Matigsalug Manobo Bible

Ulahingen

ni Sulumun

Igpewun-a

Ka Ulahingen ne baseen, nasulat ka pegpaalihey, pegpaheyinaweey, wey pegpaasaweey. Nasulat man-e te seini ne baseen ka pegkahale te lukes wey te malitan tenged te pegpaheyinaweey ran. Ka me etew te seini ne baseen iyan ka lukes, ka malitan, me mengebay te Hirusalim, wey ka me kanakan.

Ka Ulahingen ne baseen, impanunggiling layun te me Hudiyu te geyinawa te Manama wey te keet-etawan din, wey para te migmalintutuu ki Hisus, impanunggiling seini te rilasyun ni Hisus wey te simbaan.

Ka nenasulat te seini ne baseen

An-anayan ne ulahingen \ior 1:1‑2:7\ior*

Igkarangeb ne ulahingen \ior 2:8‑3:5\ior*

Igkatatelu ne ulahingen \ior 3:6‑5:1\ior*

Igkeep-at ne ulahingen \ior 5:2‑6:3\ior*

Igkalalimma ne ulahingen \ior 6:4‑8:4\ior*

Igkeen-em ne ulahingen \ior 8:5‑14\ior*

1[xr]Ka amana ne meupiya te me ulahingen ni Sulumun.[fn]

Ka an-anayan ne ulahingen

Malitan

Patamtamani a nikeykew te egpangarek,

su ka geyinawa nu meemis pad du te binu.

Heemuti naan de iya ka peemut nu,

wey ka ngaran nu egpekeiling keemut te imbusbus ne peemut.

Purisu kene egkein-inuwan ne egkaalihan ka me mengebay keykew.

Parani ka, gen-geni a wey egpallahuy ki.

Uyana a diye te sinabeng[fn] nu, he Hari ku.

Me mengebay te Hirusalim

Egkahale key iya ke duen ka!

Egkeupian key te geyinawa nu du te binu.

Malitan

Eleg de iya ne igkaalihi ka te me mengebay.

He me mengebay te Hirusalim,

meitem a iling te me balungbalung te Kidar,

piru mateles a iling te me kurtina te palasyu ni Sulumun.

Kena a lemeti nikaniyu tenged te meitem a,

su natutung a te aldew.

Nabelu keddi ka me suled ku ne me lukes

wey impatrabahu a nikandan te parasan,

sikan naa ka wara ad nakatugganul te pegkeetew ku.[fn]

Guhuri a, inggeyinawaan ku,

hendei nu pepanabtaba ka me karniru nu?

Hendei nu igpeyimeley te meudtu?

Guhuri a nikeykew eyew kena a egpekeiling te malitan

ne migsisimbung ne natarin-tarin diye te duma nu ne me talagtameng te me karniru.

Lukes

Ke ware ka nakatulitu,

he tetelesi te langun ne malitan,

ikula nu re ka me kemes te me karniru ku

ne nakatangke diye te balungbalung te me talagtameng,

wey pepanabtaba nu ka me nati te kambing nu diye te marani.

He inggeyinawaan ku,

igpeiling ku sikeykew te beyan ne kudde

ne igkeinniyat te lukesan ne me kudde

ne egganuy te karwahi te Hari[fn] te Ihiptu.

10 Mateles naan de iya ka beneng nu ne indayan-dayanan te me eritis!

Meupiya naan de iya ka lieg nu ne indayan-dayanan te me balieg ne mahal ne me batu!

Me mengebay te Hirusalim

11 Eggimuwan ney sikeykew te me eritis ne bulawan ne egdayan-dayanan te pelata.

Malitan

12 Nekeempet de iya ka keemut te peemut ku

taheed te migsuladlad ka Hari te pinnuuwanan din.

13 Meemut naan de iya ka pinalangge ku iling te senge-puyungut ne mira,

taheed te migsulsuladlad sikandin te kumeng[fn] ku.

14 Egpekeiling sikandin te senge-bagkes te meemut ne bulak ne egngaranan te hina

ne diye te me parasan te In-Gidi.

Lukes

15 Mekein-inniyat ke naan de iya, inggeyinawaan ku;

tetelesi ke naan de iya!

Mateles ka mata nu iling kateles te me seleppati!

Malitan

16 Tetelesi ka, pinalangge ku,

mekein-inniyat ke naan de iya!

Iyan ta hibatanan ka memeilem ne me hilamunen,

17 wey iyan ta lilliyungan ka me sugpang te kayu ne sidar,

wey iyan ta atep ka mallapung ne dewun te ahuu.

2Iling a te bulak ne migtubu de due diye te Siyarun,

wey te liryu diye te me napu.

Lukes

Egpekeiling ka inggeyinawaan ku te liryu

ne diye te taliware te sapinit,

mateles sikandin taliware te me mengebay.

Malitan

Ware egpekeiling ne me kanakan te inggeyinawaan ku.

Egpekeiling sikandin te mansanas ne kayu diye te taliware te puwalas;

egkahala a ne eggelung kandin

wey egkeemisan a te behas din.

In-uyan a nikandin diye te sahakeenan

wey impaheram[fn] a nikandin

te dakel ne geyinawa rin.

Impakeen a nikandin te indampil ne behas te paras

wey inhibulung a te me meemis ne mansanas

su nammaraan a te malehet ne geyinawa.

In-ulunanan ku ka gibang ne bakelawan din,

wey ingkepkep din keddi ka kawanan ne belad din.

Me mengebay te Hirusalim,

pahunlibet kew keddi pinaahi te salareng wey te kuleping ne usa diye te kamet

ne kene niyu egpuwasan

wey egpukawen ka geyinawa te kene pad ne timpu.[fn]

Ka igkarangeb ne ulahingen

Malitan

Narineg ku ka laheng te pinalangge ku!

Miggendini sikandin te keddi ne migsalsalampew te me bubungan,

wey mig-um-umbetut te me labuntud.

Iling te salareng ka pinalangge ku

wey ke nati naa ne usa.

Pitew kew, sikan e sikandin te liyu te alabat ney;

migseilang te bintana ney ne due imbalabag.

10 Migkahi sikandin keddi,

Bukal-bukal ka, inggeyinawan ku;

egparumeey ki, he mateles ne pinalangge ku.

11 Miglihad e ka maagsil ne timpu,

wey napenge e ka ting-uran.

12 Migpamukadkad e ka me bulak minsan hendei

wey miggingume e ka timpu te peg-ulahing.

Egkarineg e diye te me kamet

ka egpangekahi ne me seleppati.

13 Migpamehas[fn] e ka me iggira

wey migmeemut e ka me bulak te paras.

Bukal-bukal ka, inggeyinawaan ku;

egparumeey ki, he mateles ne pinalangge ku.

14 He seleppati ku ne miggeles diye te me sulung,

wey ke diye naa te migbekabeka ne dalama,

papitawa a nikeykew te ulaula nu su mateles amana,

wey parineha a nikeykew te laheng nu su meupiya naan de iya.

15 Pandakepa niyu ka me lakuka me pispis te laku

ne egdereet te egpamulak ne me parasan ney.

Malitan

16 Sikeddiey ka kamuney te pinalangge ku

wey sikandin degma ka kamuney keddi.

Migpepanabtab sikandin te me ayam din diye te me liryu.[fn]

17 Libed kad keddi, pinalangge ku,

te kene pad egkaliwaswas

wey te kene pad egpamalat-palat.

Pekeiyal ka iling te meiyal ne salareng

wey ke nati naa ne usa diye te me bubungan.[fn]

Ka pegpanaheinep te malitan

3Impamitew ku tagse marusilem diye te hibatanan ku

ka inggeyinawaan ku.

Naalimengawan a[fn] kandin piru ware sikandin migpakita keddi.

Mig-enew a wey migleug-leug te siyudad,

diye te me dalan wey te me plasa.

Impamitew ku ka inggeyinawaan ku

piru ware ku sikandin nakita.

Nakita a te me talagbantey ne eglingut-lingut te siyudad.

Mig-insaan ku sikandan,

Nakita niyu ka inggeyinawaan ku?”

Te deisek e re nakalihad kandan

nakita kud ka inggeyinawaan ku.

Impatamtamanan ku sikandin te eggen-gen

wey ware kud lekei,

taman te neuyan ku sikandin diye te baley te iney ku,

diye te sinabeng ne neetawan ku.

Me mengebay te Hirusalim,

pahunlibet kew keddi pinaahi te salareng wey te kuleping ne usa diye te kamet.

Kene niyu egpuwasan

wey egpukawen ka geyinawa te kene pad ne timpu.[fn]

Ka ikatatelu ne ulahingen

Malitan

Hentew sika se egpuun te disirtu

ne hendue te dakel ne ebel

ne egdumaan te meemut ne mira

wey te langun ne klasi te leggu ne imbelegye te nigusyanti?

Pitawa niyu, si Sulumun bes ka sika te pinnuuwan din ne inyayungan

wey indumaan te hen-em ne pulu (60) ne me bahani te Israil.

Migmaniniket sikandan te me kampilan

wey me mangngateu ne egpakiggira.

Egngilam layun sikandan te marusilem.

Migpeyimu si Hari Sulumun te pinnuuwan ne egyayungan

ne egpuun te meupiya ne kayu te Libanun.

10 Imbulitan te pelata ka me paa kayi

wey bulawan ka egsandihan.

Imbukusan te manggad ne ubi se batek ka pinnuuwan.

Impaay-ayaran te me mengebay te Hirusalim ka seled te alabat te pinnuuwan ne egyayungan.

11 He me mengebay te Hirusalim,[fn]

panlihawang kew wey pitawa niyu si Hari Sulumun.

Migsaluub sikandin te kuruna

ne insaluub te iney rin kandin te kasal din

ka timpu ne amana sikandin nahale.

Lukes

4Tetelesi ke naan de iya, inggeyinawaan ku.

Mateles ka mata nu iling kateles te me seleppati

ne naringdingan te bunbun te ulaula nu.

Egpekeiling ka bulbul nu te bulbul te me kambing

ne migpatupang diye te Bubungan te Gilyad.

Egpekeiling ka ngipen nu

kaangkag te karniru ne iyam pad abuluhi wey dihusa.

Naatag seini wey ware sabeka ne nabingew.

Egpekeiling ka bibig nu

te malalab-lalab ne bula-bula.

Egpekeiling ka beneng nu

te malalab-lalab ne prutas ne granada ne naperi ne nabunbunan te bunbun te ulaula nu.

Egpekeiling ka lieg nu

te matikang ne baley ni Dabid ne immeg-untud-untud ne me batu

ne impamitinan te libu-libu ne me kalasag te mabbantug ne me sundalu.

Egpekeiling ka kumeng[fn] nu

te migpasepingey ne nati te usa ne migpanabtab diye te bulak ne me liryu.

Egpalunggehaat a diye te bubungan te mira

wey te bubungan te meemut ne insinsu

taman te egkaliwaswas e wey egpamalat-palat e.

Tetelesi ka, inggeyinawaan ku.

Warad iya igkarew-ey keykew.

Egparumeey ki, eg-asaween ku, eg-awe ki te Libanun.

Eg-awe ki te me puntul te bubungan ne Amana, Sinir, wey Hirmun

ne in-ugpaan te me liyun wey me liyupardu.

Impaketu-ketu nu ka pusung ku,

te pegsil-ap nu keddi, inggeyinawaan ku

wey te indayan-dayan nu ne bulawan te lieg nu, eg-asaween ku.

10 Mateles ka, inggeyinawaan ku,

wey eg-asaween ku.

Meemis pad ka geyinawa nu du te binu

wey meemut pad ka peemut nu du te langun ne peemut.

11 Egpekeiling keemis ka bibig nu

te teneb, eg-asaween ku;

egpekeiling ka dile nu te teneb wey gatas.

Egpekeiling keemut ka kumbale nu

te kayu ne sidar diye te Libanun.

12 Egpekeiling ka te pinamulaan ne in-alad wey due sebseb,

he inggeyinawaan ku wey eg-asaween ku.

13 Migpamehas ka me pinamula ne me granada

wey ka duma pad ne memeupiya ne me prutas.

Due degma ka memeemut ne pinamula ne egngaranan te hina, nardu

14 asapran, kalamu, sinamun, nakalkalasi ne meemut ne insinsu, mira, aluwi

wey duma pad ne meupiya ne me peemut.

15 Egpekeiling ka te sebseb ne diye te pinamulaan,

ka sebseb ne migtulayas puun te me bubungan te Libanun.

Malitan

16 Bukal-bukal kad kalamag puun te igkahibang ne balabahan

wey hendini kad kalamag puun te igkakawanan ne balabahan.

Kalamahi niyu ka pinamulaan ku

eyew egpekeempet ka keemut.

Peendiniya niyu ka pinalangge ku te pinamulaan din

wey pakeena niyu sikandin te meupiya ne me prutas.

Lukes

5Seini ad e te pinamulaan ku,

inggeyinawaan ku wey eg-asaween ku.

Impanguwa kud ka mira

wey ka peemut ku.

Ingkeen kud ka dalit wey insupsup kud ka teneb ku

wey in-inum kud ka inumen ku wey gatas.

Me mengebay te Hirusalim

Keen kew wey inum kew se me alukuy ku

ne me talag-uyab.

Ka ikeep-at ne ulahingen

Malitan

Minsan miglipereng a,

piru egpanpanalinge e re due.

Narineg ku ne migpanektek ka pinalangge ku.

Lukes

Lukati a, pinalangge ku, inggeyinawaan ku ne egpekeiling te seleppati

wey ware igdew-ey.

Nasubid te demmug ka ulu ku,

wey migmakames ka bulbul ku.

Malitan

Miglelebas adigsaluub ku naan pad ka kumbale ku?

Inlu-luan kud ka me paa kuigdiek ku naan pad man-e te basak?

Insikep te pinalangge ku ka pagul,

wey migmemasakit ka geyinawa ku.

Mig-enew a ka eglukat kandin

wey te nahen-genan kud ka pagul,

migtihis puun te me kemel ku ka mira ne peemut.

Inlukatan ku ka gumawan

piru warad e sikandin.

Egkabigtawan ad perem te peg-awe din.

Impamitew ku sikandin

piru ware ku sikandin nakita.

In-umew ku sikandin

piru ware sikandin migtabak.

Nakita a te me talagbantey te siyudad te peglingut-lingut dan.

Ingguhumian a nikandan, wey migpanlebag e ka lawa ku,

wey ingkuwa ran ka bunbun te ulaula ku.

Pahunlibet kew keddi, he me mengebay te Hirusalim

ne emun ke egkakita niyu ka pinalangge ku,

guhuri niyu sikandin te migderalu a tenged te geyinawa ku kandin.

Me mengebay te Hirusalim

He tetelesi ne malitan,

nekey ka nakameupiya te pinalangge nu du te duma,

ne keilangan ne egpahunlibet key pad keykew?

Malitan

10 Mateles-teles sikandin wey manekal-nekal.

Ware sabeka ne egpekeiling kandin te sapulu ne libu (10,000) ne me lukes.

11 Egpekeiling ka ulu rin te neelin ne bulawan.

Egluluwey ka bulbul din

wey egpekeiling keitem te uwak.

12 Egpekeiling ka mata rin

te me seleppati diye te ilis te sebseb

wey narihus te gatas diye te lenged te lanew.

13 Egpekeiling ka beneng din

te pinamulaan ne neempet te me leggu.

Egpekeiling ka bibig din

te bulak ne liryu ne nasubid te mira.

14 Egpekeiling ka bakelawan din

te immalibbusen ne bulawan ne indayrayanan te me mahal ne batu.

Egpekeiling ka lawa rin

te masil-ew ne panayew te ilipanti ne due me mahal ne me batu ne sapiru.

15 Egpekeiling ka paa rin te sungkaleg ne alabastru

ne nakapabunsud te neelin ne bulawan.

Mateles ka peglelawa rin

iling meupiya ne sidar diye te Libanun.

16 Meemis ne eggarekan ka bibig din

wey egpekeinniyat sikandin.

Iling due ka pinalangge ku, ne alukuy ku,

he me mengebay te Hirusalim.

Me mengebay te Hirusalim

6He malitan ne tetelesi te langun ne malitan,

hendei bes ka pinalangge nu?

Hendei bes sikandin migpabulus

su egbulihan ney sikeykew te egpamitew?

Malitan

Miggendiye ka pinalangge ku te pinamulaan,

ka pinamulaan ne neempet te me leggu.

Egpepanabtab sikandin te me ayam din

wey egpanguwa te me bulak ne liryu.

Sikeddiey ka kamuney te pinalangge ku

wey sikandin degma ka kamuney keddi.

Migpepanabtab sikandin te me ayam din

diye te me bulak ne liryu.[fn]

Ka ikalalimma ne ulahingen

Lukes

Mateles ka, pinalangge ku.

Egpekeiling ka kateles te siyudad te Tirsa

wey egpekeiling keupiya te siyudad te Hirusalim.

Mekein-inniyat ka iya

iling te me sundalu ne due me bendila.

Kene ka memetmet keddi

su egkeinniyat a.

Egpekeiling ka bulbul nu te egluyud ne me kambing

ne egpatupang diye te Bubungan ne Gilyad.

Egpekeiling kaangkag ka ngipen nu

te kaangkag te karniru ne iyam pad abuluhi wey dihusa.

Naatag seini wey ware sabeka ne nabingew.

Egpekeiling ka beneng nu

te malalab-lalab ne granada ne naperi ne nabunbunan te bunbun te ulaula nu.

Minsan ke egpangasawa ka Hari te hen-em ne pulu (60) ne rayna

wey walu ne pulu (80) ne duwey,

wey me mengebay ne kene egkaseel,

piru sabsabeka re mule ka pinalangge ku.

Egpekeiling sikandin te seleppati,

wey ware igkarew-ey kandin.

Sabsabeka sikandin ne anak

wey igkeupii sikandin te iney rin.

Egkakita sikandin te me mengebay

wey egkahi sikandan te meupiya sikandin.

Minsan ka me rayna

wey ka me duwey nakareyrey kandin.

10 Migkahi sikandan,

Hentew-a sika se egpamantew ne egpekeiling te egsile ne aldew?

Mateles sikandin iling te bulan

wey malayag iling te aldew.

Mekein-inniyat iya sikandin

iling te me sundalu ne due me bendila.”

11 Migtupang a diye te pinamulaan te kayu ne almindras

eyew egpitew te iyam ne me pinamula ne nanubu diye te bangalug.

Egpitew a te migtunas ne me paras

wey te migpangabukad ne me prutas ne granada.

12 Te subla ne kahale ku,

hendue te nekeuntud ad te karwahi ne unturanan te Hari

duma te pinalangge ku.[fn]

Me mengebay te Hirusalim

13 Libed ka malitan te Sulam.

Libed ka eyew egkamelmelehan ney sikeykew.

Malitan

Mania te egkeupian kew ne egpitew keddi

ne egsayew diye te taliware te me sundalu?[fn]

Lukes

7He malitan ne anak te mabantug,

tetelesi ka me paa nu ne due me sandal.

Maliblibusen ka me bubun nu

iling te mahal ne me batu ne in-ay-ayaran himuwa te mangngateu.

Egpekeiling ka pused nu te yahung

ne kene egkaawaan te mateles[fn] ne binu.

Egpekeiling ka getek nu te natamundu ne trigu

ne nalingutan te me liryu.

Egpekeiling ka kumeng[fn] nu te migpasepingey ne nati te usa.

Egpekeiling ka lieg nu keupiya te matikang ne baley

ne inggimu puun te me panayew te ilipanti.

Egpekeiling ka mata nu te eg-ilak-ilak ne pamanihusanan

diye te Hisbun ne diye te gumawan te Bit-Rabim.

Egpekeiling ka irung nu kalayat te matikang ne baley diye te Libanun

ne nakatangke te Damasku.

Egpekeiling ka ulu nu keupiya te Bubungan ne Karmil.

Egpekeiling ka bulbul nu keupiya te malugtem ne batek

wey nein-inniyat ka Hari te keupiya kayi.

Tetelesi ka wey meupiya ka, he pinalangge ku,

mekein-inniyat ka iya.

Egpekeiling ka te malabirey ne palmira,

wey egpekeiling ka kumeng nu te senge-pungpung ne behas kayi.

Egpamaneyik a te palmira

wey egpanggen-gen a te me tikeg te behas kayi.

Meupiya perem ke egpekeiling ka kumeng[fn] nu te senge-pungpung ne paras

wey egpekeiling perem keemut ka geyinawa nu te mansanas.

Egpekeiling ka harek nu te tetelesi ne binu

ne egkaneem-neem ku ne egtulayas te bibig ku wey te ngipen ku.[fn]

Malitan

10 Iyan kamuney keddi ka pinalangge ku

wey igkeupii a nikandin.

11 Apas ka pinalangge ku,

wey diye ki eggirehe te me bariyu.[fn]

12 Egselem-selem ki eggendiye te me parasan

wey egpitawen ta ke migtunas e ka me paras,

wey ke migpamukelas e ka me bulak kayi.

Egpitawen ta man-e ke migpamulak e ka me granada.

Ne igbehey ku ka geyinawa ku keykew diye.

13 Egmeemut e ka pinamula ne mandragura

wey diyad e te gumawan ta ka langun ne in-alam ne prutaska iyam pad wey ka tapey e pupuwa

ne intahahe ku keykew, pinalangge ku.

8Ke iling ke re perem te hari ku ne impasusu te iney ku,

eggarekan ku sikeykew ke egpekegkita ki minsan hendei

wey ware egsuman-suman te meenendue su talaari ki ma.

Egdumeen ku sikeykew diye te baley te iney ku,

diye te sinabeng te migpanulu keddi.[fn]

Egpeinumen ku sikeykew te meemut ne binu

ne egpuun te prutas ne granada.

Eg-ulunanan ku ka gibang ne belad nu,

wey igkepkep nu keddi ka kawanan ne belad nu.

Me mengebay te Hirusalim, pahunlibet kew keddi

ne kene niyu egpuwasan

wey egpukawen ka geyinawa te kene pad ne timpu.[fn]

Ka ikeen-em ne ulahingen

Me mengebay te Hirusalim

Hentew sika se egpeendini ne egpuun te disirtu

ne migsuladlad te pinalangge din?

Malitan

Impukew ku sikeykew

diye te diralem te mansanas ne kayu,

ne impangalalinan keykew

wey in-anakan keykew.

Sikeddiey re iya geyinawei nu,

sikeddiey re iya lehenga nu.[fn]

Maresen amana ka geyinawa, iling te kamatayen,

wey egtanud-tanud seini iling te lebenganan.

Egmeinit seini iling te hapuy ne egkanlabkanlab.

Kene seini egkeebukan

minsan pad ke egbusbusan te dakel ne weyig.

Minsan pad ke egbaggiyuwan seini,

kene ded iya man-e egkeebukan.

Kene seini egkabeli

minsan pad ke ig-amin te etew ka langun ne karatuan din;

egkasamsamilian de ka karatuan din.

Me maama te malitan

Due atebey ney

ne ware pad benihi.

Nekey ka eggimuwen ney

ke due eg-aalig kandin?[fn]

Ke alad pa sikandin,

egsumpulan ney sikandin te alad ne pelata.

Ke gumawan pa sikandin,

egbalabahan ney sikandin te tabla ne sidar.

Malitan

10 Alad a wey ka kumeng ku

iling te matikang ne baley.

Nakita a te pinalangge ku,

wey ingkatelesi a nikandin.

11 Due parasan ni Sulumun diye te Baal-Hamun.

Impatanggu rin seini te me talagbasuk.

Ka tagse sabeka kandan

egbehey te sabeka ne libu (1,000) ne pelata

isip baad din te parasan din.

12 Piru sikeddi, due mule parasan ku ne sikeddi de iya ka egtanggu.

Keykew re sika se sabeka ne libu (1,000) ne pelata, he Sulumun,

wey ka daruwa ne gatus (200) ne pelata kandan de te me talagbasuk.

Lukes


13 He sikeykew se mig-ugpe diye te me pinamulaan,

egpanallinga eg-ayad-ayad te laheng nu ka me duma ku,

wey parineha a degma te laheng nu.

Malitan

14 Hendini ka,

pinalangge ku.

Pekeiyal ka iling te salareng wey ke te nati naa kayi

ne diye te me bubungan te me leggu.

Cross References

1:1 1Har 4:32