]Te due narineg ku ne dakel kun ka egkakeen diye te Ihiptu. Na, hendiye kew wey beli kew te egkakeen eyew kene ki egkapatey te gutas.” ³Sikan naa ka miggendiye te Ihiptu ka sapulu ne kakey ni Husi eyew egbeli te egkakeen. ⁴Piru ware iparuma ni Hakub ka hari ni Husi ne si Binhamin, su napanseb sikandin kema ke due egkeyitabu kandin.

⁵Ne miggendiyad ka me anak ni Hakub te Ihiptu ne nekegtemu te duma ne me etew ne miggendiye degma te Ihiptu eyew egbeli te egkakeen, su due bitil diye te Kanaan. ⁶Si Husi ka gubirnadur diye te Ihiptu wey sikandin ka migpepameligye te egkakeen diye te me etew ne migpuun te langun ne nasud. Sikan naa ka miggendiye ki Husi ka me kakey rin ne miglangkeb diye te tangkaan din. ⁷Te pegkakita ni Husi kandan, nekeile e sikandin ne me kakey rin sikandan. Piru miglilibat ubag sikandin ne ware nekeila kandan wey miglangit-langit mig-inse, “Hendei kew ne mahinged?”

Ne migtabak sikandan, “Matig-Kanaan key. Miggendini key su egbeli key te egkakeen.”

⁸Ne minsan nekeila si Husi kandan, piru ware sikandan nekeila kandin. ⁹^[xr]Ne nasuman-suman din e ka me taheinep din dengan meyitenged kandan wey migkahi sikandin, “Me tahasiliban kew! Miggendini kew ka eg-iipat ke hendei lenged ne mahuye ka nasud ney.”

¹⁰Migtabak sikandan, “Kene, ahalen! Iyan ney innendini ka egbeli te egkakeen. ¹¹Talaari key te amey. Kene key ne tahasiliban, ahalen, wey kene key ne me ubaten.”

¹²Migkahi si Husi, “Kene! Iyan niyu iya innendini ka eg-iipat ke hendei lenged ne mahuye ka nasud ney.”

¹³Migtabak sikandan, “Ahalen, sapulu key wey daruwa (12) ne talaari. Sabeka re ka amey ney ne matig-Kanaan. Diye ded te amey ney ka igkalitan wey migpatey e ka sabeka.”

¹⁴Piru migtabak si Husi, “Nakahi kud e ne me tahasiliban kew iya. ¹⁵Seini ka ig-eleg-eleg ku te inlalag niyu: mengeyibet te ngaran te Hari te Ihiptu, wey kew re egpekeuli ke egpekeendini ka igkalitan ne hari niyu. ¹⁶Due sabeka kaniyu ne egpaangayen te hari niyu. Ne sikaniyu se nasame, palunggehaat kew kayi te prisuwan taman te egkapamalehetan ku ne malehet ka inlalag niyu. Piru ke ware, malehet iya ne me tahasiliban kew.” ¹⁷Nataman, imprisu rin sikandan langun seled te tatelu ne aldew.

¹⁸Te igkatelu e ne aldew, migkahiyan ni Husi sikandan, “Egkaaldek a te Manama. Ke egtuman kew te iglalag ku kuntee, egkeuyag kew. ¹⁹Ke kene kew ne me ubaten, sabeka re kaniyu ka egpalunggaat kayi te prisuwan, wey ka duma egpekeuli diye te miggutasan ne pamilya niyu ne eg-uyan te nabeli niyu ne egkakeen. ²⁰Piru uyana niyu kayi te keddi ka igkalitan ne hari niyu eyew igpakapapitew niyu ne malehet ka inlalag niyu wey eyew kene ku egpeyimatayan sikaniyu.” Ne mig-uyun sikandan. ²¹Migpalalahey ka me kakey ni Husi ne miggenendue, “Neyitabu seini kanta su nakasale ki dengan te hari ta. Nakita ta ka keyirapan din te pegpeyid-u-hid-u rin kanta, piru ware ta pammineha. Purisu egkeyirapan kid kuntee.”

²²^[xr]Ne migkahi si Rubin, “Insaparan ku sikaniyu ne kene egdereetan ka bate, piru ware kew migpammineg keddi. Ne kuntee, egpabayaren kid te kamatayen din.” ²³Nakasabut si Husi te lalag dan, piru ware sikandan nakanengneng, su nekeglalag sikandan pinaahi te talaggalin. ²⁴Ne mig-awe si Husi diye te kandan wey migsinehew sikandin. Nataman, miglibed e sikandin wey miglalag man-e kandan. Ne ingkuwa rin si Simyun wey impabaku din diye te tangkaan dan.

Ka peg-uli te me kakey ni Husi diye te Kanaan

²⁵Ne impeyipenu ni Husi te egkakeen ka me saku dan wey impatahu din ded ka me seleppi ne imbayad dan diye te me saku dan wey impabewuwan din degma sikandan te egkakeen te peggipanew ran. Ne natuman ka langun ne insuhu ni Husi. ²⁶Ne indulanan dan e te egkakeen ka me asnu ran wey migligkat e sikandan. ²⁷Te nakaaran e sikandan te seeye ne karusileman, imbukalasan te sabeka kandan ka saku din su egsunggud te asnu rin. Te sikan de, nakita rin ka seleppi din diye te be-be te saku din. ²⁸Migkahiyan din ka me suled din, “In-uli bes ka seleppi ku kayi te saku ku!” Te sikan de, naaldek wey ingkelkel e sikandan. Migpalalahey sikandan, “Nekey buwa seini se inggimu te Manama kanta?”

²⁹Pegginguma ran diye te Kanaan, impangguhuran dan e ka amey ran ne si Hakub te langun ne neyitabu kandan. ³⁰Migkahi sikandan, “Ka gubirnadur diye te Ihiptu, nabelu ka miglalag kanami wey migbayungan key ne tahasiliban key kun. ³¹Piru migtabak key, ‘Kene key ne me ubaten wey kene key ne tahasiliban. ³²Sapulu key wey daruwa (12) ne talaari, wey sabeka re ka amey ney. Namatey e ka sabeka ne suled ney, wey diye ded kuntee te Kanaan ka igkalitan duma te amey ney.’ ³³Ne migtabak sikandin, ‘Eg-el-elehan ku sikaniyu ke malehet iya ne kene kew ne me ubaten: ihaat niyu ka sabeka kaniyu kayi te keddi wey uyana niyu ka egkakeen diye te eggutasan ne me pamilya niyu. ³⁴Piru uyana niyu kayi te keddi ka igkalitan ne hari niyu eyew egkanengnengan ku ne malehet ka inlalag niyu ne kene kew ne me tahasiliban. Ke egtumanen niyu seini, ig-uli ku kaniyu ka suled niyu wey egpakabebeli kew red kayi te Ihiptu.’ ”

³⁵Ne imbusbus dan ka me saku dan, wey diye ded te seled ka puntil te tagse sabeka kandan ne napenu te seleppi ne igbayad perem te egkakeen. Te nakita ran ka seleppi, naaldek sikandan langun. ³⁶Ne migkahiyan sikandan te amey ran ne si Hakub, “Migpalungku kew keddi tenged te me suled niyu ne naawe. Warad si Husi; warad e si Simyun; wey kuntee, si Binhamin e perem ka egkuen niyu. Keyyey! Neyitabu seini se langun kayi te keddi.” ³⁷Ne migkahiyan ni Rubin ka amey rin, “Egpeyimatayan ku keykew ka daruwa ne anak ku ne lukes ke kene ku egkaruma si Binhamin te eg-uli kayi te keykew. Ipiyal nu re sikandin keddi wey egdumeen ku red iya sikandin te eg-uli kayi te keykew.” ³⁸Piru migtabak si Hakub, “Kene ku igparuma kaniyu ka anak ku, su napatey e ka kakey rin wey sikandin naan de ka nasame. Ke due egkeyitabu kandin te peggipanew niyu, egpalaggawen ad man-e nikaniyu wey egkapatey ad su buyag ad e wey kena ad egpakaantus te masumpit ne peglungku.”

Ka peglibed te me kakey ni Husi diye te Ihiptu ne migduruma ki Binhamin

43¹Te seeye ne timpu, migmasumpit pad ka bitil diye te Kanaan, ²wey naamin e ka egkakeen ne naangey ran diye te Ihiptu. Ne migkahiyan ni Hakub ka me anak din, “Libed kew diye te Ihiptu wey bebeli kew naa ubag te deisek ne egkakeen ta.”

³Piru migtabak si Huda, “Impegpehetan key panpanayi te gubirnadur ne kene key egpakita kandin ke kene egpakaruma kanami ka hari ney. ⁴Ke igparuma nu kanami ka hari ney, eglibed key red ka egbebeli te egkakeen. ⁵Piru ke kene nu igparuma sikandin kanami, kene key eggendiye. Su migkahiyan key nikandin ne wey key re egpakita kandin ke egpakaruma kanami ka hari ney.”

⁶Ne migkahi si Hakub, “Mania iya mule te egpeyirapan e red iya nikaniyu pinaahi te pegkahi niyu kandin te duen pad hari niyu?”

⁷Ne migtabak sikandan, “Mig-inse-inse ma iya sikandin kanami meyitenged kanta. Mig-inse sikandin ke neuyag ke naan pad Ame. Mig-inse man-e sikandin ke duen naan pad hari ney. Ne intabak ney re degma ka me inse din. Hentew naa iya ka egsuman-suman ne igparuma rin bes kanami ka hari ney?”

⁸Ne migkahiyan ni Huda ka amey rin, “Iparuma nu keddi si Tatu su egtaggel key e eyew kene ki red egkaamin egpatey te gutas. ⁹Sikeddi ka egpanabak keykew ke egkamenu sikandin. Sikeddi senditi nu te ware egtamanan ke kene ku egkeuyan sikandin te eg-uli kayi te keykew. ¹⁰Su ke ware key perem natalehen, kararuwa key buwad perem nakalibed diye.”

¹¹Ne migkahi si Hakub, “Ke sikan de ka egkaayunan, seini himuwa niyu: kuwa kew te me subla ne meupiya ne egkakeen te seini ne inged wey ipanahu niyu diye te me saku eyew igdasag niyu te seeye se etew. Seini uyana niyu: me peemut, me peemis, deisek ne teneb, wey behas te me kayu ne pistasiyu wey almindras. ¹²Kararuwaa niyu ka kentiddad te seleppi ne eg-uyanen niyu. Keilangan ne eg-uyanen niyu red te eggendiye ka seleppi ne inlibed itahu diye te me saku niyu, su kema ke naseyyup de sikandan ka egtahu. ¹³Dumaa niyud e ka hari niyu wey dagdahew kew libed diye te seeye ne etew. ¹⁴Igkeyid-u kew perem te Manama ne Amana ne Maresen ke diye kew e te tangkaan te seeye se etew eyew egpalekaan din si Simyun wey egpeulien din ded degma si Binhamin. Piru ke egkaawaan ad iya te me anak ku, balahad e su nekey naan pad iya ka egkeyimu ku.”

¹⁵Sikan naa ka migpanguyan e sikandan te igdasag dan wey indaruwa ran ne lupi ka kentiddad te seleppi dan, wey miggendiyad sikandan te Ihiptu duma ki Binhamin. Te nekeuma ran e diye, migpakigkita ran e ki Husi. ¹⁶Te nakita ni Husi ne nakaruma red kandan si Binhamin, migkahiyan din ka suluhuanen ne impiyalan din te langun diye te baley rin, “Uyana nu sika ne me etew diye te baley ku. Lape ka te ayam wey hilutua nu su igpalagpu ku sikandan keddi te egpaniudtu.” ¹⁷Ne intuman te suluhuanen ka innangen ni Husi wey in-uyan din ka taltalaari diye te baley ni Husi.

¹⁸Naaldek ka taltalaari te in-uyan sikandan diye te baley ni Husi. Migpalalahey sikandan, “In-uyan ki kayi tenged te seleppi ne in-uli diye te me saku ta dengan. Egbayungan ki nikandin ne impanakew ta seeye wey egdakepen kid nikandin. Eg-uripenen kid nikandin wey eg-ahawen e ka me asnu ta.” ¹⁹Te pegginguma ran diye te gumawan te baley ni Husi, migkahiyan dan ka suluhuanen ne impiyalan ni Husi te langun diye te baley rin, ²⁰“Ahalen, nekeendini key e dengan eyew egbeli te egkakeen. ²¹Diye te in-aranan ney te peg-uli ney e, imbukalasan ney ka me saku ney. Mania mule te nakaampew man ded te me saku ney ka seleppi ne imbayad ney perem te egkakeen. Ware nasalini minsan deisek. Sikan naa ka in-uyan ney red man-e kayi. ²²Ware key nakataha ke hentew ka migtahu te seleppi ney diye te me saku ney. Ne mig-uyan key e man-e te seleppi ne igbeli ney te egkakeen.” ²³Ne migtabak ka suluhuanen, “Kene kew kapanseb wey kene kew kaaldek. Ka Manama niyu buwa ne Manama degma te amey niyu ka migtahu te seeye ne seleppi diye te me saku niyu. Nakuwa kud en iya ka imbayad niyu dengan.” Nataman in-uyan din e si Simyun diye te kandan.

²⁴Ne impaseled e te suluhuanen ka taltalaari diye te baley ni Husi. Imbehayan din sikandan te weyig eyew egpakapanlu-lu te paa ran wey insungguran din degma ka me asnu ran. ²⁵Ne in-ayun-ayun dan e ka me dasag dan ki Husi ke eg-uli te meudtu, su narineg dan ne eglagpu dan kandin te egpaniudtu diye. ²⁶Te peg-uli e ni Husi, impaseled dan e diye te baley ka igdasag dan wey imbehey ran e kandin, wey nangunduk sikandan diye te tangkaan din. ²⁷Mig-inse si Husi kandan meyitenged te peg-ugpe dan. Ne mig-inse e man-e sikandin, “Menua ka amey niyu, ka buyag ne innangen niyu keddi? Ware pad sikandin migpatey?”

²⁸Ne migtabak sikandan, “Manekal pad ka amey ney ne suluhuanen nu, wey meupiya red ka peglelawa rin.” Ne miglangkeb e man-e sikandan diye te tangkaan din ka egtahud kandin.

²⁹Te pegkakita ni Husi te hari rin ne si Binhamin, mig-inse sikandin, “Seini ka hari niyu ne innangen niyu keddi?” Ne migkahiyan din si Binhamin, “Tatu, egpanalanginan ka te Manama.” ³⁰Ne migdagdahew mig-awe si Husi su egpakasinehew e sikandin tenged te amana ne alimengew rin te hari rin. Migseled sikandin diye te sinabeng din wey diyad e migsinehew. ³¹Nataman, migpandep-ug e sikandin ne henduen pad ne miglihawang. Ne migtigkel naan de sikandin ka migsuhu te me suluhuanen din, “Ipangenat niyud e ka egkakeen.” ³²Innenatan si Husi diye te sabeka ne lamisa wey diye degma te lein ne lamisa ka taltalaari. Due degma me matig-Ihiptu ne migsuwey ka migkeen, su kene ne meupiya ne batasan diye te kandan ka eglemung egkeen te me Hibruwanen. ³³Ne diye te egkatangkaan ni Husi ka lamisa te taltalaari, wey immegsinsinundul sikandan papinnuuwa ligkat te panganey peendiye te igkalitan. Sikan naa ka migmasilsil-apey ka taltalaari ne neinu-inu. ³⁴Innenatan sikandan te keenen ligkat te lamisa ni Husi piru ka innenat ki Binhamin, egkalalimmeen mule ka karakel du te innenat diye te me kakey rin. Ne miglagpu sikandan ki Husi te migkeen wey mig-inum te ware pegkehe.

Ka ubab ne natarin

44¹Ne insuhu ni Husi ka suluhuanen din ne impiyalan din diye te baley, “Hipenua nu te egkakeen ka me saku te sika ne me etew taman te egkeelehan dan te eg-uyan, wey iampew nu red te me saku dan ka seleppi ne imbayad dan. ²Itahu nu degma ka ubab ku ne mahal diye te saku te igkalitan duma te seleppi ne imbayad din.” Ne intuman din ka innangen ni Husi. ³Te maselem-selem pad, impaligkat e ka taltalaari duma te me asnu ran. ⁴Te ware pad nakariyu-diyu sikandan te siyudad, impalupug e ni Husi te suluhuanen din ka taltalaari te migkahi, “Lupuha nu sikandan wey kahii nu te mania te mareet ka igsuli dan te keupiya ku kandan? ⁵Mania te intakew ran ka mahal ne ubab ne eg-in-inuman ku wey eggamiten ku te pegpanagne? Mareet seini se inggimu ran!”

⁶Sikan naa, te neumaan e te suluhuanen ka taltalaari, ingkahiyan din e sikandan te inlalag ni Husi. ⁷Ne migtabak sikandan, “Ahalen, mania te nakakahi ka te iling due? Kene key egpekeyimu due! ⁸Nakanengneng ka ne inlibed ney keykew ka seleppi ne nakita ney ne nakaampew te me saku ney puun te Kanaan. Ne kuntee egpepanakawen key e nasi nikeykew te seleppi wey ke bulawan naa diye te baley te ahalen nu? ⁹Na, ke hentew kanami ka egkakitaan nu te ubab din, himatayi nu sikandin wey uripena key e degma.”

¹⁰Ne migtabak sikandin, “Uya, egkabennalan a due. Piru ka migtakew re ka egkeyimu ne uripen, ne egpekeyipanew red ka duma kaniyu.” ¹¹Sikan naa ka indagdahew ran e ipalegsad ka me saku dan wey impambukelasan dan e. ¹²Impaneilang ay-ayari te suluhuanen ni Husi ka me saku dan ligkat te panganey ne anak taman te igkalitan, ne diye din kitaa ka ubab te saku ni Binhamin. ¹³Te sikan de, nanggisi te taltalaari ka kumbale dan su nalaggew ran amana. Indulan dan e man-e ka me saku dan diye te me asnu ran wey nanlibed diye te siyudad.

¹⁴Te peggingume e enni Huda diye te baley ni Husi, diye pad iya sikandin. Ne miglangkeb sikandan diye te tangkaan din. ¹⁵Migkahiyan sikandan ni Husi, “Mania te neyimu niyu seini? Ware kew bes nakanengneng ne egpakataha a te minsan nekey tenged te pegpanagne ku?”

¹⁶Ne migkahi si Huda, “Ahalen, nekey naan pad iya se iglalag ney keykew? Nekey naan pad iya se igpakapangatarengan ney keykew ne ware key nakasale? Ka Manama en iya ka migpanengneng te nakasale key iya. Ne kuntee, uripena key e langun nikeykew duma te seeye se nakitaan te ubab.”

¹⁷Piru migtabak si Husi, “Kena a egpekeyimu te iling due! Sikandin de se migtakew te ubab ku ka eg-uripenen ku. Piru sikaniyu se duma, egpekeuli kew diye te amey niyu ne ware igkabantali.”

Ka pegpeyimmimenew ni Huda ki Husi

¹⁸Ne migdani-rani si Huda diye te ki Husi wey migkahi, “Ahalen, palalahe e pa ubag nikeykew se suluhuanen nu. Ne kene ke re ubag kabelu keddi, minsan nekeiling ka te Hari te Ihiptu. ¹⁹Ahalen, in-insaan key nikeykew ke duen pad amey ney wey ke duen pad hari ney. ²⁰Ne migtabak key, ‘Uya, duen pad amey ney ne egkabuyag e, wey duen pad hari ney ne neetew te egkabuyag e ka amey ney. Napatey e ka kakey rin wey sikandin naan de ka nasame ne anak te iney rin, wey inggeyinawaan amana sikandin te amey ney.’ ²¹Ne migkahiyan key nikeykew, ‘Uyana niyu sikandin kayi eyew egpakakita a kandin.’ ²²Piru migtabak key, ‘Ahalen, kene egpakasuwey sikandin te amey ney, su ke egpakasuwey sikandin, egkapatey ka amey ney.’ ²³Piru ahalen, migkahi ka man-e, ‘Wey kew re pakita keddiey ke egpakaruma kaniyu ka igkalitan ne hari niyu.’

²⁴“Te peg-uli ney diye te amey ney, ingkahiyan ney e sikandin te impanaha-taha nu kanami. ²⁵Ne insuhu key nikandin, ‘Libed kew red diye wey bebeli kew te deisek ubag ne egkakeen ta.’ ²⁶Ne intabak ney sikandin, ‘Kene key egpakalibed ke kene egpakaruma kanami ka igkalitan ne hari ney. Su wey key re egpakita te gubirnadur ke egpakaruma sikandin kanami.’ ²⁷Ne migkahiyan key e man-e te amey ney, ‘Nakanengneng kew e ne nakaanak de te daruwa ne lukes ka asawa ku ne si Rakil. ²⁸Miggipanew ka sabeka piru warad e nekeuli. Malehet ne indeesan sikandin te mahintalunan wey ware kud iya nakita sikandin. ²⁹Ke eg-uyanen niyu ka hari rin ne due egkeyitabu kandin, egkapatey ad iya te peglungku su egkabuyag ad e.’

^30-31“Purisu ahalen, kena a egpekeuli diye te amey ney ke kene egpakaruma ka hari ney kanami. Su nakaruma kandin ka geyinawa te amey ney. Ke egkakita te amey ney ne ware sikandin nakaruma kanami, egkapatey iya sikandin te peglungku su buyag e sikandin. ³²Ahalen, sikeddi ka egpanabak te amey ney ke egkamenu sikandin. Migkahiyan ku sikandin, ‘Emun kene ku egkaruma ka hari ney te eg-uli kayi te keykew, sikeddi senditi nu te ware egtamanan.’ ³³Purisu ahalen, sikeddiey e uripena nu liwan kandin. Peulia nud ubag sikandin duma te me kakey rin. ³⁴Su kena a egpekeuli diye te amey ney ke kene sikandin egpakaruma keddi. Kene ku egkaantus ka mareet ne egkeula-ula te amey ney.”

Ka pegpeila ni Husi te me suled din

45¹^[xr]Kenad egkatigkel ni Husi ka eggeramen din diye te tangkaan te me suluhuanen din, sikan naa ka impaawe din sikandan. Te sikandan naan de se taltalaari ka nahaat, migpeile e si Husi te me suled din ke hentew sikandin. ²Ne migpanaman migsinehew si Husi wey nakarineg ka me matig-Ihiptu wey nahuhuran e degma ka diye te palasyu te Hari te Ihiptu. ³Migkahiyan ni Husi ka me suled din, “Sikeddi si Husi! Menua, manekal pad ka amey ta?” Piru natanengan de iya sikandan tenged te liyas dan kandin. ⁴Sikan naa ka migkahiyan e man-e ni Husi sikandan, “Ne dani-rani kew pa ubag keddiey.” Ne migparani sikandan, wey migkahi si Husi, “Sikeddiey si Husi, ka suled niyu ne imbelegye niyu wey neuyan e kayi te Ihiptu. ⁵Ne kene niyu ikalaggew wey kene niyu senditi ka pegbelegye niyu keddi kayi. Su ka Manama ka migpeendini keddi hun-a kaniyu eyew egkapangabangan ka me etew. ⁶Su ikarangeb pad seini ne leg-un te gutas. Duen pad lalimma ne leg-un ne ware egpakadaru wey ware eg-umeen. ⁷Impewun-a a te Manama kaniyu kayi eyew egkapangabangan kew duma te me anak niyu, wey eyew egkeyimu kew ne dakel ne nasud. ⁸Purisu, kene ne sikaniyu ka migpeendini keddi, ke kene, ka Manama. Inggimu a nikandin ne talagtambag te Hari te Ihiptu wey impiyalan a nikandin te langun diye te baley rin wey te pegmandu te intiru ne inged te Ihiptu.

⁹^[xr]“Na, apas kew uli diye te amey ta wey pangguhuri niyu sikandin te seini ka innangen te anak din ne si Husi, ‘Inggimu a te Manama ne talagmandu te intiru ne inged te Ihiptu. Hendini kew te keddi te mahaan. ¹⁰Egpekeugpe kew kayi te inged te Gusin ne marani re keddi, sikeykew wey ka me anak nu, me apu nu, me karniru nu, me kambing, me baka, wey ka langun ne keykew. ¹¹Egtangguwen ku sikeykew diye te Gusin, su duen pad lalimma ne leg-un ne gutas. Su egkeyirapan kew ke kene kew eggendini, sikeykew wey ka me anak nu wey ka langun ne keykew.’ ” ¹²Ne migkahi man-e si Husi, “Kuntee, nekeila kew e, minsan ka hari ku ne si Binhamin, te sikeddi seini se migpakiglalag kaniyu iyan iya si Husi. ¹³Pangguhuri niyu ka amey ta te kabantug ku kayi te Ihiptu wey te langun ne nakita niyu. Ne uyana niyu ka amey ta kayi te mahaan.”

¹⁴Ne migkepkepan din e ka hari rin ne si Binhamin te migsinehew. Ne migsinehew degma si Binhamin. ¹⁵Te egkalihet pad ne egsinehew si Husi, in-atul rin te egpangarek ka me kakey rin. Ne henduen pad ne nakalalag sikandan kandin.

¹⁶Te nakarineg e ka diye te palasyu te Hari te Ihiptu te nekeume e ka me suled ni Husi, nahale amana ka Hari wey ka me upisyal din. ¹⁷Nataman, migkahiyan te Hari te Ihiptu si Husi, “Parulani nu te me suled nu ka me asnu ran wey peulia nud e sikandan diye te Kanaan. ¹⁸Ipaangey nu te me suled nu ka amey niyu wey ka me pamilya ran wey ipalibed nu sikandan kayi. Su igbehey ku kandan ka subla ne meupiya ne tane kayi te Ihiptu wey egpakakeen sikandan te meupiya ne ig-uma kayi. ¹⁹Kahii nu sikandan te egpeuyanen te me kerumata puun kayi te Ihiptu eyew due egpeunturan te me asawa ran, me anak dan, duma te amey niyu ne egpeendiniyen. ²⁰Kahii nu sikandan ne kene egkatiglingey te me karatuan dan ne egkahaat diye, su kandan e ka langun ne subla ne meupiya kayi te Ihiptu.”

²¹Intuman te me anak ni Hakub ka innangen kandan. Imbehayan sikandan ni Husi te me kerumata sumale te insuhu te Hari te Ihiptu, wey imbehayan din pad man-e te bewu te eggipanew. ²²In-atul rin pad man-e sikandan pamehayi te me manggad ne egkeilisan dan. Piru si Binhamin ka imbehayan te lalimma ne manggad ne egkeilisan din wey tatelu ne gatus (300) ne pelata ne mahal. ²³Ne impeuyanan din ka amey rin te sapulu ne asnu ne indulanan te subla pad ne meupiya ne mig-uma diye te Ihiptu wey sapulu pad man-e ne asnu ne indulanan te trigu, paan, wey duma pad ne egkakeen ne igpabewu te amey rin te peggipanew rin. ²⁴Ne impaligkat e ni Husi ka me suled din ne impanagtahaan, “Kene kew pasenditey ke diye kew e te dalan.”

²⁵Sikan naa ka migligkat e sikandan puun te Ihiptu wey miglibed e diye te amey ran ne si Hakub diye te Kanaan. ²⁶Te pegginguma ran, migkahiyan dan e sikandin, “Ware bes ded migpatey si Husi! Ne migmandue kuntee sikandin te intiru ne inged te Ihiptu!” Natanengan si Hakub wey ware nakapalintutuu te ingguhud dan.

²⁷Piru te napangguhuran dan e sikandin te langun ne innangen ni Husi, wey te nakita rin e ka me kerumata ne impeuyan ni Husi eyew egpeunturan kandin te eggendiye te Ihiptu, henduen pad ne naalipaspasan sikandin ka natanengan. ²⁸Ne migkahi sikandin, “Eleg e! Ware bes ded iya migpatey ka anak ku ne si Husi! Eggendiya a kandin eyew egkakita ku pad sikandin te kene e pad egpatey.”

Ka peggendiye enni Hakub te Ihiptu

46¹Sikan naa ka miggipanew e ensi Hakub wey impanguyan dan ka langun ne kasangkapan dan. Te nekeume e sikandan diye te Birsiba, migpanubad sikandin te Manama te amey rin ne si Isaak. ²Te seeye ne karusileman, migpakiglalag ka Magbebaye ne Manama ki Hakub pinaahi te taheinep. Migkahi sikandin, “Hakub, Hakub!”

Ne migtabak sikandin, “Seini e red.”³Ne migkahi man-e ka Manama, “Sikeddi ka Manama, ka Manama te amey nu. Kene ka kaaldek ne eggendiye te Ihiptu, su eggimuwen ku ne dakel ne nasud ka me kabuhalan nu diye. ⁴Egdumaan ku sikeykew diye te Ihiptu, wey igpalibed ku red kayi te Kanaan ka me kabuhalan nu. Te pegpatey nu, diye te lenged nu si Husi.”

⁵Sikan naa ka miglihad e si Hakub diye te Birsiba. Impeuntud e te me anak din si Hakub, ka me anak dan ne deisek pad, wey ka me asawa ran diye te me kerumata ne impeuyan te Hari te Ihiptu kandan. ⁶^[xr]Impanguyan dan man-e ka ayam dan wey ka langun ne karatuan ne nakuwa ran diye te Kanaan. Miggendiye si Hakub te Ihiptu ne impanduma rin ka langun ne kabuhalan din; ⁷ka me anak din wey me apu din, lukes wey malitan.

⁸Seini ka listaan te me ngaran te me kabuhalan ni Hakub ne migduma kandin diye te Ihiptu: si Rubin ka panganey ne anak ni Hakub. ⁹Ka me lukes ne anak ni Rubin ne ensi Hanuk, si Pallu, si Hisrun, wey si Karmi. ¹⁰Si Simyun wey ka me anak din ne lukes ne ensi Himuwil, si Hamin, si Uhad, si Hakin, si Suhar, wey si Saul. Si Saul ka anak din te malitan ne matig-Kanaan. ¹¹Si Libi wey ka me anak din ne lukes ne ensi Girsun, si Kuhat, wey si Mirari. ¹²Si Huda wey ka me anak din ne lukes ne ensi Sila, si Piris, wey si Sira. (Duen pad daruwa ne lukes ne anak ni Huda ne ensi Ir wey si Unan, piru migpatey e sikandan diye te Kanaan.) Ka me lukes ne anak ni Piris ne ensi Hisrun wey si Hamul. ¹³Si Isakar wey ka me anak din ne lukes ne ensi Tula, si Puwa, si Hasub, wey si Simrun. ¹⁴Si Sabulun wey ka me anak din ne lukes ne ensi Sirid, si Ilun, wey si Haliil. ¹⁵Sikandan ka me lukes ne anak ni Hakub ki Liya duma ki Dina ne anak din ne malitan ne miglesut te diye pad sikandan mig-ugpe te Padan-aram. Miggingume e te tatelu ne pulu wey tatelu (33) ka kabuhalan din ki Liya.

¹⁶Si Gad wey ka me anak din ne lukes ne ensi Sipiun, si Hagi, si Suni, si Isbun, si Iri, si Arudi, wey si Arili. ¹⁷Si Asir wey ka me anak din ne lukes ne ensi Imna, si Isba, si Isbi, si Biryas, wey ka atebey ran ne si Sira. Ka me anak ni Biryas ne ensi Ibir wey si Malkiil. ¹⁸Sikandan se sapulu wey hen-em (16) ka me kabuhalan ni Hakub ki Silpa, ka uripen ne imbehey ni Laban diye te anak din ne si Liya.

¹⁹Ensi Husi wey si Binhamin, ka me anak ni Hakub ki Rakil. ²⁰^[xr]Ka me anak ni Husi ki Asinat iyan ensi Manasis wey si Ipraim ne diye neetew te Ihiptu. Si Asinat, anak ni Putipira ne talagpanubad diye te Un. ²¹Ka me lukes ne anak ni Binhamin iyan ensi Bila, si Bikir, si Asbil, si Gira, si Naaman, si Ihi, si Rus, si Mupim, si Hupim, wey si Arid. ²²Sikandan se sapulu wey hep-at (14) ka me kabuhalan ni Hakub ki Rakil.

²³Si Dan wey ka anak din ne lukes ne si Husim. ²⁴Si Naptali wey ka me anak din ne lukes ne ensi Hasiil, si Guni, si Hisir, wey si Silim. ²⁵Sikandan se pitu ka me kabuhalan ni Hakub ki Bilha, ka uripen ne imbehey ni Laban diye te anak din ne si Rakil.

²⁶Migginguma te hen-em ne pulu wey hen-em (66) ka me kabuhalan ni Hakub ne miggendiye te Ihiptu, angin e te me ambey rin. ²⁷^[xr]Tenged te duen e daruwa ne anak ni Husi ne miglesut diye te Ihiptu, miggingume e te pitu ne pulu (70) ka me kabuhalan ni Hakub ne diye te Ihiptu.

Ka pegginguma enni Hakub diye te Ihiptu

²⁸Ne impewun-e e ni Hakub si Huda diye ki Husi eyew egpatemu sikandan kandin diye te Gusin. Te nekeume e ensi Hakub diye te Gusin, ²⁹impataggel e ni Husi ka unturanan din wey miggendiyad sikandin te Gusin eyew egtemu te amey rin diye. Te nekeume e sikandin, migkepkepan din e ka amey rin wey migsinehew sikandin ne mananey mig-engked. ³⁰Ne migkahiyan ni Hakub si Husi, “Egkaayun e ne egpatey ad, su nakita kud e ka ulaula nu wey nakataha ad ne ware ke bes ded migpatey.”

³¹Ne migkahiyan ni Husi ka me suled din wey ka me pamilya ran, “Eggendiya a te Hari te Ihiptu wey egkahiyan ku sikandin te nekeuma kew e puun te Kanaan. ³²Egkahiyan ku degma sikandin te talagtameng kew te me ayam, wey impanguyan niyu kayi ka ayam niyu wey ka langun ne kaniyu. ³³Ne emun ke igpeumew kew te Hari te Ihiptu wey eg-insaan ke nekey ka himu niyu, ³⁴tabaka niyu sikandin te talagtameng kew te me ayam puun pad dengan, iling te me apu niyu. Ne puun due, egpeugpeen kew te Hari te Ihiptu kayi te Gusin, su kene ne meupiya te me matig-Ihiptu ne eglemung te talagtameng te me ayam.”

47¹Sikan naa ka miggendiyad e si Husi te Hari te Ihiptu wey migkahi, “Nekeume e ka amey ku wey ka me suled ku ne migpuun diye te Kanaan ne impanguyan dan ka me karniru wey me baka ran wey ka langun ne kandan. Ne kuntee, diyad e sikandan te Gusin.” ²Ne lalimma ka suled ni Husi ne induma rin wey impeila-ila rin te Hari te Ihiptu. ³Ne mig-insaan sikandan te Hari te Ihiptu, “Nekey-a ka himu niyu?”

Ne migtabak sikandan, “Ahalen, talagtanggu key te me ayam, iling te me apu ney.⁴Miggendini key eyew kayid eg-ugpe su warad egkapanabtaban te me ayam ney diye te Kanaan su masumpit amana ka bitil. Ahalen, eghangyuen ney sikeykew ne diye key peugpaa te Gusin.” ⁵Ne migkahiyan te Hari te Ihiptu si Husi, “Tenged te kayid e te keykew ka amey nu wey ka me suled nu, ⁶egpekeugpe sikandan te minsan hendei ne igkeupii nu. Diye nu iya peugpaa sikandan te Gusin, su seeye ka subla ne meupiya ne tane kayi te Ihiptu. Ke due nanengnengan nu due te kandan ne amana egkateu ne egtanggu, iyan nu patangguwa te me ayam ku.”

⁷Ne nataman, indume e ni Husi ka amey rin ne si Hakub wey impeila rin te Hari te Ihiptu, wey in-ampuan ni Hakub ka Hari eyew egpanalanginan sikandin te Manama. ⁸Ne mig-insaan te Hari te Ihiptu si Hakub, “Pile e ka idad nu?”

⁹Ne migtabak si Hakub, “130 e ka idad ku. Malepet de wey mahirap ka peg-ugpe ku. Ne kene seini egpakalepeng te idad te amey ku wey te me apu ku dengan.” ¹⁰Ne impanalanginan e man-e ni Hakub ka Hari te Ihiptu wey miggipanew e sikandin. ¹¹Sikan naa ka impeugpe e ni Husi ka amey rin wey ka me suled din diye te Ihiptu. Imbehayan din sikandan te subla ne meupiya ne tane ne diye te marani te siyudad ne egngaranan te Ramasis, sumale te insuhu te Hari te Ihiptu. ¹²Imbegbehayan ni Husi te pegkeen ka intiru ne pamilya te amey rin, wey ka me suled din, sumale te kasuluhan te me anak dan.

Ka pegmandu ni Husi te timpu te bitil

¹³Ne tenged te masumpit amana ka bitil, warad egkakeen te me etew ne mig-ugpe diye te inged te Ihiptu wey Kanaan wey migmagguye e ka me etew. ¹⁴Sikan naa ka nangendiye ki Husi ka me matig-Kanaan wey me matig-Ihiptu eyew egpameli te egkakeen. Impanlimud ni Husi ka langun ne seleppi ne imbayad dan wey in-uyan din diye te palasyu te Hari te Ihiptu. ¹⁵Ne nataman, naaminan e te seleppi ka me etew diye te Ihiptu wey Kanaan. Ne nangendiyad e man-e ki Husi ka langun ne me matig-Ihiptu ne migkahi, “Warad seleppi ney. Ne behayi key ubag te egkakeen wey kene key papataya nikeykew te gutas.”

¹⁶Ne migtabak si Husi, “Tenged te warad e seleppi niyu, ibehey niyu keddi ka me ayam niyu su egsaliyuwan ku te egkakeen.” ¹⁷Sikan naa ka impanguyan dan ka me ayam dan diye te ki Husi, wey insaliyuwan din te egkakeen ka me kudde, me karniru, me kambing, me baka, wey ka me asnu ran. Te seeye ne leg-un, impanaliyuwan ni Husi te egkakeen ka langun ne ayam dan.

¹⁸Te seup e ne leg-un, nangendiyad e man-e sikandan ki Husi wey migkahi, “Ahalen, kene ney iggeles keykew ne naaminan key en iya te seleppi wey duen e te keykew ka langun ne ayam ney. Warad nasame ne igpakabehey ney keykew angin e te lawa ney wey te tane ney. ¹⁹Kene key ubag papataya nikeykew! Saliyuwi nud e ka lawa ney wey ka tane ney te egkakeen. Egpeuripen key e te Hari te Ihiptu wey kandin e ka tane ney. Behayi key degma te beni eyew egkeuyag key red wey kene egbenesan ka me kamet ney.”

²⁰Sikan naa ka impamelegye e te me matig-Ihiptu ka langun ne tane dan tenged te masumpit ne bitil. Ne impameli e seeye ni Husi para te Hari te Ihiptu ne iyan e kamuney te katantanaan te Ihiptu, ²¹wey impeuripen e kandin ka langun ne matig-Ihiptu. ²²Ka tane naan de te me talagpanubad ka ware nakuwa ni Husi. Kene ne keilangan ne igbelegye dan ka tane dan su imbegbehayan de sikandan te Hari te Ihiptu te seleppi. ²³Ne migkahiyan ni Husi ka me etew, “Kuntee ne aldew, nabeli kud e sikaniyu wey ka tane niyu para te Hari te Ihiptu. Seini red ka beni ne igpamula niyu te me kamet niyu. ²⁴Ke eg-umeen kew e, ibehey niyu te Hari te Ihiptu ka igkalimma ne baad. Kaniyud e ka egkasame eyew egbenien wey egkeenen niyu te taltalaanak.”

²⁵Ne migkahi sikandan, “Ahalen, impangabangan key nikeykew! Ke egkeupian ka, egpeuripen key e te Hari te Ihiptu.” ²⁶Sikan naa ka miggimu si Husi te balaud diye te Ihiptu ne ka igkalimma ne baad te eg-uma igbehey te Hari te Ihiptu. Minsan kuntee, duen pad ka sika ne balaud. Ka tane naan de te me talagpanubad ka ware nakuwa te Hari te Ihiptu.

Ka pegpanaha-taha ni Hakub

²⁷Ne diye mig-ugpe ka me anak ni Israil ^[fn] te Gusin, wey migmeyaman sikandan diye wey nabuhal amana. ²⁸Diye mig-ugpe si Hakub te Ihiptu seled te sapulu wey pitu (17) ne leg-un taman te migpatey e sikandin ne migginguma te 147 ka idad din. ²⁹^[xr]Te mahaan e egkapatey sikandin, impeumew rin ka anak din ne si Husi wey ingkahiyan, “Ke inggeyinawaan e red nikeykew, ipataliware nu ka belad nu te daruwa ne bubun ku wey saad ka keddi ne eg-ay-ayaran a nikeykew wey kene eg-ang-anggaan. Kena a ilebeng nikeykew kayi te Ihiptu. ³⁰Su igkeupii ku ne diya a igsabal te insabalan te amey ku wey te apu ku. Ke egpatey ad, uyana a nikeykew puun kayi te Ihiptu wey diya a isabal te insabalan kandan.”

Ne migtabak si Husi, “Egtumanen ku ka ingkahi nu.”

³¹Ne migkahi e man-e si Hakub, “Pahunlibet ka keddi ne egtumanen nu iya seini.” Sikan naa ka migpahunlibet si Husi. Ne miglangkeb si Hakub diye te hibatanan din eyew egpasalamat te Manama.

Ka pegpanalangin ni Hakub engki Ipraim wey Manasis

48¹Te ware naluhey, nahuhuran si Husi ne migderalu ka amey rin. Sikan naa ka inleuy rin si Hakub wey induma rin ka daruwa ne anak din ne ensi Manasis wey Ipraim. ²Te nahuhuran e si Hakub te miglepew e ka anak din ne si Husi, migtehel-tehel sikandin mig-enew wey migpinnuu diye te miggibatan din. ³^[xr]Ne ingkahiyan ni Hakub si Husi, “Ka Manama ne Amana ne Maresen migpakita keddi diye te Lus, diye te tane te Kanaan wey impanalanginan a nikandin. ⁴Migkahiyan a nikandin, ‘Egbehayan ku sikeykew te masalig ne kabuhalan eyew egkeyimu sikandan ne masalig ne nasud. Ne igbehey ku kandan ka seini ne tane wey sikandan e ka kamuney kayi te ware egtamanan.’ ⁵Ne ka daruwa ne anak nu ne si Ipraim wey si Manasis ne miglesut kayi te Ihiptu te ware e pad miggendini, eg-anaken kud e sikandan. Eg-isipen kud sikandan ne me anak ku iling engki Rubin wey Simyun. ⁶Kene kud eg-anaken ka me hari ran, su keykew e sikandan. Ke egkapatey ad, diyad e sikandan egpakakuwa te karatuan engki Ipraim wey ki Manasis. ⁷^[xr]Te pegligkat ku diye te Padan-aram, migpatey e ka iney nu ne si Rakil diye te Kanaan te mariyu key pad te Iprata. Amana a miglungku te pegpatey rin wey diye ku ilebeng sikandin te ilis te dalan peendiye te Iprata (wey ke Bitlihim).”

⁸Te pegkakita ni Hakub te me lukes ne anak ni Husi, mig-inse sikandin, “Hentew-a seini se me lukes-lukes?”

⁹Ne migtabak si Husi, “Seini ka me anak ku ne imbehey te Manama keddi kayi te Ihiptu.”

Ne migkahi man-e si Hakub, “Ipeparani nu sikandan kayi te keddi su egpanalanginan ku sikandan.”¹⁰Te seeye ne timpu, kenad e egpakameleg-meleg si Hakub su buyag e amana sikandin. Seeye naa, impeparani e ni Husi ka me anak din diye ki Hakub, wey migkepkepan wey migpangarekan din sikandan. ¹¹Ne migkahiyan ni Hakub si Husi, “Wara ad mig-iman-iman ne egkakita ku pad sikeykew, piru kuntee, mania te kene ne sikeykew re ka impakita keddi te Manama, su minsan degma ka me anak nu?” ¹²Ne impeensig ni Husi ka me lukes-lukes ligkat te buel ni Hakub wey miglangkeb sikandin diye te tangkaan te amey rin.

¹³Ne nataman, inggen-genan ni Husi ka me anak din wey ingkitkit din peendiye ki Hakub. Ne diye din si Ipraim te kawanan din wey diye te gibang din si Manasis, eyew si Ipraim ka diye te igkahibang ni Hakub wey si Manasis ka diye te igkakawanan din. ¹⁴Piru impegsaliyu ni Hakub ka belad din. Diye din itel-eb ka kawanan ne belad din te ulu ni Ipraim ne iyan ka hari, wey diye din itel-eb ka gibang ne belad din te ulu ni Manasis ne iyan ka kakey. ^15-16Ne impanalanginan din ensi Husi te migkahi,

“Egpanalanginan seini se me anak nu te Manama,

ne insimba te apu ku ne si Abraham wey te amey ku ne si Isaak,

ne iyan ded degma ka Manama

ne layun migpanulu keddi.

Egpanalanginan degma sikandan,

te panalihan te Manama ne migpangabang

te langun ne egpakarereet keddi.

Ne egkasuman-suman te me etew ka ngaran ku,

ka ngaran te apu ku ne si Abraham,

wey ka ngaran degma te amey ku ne si Isaak

pinaahi kandan.

Egkabuhal-buhal sikandan

wey egnenasud dan e.”

¹⁷Te pegkakita ni Husi ne ka ulu ni Ipraim ka intel-eban te kawanan ne belad te amey rin, neepes sikandin. Sikan naa ka inggen-genan din ka belad te amey rin eyew eggalinen din perem diye te ulu ni Manasis. ¹⁸Ne migkahiyan ni Husi ka amey rin, “Kene, Ame! Seini ka panganey ne anak ku. Kayi nu itel-eb ka kawanan ne belad nu te ulu rin.” ¹⁹Piru mig-apul ka amey rin ne migkahi, “Tatu, nakanengneng a. Ka me kabuhalan ni Manasis, egnenasud ded degma te dakel. Piru ka hari rin ka egpakasubla kandin wey egnenasud te dakel ka me kabuhalan din.”

²⁰^[xr]Sikan naa ka impanalanginan din sikandan te seeye ne aldew te migkahi,

“Egkarawit ka me ngaran niyu te me kabuhalan ni Israil

ke egpanalangin sikandan te duma.

Egkahi sikandan keureme, ‘Egpanalanginan kew

te Manama iling te panalangin din

ki Ipraim wey ki Manasis.’ ”

Sikan naa ka impewun-a ni Hakub ka ngaran ni Ipraim ki Manasis.

²¹Ne migkahiyan ni Hakub si Husi, “Mahaan ad egkapatey, piru egdumaan kew te Manama wey igpalibed kew nikandin diye te Kanaan ne inged te me kaap-apuan niyu. ²²Ne sikeykew ka egbehayan ku te inged te Sikim, kene ne me suled nu. Naahew ku seeye ne tane dengan puun te me Amurihanen pinaahi re te kampilan wey me busug ku.”

Ka pegpataha ni Hakub te egkeulaula te me anak din

49¹Nataman, impeumew e ni Hakub ka me anak din wey migkahiyan, “Libulung kew kayi su igpangguhud ku kaniyu ka egkeula-ula niyu keureme.

²“Hendini kew wey pammineg kew,

me anak ku;

pammineg kew keddi

te amey niyu.

³“Rubin, sikeykew ka panganey ne anak ku,

sikeykew ka keseg ku,

wey ka an-anayan ne palinneu te pegkalukes ku.

Subla ka bantug nu

wey katenged nu te langun ne me anak ku.

⁴Piru iling ka te baggiyu ne kene egkabalabahan.

Purisu kenad e ne subla ka bantug nu,

su miggulid ke ma

te sabeka ne asawa ku ne uripen,

wey inlinditan nu ka hibatanan ku.

⁵“Si Simyun wey si Libi, talaari, wey nasabeka ka isip dan.

Inggamit dan ka me kampilan dan eyew egpanlusud.

⁶Kena a eg-ambag-ambag te me planu ran,

wey te me pegliblibulung dan.

Su emun egkabelu sikandan,

eggimatey iya te etew,

wey ke egkasakat sikandan ne egpanggepuan dan ka me baka,

egpanggepuan dan iya.

⁷Egdilusen sikandan

tenged te masumpit ne belu dan,

wey te egmangebel-ebel degma ne langet dan.

Purisu, egpegsuwayen ku sikandan

diye te inged te Israil,

wey diye ku degma egpegsuwaya ka me kabuhalan dan.

⁸“Huda, egdayanen ka te me suled nu.

Egkareeg nu ka me kuntere nu.

Eg-unduk ka me suled nu

diye te tangkaan nu.

⁹^[xr]Iling ka, Huda, te nati te liyun

ne nakarawi e,

ne eg-uli e diye te helesanan din

wey egbuluku e.

Ne ware egpakarani-rani kandin.

¹⁰Eggen-genan nu, Huda, ka tuked te Hari,

wey egpakamandu

ka me kabuhalan nu

taman te peglepew

te Hari ne malehet ne kamuney,

ne iyan egtumanen te langun.

¹¹Iggiket din ka nati ne asnu rin

diye te subla ne meupiya ne pinamula ne paras.

Iyan din igpi-pi te kumbale din ka binu,

su neuralan e sikandin.

¹²Subla pad ne meitem ka mata rin

te binu,

wey subla pad ne maangkag ka ngipen din

te gatas.

¹³“Sabulun, diye ka eg-ugpe te ilis te dahat.

Meupiya ne tuhunanan te me barku

ka lenged te tane nu,

wey diye egkataman te Sidun ka tane nu.

¹⁴“Isakar, iling ka te manekal ne asnu

ne egbuluku minsan indulanan.

¹⁵Ke egkakita nu ne meupiya ka eggimelayan nu

wey meupiya degma ka tane,

egkeenat nu ka dulan nu wey egkapehes eggimu

isip uripen.

¹⁶“Dan, egpakamandu ka

te me etew nu,

iling te duma ne kabuhalan te Israil.

¹⁷Iling ka, Dan, te uled

diye te ilis te dalan,

iling te mammiley

ne egkahat te paa te kudde

eyew egkewulus ka mig-untud.”

¹⁸Ne migkahi si Hakub, “Egtetahad a te kaluwasan

ne egligkat keykew, Magbebaye ne Manama.”

¹⁹“Gad, eglusuran ka wey egpangahawan te me kuntere nu,

piru eglupuhen nu sikandan te egsuli.

²⁰“Asir,

mananam ka egkeenen nu,

wey eg-andam ka te egkakeen

ne eleg te Hari.

²¹“Naptali, iling ka te usa ne kuleping

ne inlekaan,

wey eg-anak te mateles ne me nati.

²²“Husi, iling ka te mahintalunan ne asnu

ne diye te sebseb;

iling te nati te asnu ne mahintalunan

ne diye te masandig.

²³In-atangan ka te me tummawan ne egpane

te ware pegkeyid-u.

Ne impane ka nikandan

wey in-ehetan.

²⁴Piru kene degma egkasanggel ka pegsuli nu pegpane kandan,

wey manekal layun ka belad nu

tenged te geem te Maresen ne Manama ni Hakub,

ka Talagtameng

wey ka Dakel ne Batu ni Israil.

²⁵Ka Manama te amey niyu

ka egbulig kaniyu,

ka Manama ne Amana ne Maresen

ka egpanalangin kaniyu.

Egpanalanginan kew nikandin te uran,

wey te weyig ne egligkat diye te diralem te tane.

Egbehayan kew nikandin te masalig ne me anak.

²⁶Ka me panalangin te amey niyu,

subla pad ne dakel

te katubung te ware egtamanan ne me bubungan,

wey subla pad ne meupiya

te katubung te tapey ne me bubungan.

Egkarawat nu seini, Husi,

ne labew

te me suled nu.

²⁷“Binhamin, iling ka te bubuluti ne singgalung.

Te maselem pad, egkeenen nu

ka impammued nu,

wey te maapun e, egpanalaren nu ka same.”

²⁸Sikandan sika ka sapulu wey daruwa (12) ne anak ni Israil. Seeye ka inlalag te amey ran te pegpanalangin din kandan te panalangin ne eleg te tagse sabeka kandan.

Ka pegpatey ni Hakub wey ka pegsabal kandin

²⁹Ne nataman, impanpanayan sikandan ni Hakub, “Hapit ad egkapatey. Isabal a nikaniyu diye te sulung ne diye te kamet ni Iprun ne Hitihanen ne insabalan te amey ku wey apu ku. ³⁰^[xr]Sika ka sulung ne diye te Makpila ne diye dapit te igsile ligkat te Mamri, diye te inged te Kanaan. Nabeli ni Abraham diye ki Iprun ka sika ne sulung wey kamet eyew eggimuwen ne sabalanan. ³¹^[xra]^[xrb]Diye isabal si Abraham wey si Sara ne asawa rin. Ne diye degma isabal si Isaak wey si Ribika ne asawa rin, wey diye ku red degma isabal si Liya. ³²Nabeli e diye te me Hitihanen ka sika ne kamet wey ka sulung ne naseled dutu.” ³³^[xr]Te nekeimpus e si Hakub ka migpaney-paney te me anak din, miggibat e man-e sikandin. Ne migpatey e sikandin wey nakalemung e te me karumaan din ne nammatey.

50¹Te sika, migkepkepan e wey miggarekan e ni Husi ka amey rin wey migsinehew. ²Ne nataman, migsuhu si Husi te talagbalsamar ne igpabalsamar ka lawa te amey rin. Seeye naa ka imbalsamar e si Hakub. ³Mighep-at ne pulu (40) ne aldew ka pegbalsamar kandin su sika ka kaluhayan te pegbalsamar. Ne miglungku ka me matig-Ihiptu te pegpatey rin seled te pitu ne pulu (70) ne aldew.

⁴Te napenge e ka peglungku dan, migkahiyan ni Husi ka me upisyal te Hari te Ihiptu, “Ke ingkeyid-u e red nikaniyu, ikahi niyu ubag seini te Hari: ⁵^[xr]‘Te mahaan e egpatey ka amey ku, impasaad a nikandin ne diye igsabal sikandin te sabalanan ne intahahe din diye te Kanaan. Purisu, peendiyaa a nikeykew eyew egsabal te amey ku. Ke egpekeimpus ad, ne eg-uli ad e.’ ”

⁶Ne nabennalan ka Hari te Ihiptu te inhangyu ni Husi wey migkahi, “Hendiye kad wey isabal nu ka amey nu sumale te impasaad din keykew.”

⁷Sikan naa ka migligkat e ensi Husi duma te langun ne upisyal te Hari te Ihiptu wey te igdatu diye te Ihiptu. ⁸Migduma degma ki Husi ka pamilya rin, ka me suled din wey ka me pamilya ran. Ka anak dan naan de ne deisek pad wey ka me ayam dan ka nahaat diye te Gusin. ⁹Sikan naa ka masalig sikandan se migduma ki Husi. Due nanguntud te kudde wey due degma nanguntud te unturanan ne kerumata.

¹⁰Nataman, migginguma ran e diye te diekanan te trigu diye te Atad ne diye dapit te Weyig ne Hurdan. Ne migpandalawit amana sikandan diye, wey miglungku si Husi te amey rin te pitu ne aldew. ¹¹Te pegkakita te me matig-Kanaan ne subla ka pegpandalawit diye te Atad, migkahi sikandan, “Seini ka masumpit ne pegpandalawit te me matig-Ihiptu.” Purisu, migngaranan dan ka seeye ne inged te Abil-misraim.^[fn]

¹²Ne dutu, intuman te me anak ni Hakub ka impanaha-taha rin kandan. ¹³^[xr]Su in-uyan dan ka minatey diye te Kanaan wey diye dan isabal te sulung diye te Makpila, ne diye dapit te igsile ligkat te Mamri. Seeye ka sulung ne diye te kamet ni Iprun ne Hitihanen ne imbeli ni Abraham eyew eggimuwen ne sabalanan. ¹⁴Ne nataman, mig-uli e si Husi diye te Ihiptu duma te me suled din wey ka langun ne migduma kandin te migsabal te amey rin.

Ka pegpasalig ni Husi te me suled din

¹⁵Te nakasabal e ka amey ran, migpalalahey ka me suled ni Husi, “Kema ke egdumutan ki pad ni Husi wey ke egsulian ki nikandin tenged te mareet ne neyimu ta kandin dengan.” ¹⁶Sikan naa ka migpanaha sikandan ki Husi meyitenged te impanaha-taha kun te amey ran te ware pad sikandin migpatey ne migkahi, ¹⁷“Te wa pad migpatey ka amey ta, egpakahiyan ka nikandin te egpasayluwen key nikeykew se me suled nu te sale ne neyimu ney keykew. Ne kuntee, pasayluwa key ubag te sale ney se me suluhuanen te Manama te amey ta.” Te pegkarineg ni Husi te impanaha ran, nakasinehew sikandin.

¹⁸Ne nataman, miggendiye te kandin ka me suled din ne miglangkeb diye te tangkaan din ne migkahi, “Uripen key e nikeykew.”

¹⁹Piru migkahiyan sikandan ni Husi, “Kene kew kaaldek, su kene ne sikeddi ka Manama. ²⁰Mareet ka tuyu niyu te pegbelegye niyu keddi, piru nakanengneng e ka Manama ne meupiya ka egpangkusan dutu ne iyan se egkapangabangan ka masalig ne etew, ne ka seinid en iya. ²¹Purisu, kene kew kaaldek. Egtangguwen ku sikaniyu wey ka me anak niyu.” Ne ingguluan din sikandan wey inliwang din.

Ka pegpatey ni Husi

²²Migpabulus si Husi ka mig-ugpe diye te Ihiptu duma te langun ne me kabuhalan te amey rin. Migginguma te 110 ka idad ni Husi, ²³ne nakita rin pad ka me anak wey me apu ni Ipraim wey ka me anak te apu din ne si Makir ne anak ni Manasis. In-isip ni Husi ne me anak din mismu ka me anak ni Makir. ²⁴Migkahiyan ni Husi ka me suled din, “Hapit ad egkapatey, piru kene kew egbalaharen te Manama, wey eg-uyanen kew nikandin puun kayi te Ihiptu peendiye te inged ne insaad din ki Abraham, Isaak, wey ki Hakub. ²⁵^[xr]Na, saad kew keddi ne eg-uyanen niyu red ka me tul-an ku ke eg-uyanen kew e te Manama diye te seeye se inged.” Ne migsaad sikandan. ²⁶Ne migpatey si Husi diye te Ihiptu te 110 e ka idad din. Impabalsamar pad nikandan ka lawa rin wey intahu te lungun.

Footnotes

1:1 Ka me Hudiyu migsuman-suman ne masulug ne untud ka langit, purisu “me langit” ka diye te sinulat dan.

2:23 Te Hibruwanen: bayew egpekegsahid ka ngaran te “malitan” wey “lukes.”

3:16 Kene ne klaru seini wey kema ke, “Egkeupian ka ne iyan egmandu te asawa nu, piru” ka malehet ne peggalin kayi.

3:20 Te Hibruwanen: “egkeuyag” ka kaluwasan te lalag ne “Iba.”

3:24 Ka kirubin, sabeka ne klasi te panalihan ne egpekeiling te mananap ne due pakpak wey belad.

4:1 Te Hibruwanen: “egpakakuwa” ka kaluwasan te lalag ne “Kain.”

4:16 Te Hibruwanen: “egkalaag-laag” ka kaluwasan te lalag ne “Nud.”

4:25 Te Hibruwanen: “imbehayan” ka kaluwasan te lalag ne “Sit.”

5:29 Ka “Nuwi”, hendue te Hibruwanen ne lalag ne iyan igpasabut se “liwang”.

7:2 Ka “mananap ne malinis” ka mananap ne eleg ne igbehey te Manama.

11:9 Te Hibruwanen: “egkalibeg” ka kaluwasan te lalag ne “Babil.”

15:12 Te Hibruwanen: due makaaldek-haldek ne durusilemi ne migginguma kandin.

16:11 Te Hibruwanen: “egpakarineg ka Manama” ka kaluwasan te lalag ne “Ismail.”

16:13 Te Hibruwanen: “ka Manama ne nakakita keddi” ka kaluwasan te lalag ne “Il Rui.”

16:14 Te Hibruwanen: “ka belun te Manama ne nakakita keddi” iyan igpasabut te lalag ne “Biirlahayruy.”

17:5 Te Hibruwanen: “amey te masalig” ka kaluwasan te lalag ne “Abraham.”

17:19 Te Hibruwanen: ka lalag ne “Isaak” iyan igpasabut ka “egpakangisi sikandin.”

19:22 Te Hibruwanen: “deisek” ka kaluwasan te lalag ne “Suar.”

21:31 Te Hibruwanen: “belun te saad” ka kaluwasan te lalag ne “Birsiba.”

25:25 Te Hibruwanen: “bulbulen” ka kaluwasan te lalag ne “Isaw.”

25:26 Te Hibruwanen: “inggen-genan din ka palu” ka kaluwasan te lalag dan ne “Hakub.”

25:30 Te Hibruwanen: “malalab” ka kaluwasan te lalag ne “Idum.”

26:20 Te Hibruwanen: “pegpaap-apuley” ka kaluwasan te lalag ne “Isik.”

26:21 Te Hibruwanen: “pegkasilag” ka kaluwasan te lalag ne “Sitna.”

26:22 Te Hibruwanen: “kaligwangan” ka kaluwasan te lalag ne “Rihubut.”

26:33 Te Hibruwanen: “saad” ka kaluwasan te lalag ne “Siba.”

27:36 Te Hibruwanen: “mig-eakal” ka maralem ne kaluwasan te lalag dan ne “Hakub.”

28:19 Te Hibruwanen: “baley te Manama” ka kaluwasan te lalag ne “Bitil.”

29:32 Te Hibruwanen: “nakakita sikandin te keyirapan ku” ka kaluwasan te lalag ne “Rubin.”

29:33 Te Hibruwanen: “ka egpakarineg” ka kaluwasan te lalag ne “Simyun.”

29:34 Te Hibruwanen: “egkasabeka sikandan” ka kaluwasan te lalag ne “Libi.”

29:35 Te Hibruwanen: “pegsaye” ka kaluwasan te lalag ne “Huda.”

30:6 Te Hibruwanen: “eggukum” ka kaluwasan te lalag ne “Dan.”

30:8 Te Hibruwanen: “samuk ku” ka kaluwasan te lalag ne “Naptali.”

30:11 Te Hibruwanen: “meupiya se kulis” ka kaluwasan te lalag ne “Gad.”

30:13 Te Hibruwanen: “egkahale” ka kaluwasan te lalag ne “Asir.”

30:18 Te Hibruwanen: “unag” ka kaluwasan te lalag ne “Isakar.”

30:20 Te Hibruwanen: “dasag” ka kaluwasan te lalag ne “Sabulun.”

30:24 Te Hibruwanen: “egtimul pad perem sikandin” ka kaluwasan te lalag ne “Husi.”

31:47 “Ka intambu ne eglimlimuan” ka kaluwasan te Aramayik ne lalag ne “Higarsahaduta.”

31:47 “Ka intambu ne eglimlimuan” ka kaluwasan te Hibruwanen ne lalag ne “Galiid.”

31:49 Te Hibruwanen: “sungkaleg te tamenganan” ka kaluwasan te lalag ne “Mispa.”

32:2 Te Hibruwanen: “daruwa ne kampu” ka kaluwasan te lalag ne “Mahanaim.”

32:28 Te Hibruwanen: “ka egleheng te Manama” ka kaluwasan te lalag ne “Israil.”

32:30 Te Hibruwanen: “ka ulaula te Manama” ka kaluwasan te lalag ne “Piniil.”

33:17 Te Hibruwanen: “leeb” ka kaluwasan te lalag ne “Sukut.”

35:8 Te Hibruwanen: “kayu ne miglungkuan” ka kaluwasan te lalag ne “Alun-bakut.”

35:15 Te Hibruwanen: “baley te Manama” ka kaluwasan te lalag ne “Bitil.”

36:37 Mesi egkahi ka diye te Hibruwanen te “ka Weyig” iyan naa igpasabut due ka weyig ne Iyupratis. Piru kene ne klaru ke seini naa iya ne weyig ka igpasabut kayi ne birsikulu su migkahi ka duma te minsan nekey re due ne weyig.

37:34 Iyan igpasabut kayi ka meitem wey egdehes ne manggad ne inggimu puun te bulbul te kambing ne igsaluub te timpu te peglungku wey ke eg-inniyug naa te sale.

38:29 Te Hibruwanen: “egkeyis” ka kaluwasan te lalag ne “Piris.”

38:30 Te Hibruwanen: “malalab” ka kaluwasan te lalag ne “Sira.”

41:45 Te Ihiptuhanen: “eglalag wey neuyag pad ka Manama” ka kaluwasan te lalag ne “Sapinat-paniya.”

41:51 Te Hibruwanen: “pegpalingew” ka kaluwasan te lalag ne “Manasis.”

41:52 Te Hibruwanen: “egpaanak” ka kaluwasan te lalag ne “Ipraim.”

47:27 Si Israil ka ingngaran te Manama ki Hakub te migpaleglehengey sikandan diye te Piniil (32:28).

50:11 Te Hibruwanen: “pegpandalawit te me matig-Ihiptu” ka kaluwasan te lalag ne “Abil-misraim.”

Cross References

1:27 Mat 19:4; Mar 10:6

2:24 Mat 19:5; Mar 10:7‑8; 1Kur 6:16; Ipi 5:31

3:1 Imp 12:9; 20:2

3:13 2Kur 11:3; 1Tim 2:14

4:8 Mat 23:35; Luk 11:51; 1Huw 3:12

4:10 Hib 12:24

5:1 Hin 1:27‑28

5:2 Mat 19:4; Mar 10:6

5:24 Hib 11:5; Hud 14

6:1 Hub 1:6; 2:1

6:4 Num 13:33

6:5 Mat 24:37; Luk 17:26; 1Pid 3:20

6:9 2Pid 2:5

6:22 Hib 11:7

7:7 Mat 24:38‑39; Luk 17:27

7:11 2Pid 3:6

9:1 Hin 1:28

9:4 Lib 7:26‑27; 17:10‑14; 19:26; Diy 12:16,23; 15:23

9:6 Iks 20:13; Hin 1:26

9:7 Hin 1:28

12:1 Him 7:2‑3; Hib 11:8

12:3 Gal 3:8

12:7 Him 7:5; Gal 3:16

15:5 Rum 4:18; Hib 11:12

15:6 Rum 4:3; Gal 3:6; San 2:23

15:12 Hub 4:13‑14

15:13 Iks 1:1‑14; Him 7:6

15:14 Iks 12:40‑41; Him 7:7

17:10 Him 7:8; Rum 4:11

19:24 Mat 10:15; 11:23‑24; Luk 10:12; 17:29; 2Pid 2:6; Hud 7

19:26 Luk 17:32

20:2 Hin 12:13; 26:7

21:2 Hib 11:11

21:4 Hin 17:12; Him 7:8

21:10 Gal 4:29‑30

21:12 Rum 9:7; Hib 11:18

23:4 Hib 11:9,13; Him 7:16

27:40 Hin 36:8; 2Har 8:20

28:4 Hin 17:4‑8

28:12 Huw 1:51

28:13 Hin 13:14‑15

28:14 Hin 12:3; 22:18

33:19 Huswi 24:32; Huw 4:5

47:29 Hin 49:29‑32; 50:6

48:3 Hin 28:13‑14

48:7 Hin 35:16‑19

48:20 Hib 11:21

49:9 Num 24:9; Imp 5:5

50:25 Iks 13:19; Huswi 24:32; Hib 11:22

Matigsalug Manobo Bible